به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ بررسیهای میدانی و گزارشهای رسمی نشان میدهد که بازار کالاهای اساسی، از جمله فرآوردههای لبنی، گوشت قرمز، مرغ و تخممرغ، در حال حاضر با ثبات و تامین مطلوب همراه است.
برخلاف برخی نگرانیها درباره اثرگذاری تنشهای اخیر در منطقه بر بازار مواد غذایی، تاکنون کمبودی گزارش نشده و خرید مردم نیز طبق روال عادی ادامه دارد.
در همین راستا غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، در بازدید اخیر خود از مراکز توزیع و فروشگاههای زنجیرهای اعلام کرد: «ذخایر کالاهای اساسی کشور نه فقط کافی، بلکه فراتر از نیاز مصرفی در کوتاهمدت و میانمدت است.»
به گفته وی، تدارک منظم و توزیع هوشمندانه کالاها، مانع از شکلگیری صفهای خرید هیجانی شده و بازار را از تنشهای احتمالی محافظت کرده است.
در کنار تامین مناسب کالاها، یکی از مهمترین دغدغههای کارشناسان بخش کشاورزی، میزان بالای ضایعات محصولات غذایی است؛ موضوعی که هر سال میلیاردها تومان از منابع کشور را هدر میدهد. بر اساس آمار رسمی، حدود ۳۰ درصد محصولات کشاورزی در کشور، به ضایعات تبدیل میشوند که این مساله از برداشت تا انبارداری و در نهایت در سبد مصرف خانوار اتفاق میافتد.
این رقم، در حالی است که بسیاری از کشورها برای کاهش حتی ۵ درصد از ضایعات مواد غذایی، برنامهریزیهای ملی دارند. در ایران، نبود نظام دقیق بستهبندی، لجستیک ناکارآمد و رفتار مصرفی نادرست، سه ضلع اصلی این مشکل هستند.
وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده برنامههایی برای بهبود زنجیره تامین و کاهش ضایعات در دست اقدام دارد. یکی از طرحهای کلیدی، حمایت از شرکتهای دانشبنیان فعال در حوزه بستهبندی و انبارداری هوشمند است. همچنین طرحهای آموزشی برای آگاهسازی مصرفکنندگان و ارتقای فرهنگ مصرف، در دستور کار معاونت ترویج این وزارتخانه قرار دارد.
این در حالی است که کارشناسان کشاورزی بر این باورند که تحقق امنیت غذایی فقط با تامین کالاها ممکن نیست، بلکه نیازمند همراهی مردم در بخش مصرف است. اگر بتوانیم ضایعات را از ۳۰ درصد به ۱۵ درصد برسانیم، بدون نیاز به افزایش چشمگیر تولید، امنیت غذایی کشور را تضمین کردهایم.
در مجموع، اگرچه بازار کالاهای اساسی ایران، با وجود فشارهای داخلی و خارجی، همچنان در مسیر ثبات قرار دارد اما ثبات بازار، موضوعی دو سویه است و همانقدر که به سیاستهای تامین و توزیع بستگی دارد، به رفتار مصرفکنندگان نیز وابسته است.
اکنون که دولت اعلام میکند ذخایر پایدار است، وظیفه مردم بوده که با مصرف هوشمندانه و کاهش ضایعات، از این سرمایه ملی محافظت کنند. عبور سلامت از شرایط فعلی، نه صرفا در گرو عرضه، بلکه در گرو همراهی عمومی با رویکردی مسوولانه و آیندهنگر است.