به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ گزارش جدید وزارت نیرو نشان میدهد که در سال ۱۴۰۲، مشترکان خانگی برق که مصرفی بالاتر از الگوی تعیینشده داشتند، با هزینههای ماهانه قابل توجهی مواجه شدهاند؛ به طوری که میانگین پرداختی آنها از حدود ۱۴۱ هزار تومان در شرایط مصرف عادی، به بیش از ۲۶۶ هزار تومان در پرمصرفترین مناطق رسیده است.
بر اساس این آمار، میانگین پرداختی ماهانه مشترکان در اقلیم عادی ۱۴۱.۷ هزار تومان بوده و حدود ۲۶.۵ درصد از این مشترکان مصرفی بیش از الگو داشتهاند. در مقابل، مشترکان اقلیمهای گرمسیری ۱ تا ۴، به ترتیب مبالغ ۲۱۶.۷، ۱۹۱.۷، ۲۷۰.۸ و ۲۶۶.۷ هزار تومان در ماه پرداخت کردهاند.
بیشترین سهم مصرف خارج از الگو به مشترکان گرمسیری ۴ تعلق دارد که حدود ۲۲.۲ درصد از مصرفکنندگان این منطقه، بیش از حد مجاز برق مصرف کردهاند. همچنین در مناطق گرمسیری ۳ نیز ۵ درصد از مشترکان الگو را رعایت نکردهاند. گفتنی است مبالغ ذکرشده بدون احتساب مالیات بر ارزش افزوده و عوارض برق اعلام شدهاند و فقط هزینه خام مصرف برق را شامل میشوند.
این گزارش تاکیدی دوباره بر لزوم مدیریت مصرف و رعایت الگوی بهینه در مناطق مختلف اقلیمی کشور دارد، به ویژه در مناطق گرم که مصرف کولرهای برقی و تجهیزات سرمایشی نقش پررنگی در قبضهای بالا دارد.
براساس این گزارش، وزارت نیرو اعلام کرد: «فقط با ۱۰ درصد کاهش مصرف برق کشور در بخش خانگی میتوان تا سه هزار مگاوات یعنی معادل ظرفیت ۲ نیروگاه هزار و ۵۰۰ مگاواتی، در مصرف انرژی برق صرفه جویی انجام داد.»
اهمیت اقتصاد انرژی در صنعت برق بیشتر از این بابت مطرح میشود که بدانیم تولید کافی و به اندازه انرژی برق نیازمند مجموعه اقدامات پرهزینهای چه در بخش احداث نیروگاه و چه در بخش نگهداری از تاسیسات، انتقال و توزیع برق است و اگر میان ظرفیت تولید و نیاز مصرفی کشورها تعادلی ایجاد نشود، به واسطه محدودیت منابع، پاسخگویی به نیازهای روز افزون جامعه جز با صرف هزینههای بسیار سنگین امکان پذیر نخواهد بود.
موضوع دریافت قیمت تمام شده تولید برق از مشترکان و جریمه مشترکان پرمصرف در بسیاری از کشورهای جهان در حالی است که در ایران استراتژی استفاده از ابزار قیمتی در سالهای گذشته چندان مورد تاکید نبوده و در سالهای اخیر نیز با وجود افزایش پلکانی تعرفهها همچنان این ابزار از بازدارندگی چندانی برخوردار نیست و بیش از آنکه از ابزارهای قیمتی استفاده شود، از استراتژیهای فرهنگی و تشویقی استفاده میشود.
در این حالت و با فرض کاهش ۱۰ درصدی مصرف برق فقط در بخش خانگی امکان صرفهجویی ۳۰۰۰ مگاوات برق معادل ظرفیت دو نیروگاه ۱۵۰۰مگاواتی ایجاد خواهد شد که معنای دیگر آن بینیازی از احداث دو نیروگاه مازاد به ارزش حدودی ۴ میلیارد دلار خواهد بود.