امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو و استاد دانشگاه علم و صنعت، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد معاصر در اظهاراتی صریح و انتقادی، نسبت به رویکرد غالب سیاستمداران ایرانی در حوزه توسعه صنعتی ابراز نگرانی کرد.
وی با اشاره به وابستگی بیش از حد اقتصاد کشور به منابع نفتی هشدار داد که این نگرش کوتاه‌مدت نه‌تنها پایدار نیست، بلکه می‌تواند آینده نسل‌های آتی را با چالش‌های جدی مواجه کند. کاکایی در این زمینه تاکید کرد: متاسفانه، اکثر نمایندگان مجلس هیچ اعتقادی به توسعه صنعتی ندارند. نه‌تنها نمایندگان مجلس، بلکه اغلب سیاستمداران نیز چنین دیدگاهی دارند زیرا تصور می‌کنند با فروش منابع نفتی می‌توان تا صد سال آینده کشور را اداره کرد. اما پس از آن چه خواهد شد؟ با این همه فارغ‌التحصیل دانشگاهی، چه آینده‌ای در انتظار آنان است
به گفته وی، چنین وابستگی‌ای به منابع طبیعی، مانع سرمایه‌گذاری واقعی در بخش‌های تولیدی و صنعتی می‌شود. او افزود: سیاستمداران به جای تمرکز بر ایجاد زیرساخت‌های پایدار، به فروش منابع خام بسنده می‌کنند؛ رویکردی که در بلندمدت منجر به بیکاری گسترده میان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی خواهد شد. کاکایی این وضعیت را ناشی از فقدان درک عمیق نسبت به ضرورت توسعه صنعتی دانست و هشدار داد که ادامه این روند، اقتصاد کشور را برای دهه‌های آینده آسیب‌پذیر خواهد ساخت.
دفاع از تولیدات داخلی و نقش سیاستگذاران در ارتقای کیفیت
کاکایی در بخش دیگری از سخنان خود، با رد انتقاداتی که تولیدات داخلی را بی‌کیفیت می‌دانند، نقش سیاستگذاران را در بهبود کیفیت تولیدات داخلی برجسته کرد. وی گفت: به مردم می‌گویم، همان سیاستمدارانی که شما انتخاب می‌کنید، مسئول وضع قوانین و سیاست‌ها هستند. اگر در انتخاب‌ها اصلاح صورت گیرد، می‌توان سطح تولیدات داخلی را به‌طور قابل توجهی ارتقا داد.
او تاکید کرد که مشکل اصلی نه در ظرفیت‌های تولیدی کشور، بلکه در سیاست‌های ناکارآمدی است که توسط مسئولان منتخب وضع می‌شود. به باور این کارشناس، اصلاح سیاست‌ها می‌تواند منجر به ارتقای سطح تولیدات داخلی و افزایش اعتماد عمومی به صنایع ملی شود؛ در غیر این صورت، ادامه روند موجود تنها به افزایش وابستگی به واردات و تضعیف تولید داخلی منجر خواهد شد.
ضرورت نگاه سیستمی و بلندمدت در سیاست‌گذاری
کاکایی برای تبیین اهمیت نگاه سیستمی و بلندمدت، به موضوع آلودگی هوای تهران اشاره کرد و توضیح داد: خودروی برقی وارد شهر می‌کنم و در ظاهر آلودگی کاهش می‌یابد اما در فصل زمستان با افزایش مصرف برق، نیروگاه‌های اطراف تهران مجبور به استفاده از مازوت می‌شوند و آلودگی به سمت شهر بازمی‌گردد. در کوتاه‌مدت به کاهش آلودگی کمک کرده‌ام اما در بلندمدت عملاً بر ضد آن عمل کرده‌ام.
او این مثال را نشانه‌ای از نبود نگاه جامع در تصمیم‌گیری‌ها دانست و تصریح کرد که سیاست‌های کوتاه‌مدت اغلب به نتایج معکوس در آینده منجر می‌شوند.
پیامدهای نگرش کوتاه‌مدت و نظام انتخاباتی ناپایدار
یکی دیگر از محورهای اصلی انتقاد کاکایی، ساختار نظام انتخاباتی و نگاه کوتاه‌مدت مسئولان بود. وی با انتقاد از این وضعیت گفت: یکی از مشکلات اساسی ما این است که مسئولان تنها افق‌های کوتاه‌مدت را می‌بینند. نظام انتخاباتی کشور چهار ساله است و در وزارتخانه‌هایی مانند صنعت، حتی شاهد تغییرات مکرر وزیران در دوره‌های کمتر از یک سال بوده‌ایم. در چنین شرایطی، مدیران تلاش می‌کنند در کوتاه‌ترین زمان نتیجه‌ای ملموس ارائه دهند، در حالی که مشکلات اساسی کشور با نگاه کوتاه‌مدت قابل حل نیست.
کاکایی افزود: این چرخه تغییرات مکرر و تمرکز بر نتایج فوری، منجر به سیاست‌های ناپایدار و تصمیمات پوپولیستی می‌شود که در بلندمدت رفاه عمومی را تهدید می‌کند. او هشدار داد که بدون اصلاح ساختار نظام انتخاباتی و افزایش دوره‌های مدیریتی، کشور همچنان در «کلاف سردرگمی» گرفتار خواهد ماند. به گفته او، تکرار مداوم اشتباهات از سوی مسئولان نشان‌دهنده عدم یادگیری از تجربیات گذشته است که می‌تواند به بی‌ثباتی اقتصادی بیشتر منجر شود.
کاکایی در پایان سخنان خود تاکید کرد که بدون تغییرات اساسی در نظام تصمیم‌گیری، تمرکز بر توسعه پایدار و اتخاذ نگاه بلندمدت، کشور قادر به خروج از چرخه فعلی عقب‌ماندگی نخواهد بود. او پیشنهاد داد که مردم با انتخاب سیاستگذاران شایسته و مسئولیت‌پذیر، می‌توانند زمینه‌ساز تغییرات مثبت و پایدار در مسیر توسعه کشور شوند.