به گزارش اقتصاد معاصر؛ با گذشت چند ماه از اجرای مرحله دوم طرح کالابرگ الکترونیکی، بسیاری از مردم در انتظار دریافت اخبار رسمی درباره واریز کالابرگ مرحله سوم هستند. با توجه به شرایط اقتصادی کشور و اهمیت حمایت از اقشار کمدرآمد، پیگیری وضعیت این طرح برای میلیونها نفر از مردم ایران اهمیت دارد. در ادامه، آخرین جزئیات مربوط به یارانه کالابرگ مرحله سوم را بر اساس اظهارات رسمی مسئولان بررسی میکنیم.
مرجان دبیری، سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیکی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در جدیدترین اظهارات خود درباره عملکرد طرح کالابرگ در مراحل پیشین گفت:
«در مرحله دوم اجرای طرح کالابرگ، تاکنون ۵۹ میلیون نفر از این طرح استفاده کردهاند و جمع کل خریدهای صورتگرفته با اعتبار یارانهای، به مبلغ ۴۸ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان رسیده است.»
به گفته دبیری، با احتساب حدود ۵۵ میلیون نفر در مرحله اول کالابرگ الکترونیکی که در دولت چهاردهم اجرا شد، تاکنون ۱۱۴ میلیون نفر در دو مرحله از طرح کالابرگ بهرهمند شدهاند. این آمار نشان از استقبال گسترده مردم و موفقیت نسبی در تحقق اهداف حمایتی این طرح دارد.
با وجود اجرای موفق دو مرحله قبلی، سوال اصلی این روزها این است که کالابرگ مرحله سوم چه زمانی واریز میشود؟ سخنگوی طرح کالابرگ در پاسخ به این پرسش اعلام کرد:
«هنوز هیچگونه مصوبهای از سوی هیئت دولت برای اجرای مرحله سوم یارانه کالابرگ صادر نشده و به وزارتخانه ابلاغ نشده است.»
به عبارت دیگر، اجرای مرحله سوم کالابرگ هنوز قطعی نشده و تا زمانی که هیئت دولت تصمیم نهایی را نگیرد، زمانبندی مشخصی برای واریز کالابرگ مرحله سوم وجود ندارد.
دبیری تأکید کرد که هرگونه تصمیمگیری درباره اجرای مرحله سوم کالابرگ الکترونیکی فقط از طریق منابع رسمی اطلاعرسانی خواهد شد. او گفت:
«در صورت تصویب مرحله سوم، اطلاعات دقیق از طریق روابط عمومی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، صداوسیما، رسانههای رسمی و خبرگزاریها منتشر خواهد شد.»
این شفافسازی برای جلوگیری از انتشار شایعات در فضای مجازی و رسانههای غیررسمی انجام شده است. بسیاری از شهروندان در هفتههای اخیر با پیامها و اخبار غیررسمی درباره زمان واریز کالابرگ مرحله سوم مواجه شدهاند که طبق گفته مسئولان، صحت ندارند.
طرح کالابرگ الکترونیکی در اصل با هدف جایگزینی یا تکمیل سیستم یارانه نقدی طراحی شد. در این طرح، افراد مشمول میتوانند اعتبار ماهانه خود را از طریق کارت یارانه برای خرید اقلام اساسی مانند روغن، برنج، لبنیات، مرغ و گوشت استفاده کنند.
یکی از مزایای مهم این طرح، امکان خرید اعتباری پیش از موعد واریز یارانه نقدی است. در واقع، خانوارها میتوانند تا سقف اعتبار خود از فروشگاههای طرف قرارداد خرید کنند و مبلغ مورد نظر، در زمان واریز یارانه از حسابشان کسر میشود.
در حالی که بسیاری از مردم انتظار داشتند واریز کالابرگ مرحله سوم در فروردین یا اردیبهشت ۱۴۰۴ آغاز شود، اما نبود مصوبه رسمی نشان میدهد که ممکن است تأخیرهایی در اجرا رخ دهد. از جمله دلایل احتمالی این تأخیر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بررسیهای فنی و اقتصادی در دولت
نیاز به تأمین منابع مالی پایدار
اصلاحات احتمالی در مدل اجرایی و اقلام مشمول کالابرگ
بررسی میزان تأثیرگذاری طرح در بهبود معیشت مردم
در حال حاضر، مهمترین نکته برای شهروندانی که پیگیر کالابرگ مرحله سوم هستند این است که هنوز زمانبندی مشخصی برای اجرای این مرحله اعلام نشده است. به گفته سخنگوی طرح، هرگونه خبر درباره آغاز مرحله جدید، صرفاً از طریق رسانههای رسمی اطلاعرسانی خواهد شد.
بنابراین توصیه میشود مردم از اعتماد به شایعات و اطلاعات نادرست در فضای مجازی خودداری کرده و اخبار مربوط به واریز کالابرگ مرحله سوم را از منابع معتبر پیگیری کنند.
در مراحل اول و دوم طرح کالابرگ، دهکهای اول تا سوم درآمدی به طور قطعی مشمول این طرح بودند. علاوه بر این، برخی افراد در دهک چهارم و پنجم نیز در شرایط خاص و با تأیید وزارت تعاون، به طرح اضافه شدند.
به طور کلی، ملاک مشمولیت در طرح کالابرگ، اطلاعات اقتصادی خانوارهاست که از طریق سامانه اطلاعات رفاه ایرانیان بررسی میشود.
نکته: هنوز درباره گسترش دامنه دهکهای مشمول در مرحله سوم تصمیمگیری نشده است و بستگی به نظر هیئت دولت دارد.
در طرح کالابرگ، به هر فرد مشمول مبلغ ۴۰۰ هزار تومان اعتبار ماهانه اختصاص داده میشود. این اعتبار قابل استفاده برای خرید اقلام ضروری از فروشگاههای طرف قرارداد است.
برای خانوارهای چند نفره، مبلغ اعتبار بهصورت سرجمع تعلق میگیرد؛ مثلاً یک خانواده ۴ نفره مجموعاً ۱.۶ میلیون تومان اعتبار کالابرگ ماهانه دارد.
مزیت مهم این طرح آن است که افراد میتوانند پیش از زمان واریز یارانه نقدی، با استفاده از این اعتبار کالایی خرید انجام دهند و مبلغ آن در زمان پرداخت یارانه از حسابشان کسر میشود.
در مراحل پیشین، حدود ۱۱ قلم کالای اساسی مشمول استفاده از یارانه کالابرگ بودند. این اقلام که در صورت اجرای مرحله سوم نیز احتمالاً تکرار میشوند، عبارتند از:
شیر کمچرب
ماست کمچرب
پنیر UF
روغن مایع
مرغ
تخممرغ
برنج ایرانی
ماکارونی
گوشت قرمز
حبوبات
رب گوجهفرنگی
این اقلام در فروشگاههای زنجیرهای طرف قرارداد شامل افق کوروش، جانبو، دیلی مارکت، اتکا، فروشگاههای تعاونی مصرف و... با قیمت تنظیم بازار عرضه میشوند.
استفاده از کالابرگ الکترونیکی بسیار ساده است. افراد مشمول میتوانند با کارت بانکی یارانهای خود، بدون نیاز به ثبتنام یا کارت جدید، خرید خود را انجام دهند. فقط کافیست فروشگاه مورد نظر، تحت پوشش سامانه شما (shoma.mcls.gov.ir) باشد.
همچنین، اپلیکیشن «شما» برای پیگیری موجودی، فهرست فروشگاهها و اقلام مشمول نیز در دسترس عموم قرار دارد.
در حال حاضر، طرح کالابرگ به عنوان جایگزینی برای پرداخت نقدی یارانه ۴۰۰ هزار تومانی در دهکهای پایین در نظر گرفته شده است. با این حال، در صورتی که خانواری از کالابرگ استفاده نکند، یارانه نقدی به صورت کامل برای او واریز میشود.
بنابراین، استفاده از کالابرگ اختیاری است اما با خرید از فروشگاههای مشمول، افراد میتوانند زودتر از موعد به یارانه ماهانهشان دسترسی پیدا کنند.
در حال حاضر، اجرای یارانه کالابرگ مرحله سوم هنوز نهایی نشده و در انتظار مصوبه رسمی دولت است. دهکهای مشمول همچنان شامل دهکهای اول تا سوم و احتمالاً چهارم و پنجم خواهند بود و مبلغ یارانه نیز همچنان ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر خواهد بود.
به گفته مسئولان، بهمحض تصویب مرحله سوم، اطلاعرسانی رسمی انجام خواهد شد. بنابراین توصیه میشود مردم اخبار را فقط از منابع رسمی مانند وزارت تعاون، صداوسیما و خبرگزاریهای معتبر پیگیری کنند و از انتشار یا توجه به شایعات در فضای مجازی خودداری کنند.