به گزارش اقتصاد معاصر از توانیر، برخلاف ادعای مطرح‌شده، تعرفه برق صنایع به‌صورت جهشی افزایش پیدا نکرده است. آنچه رخ داده کاهش تدریجی یارانه‌های پنهانی است که سال‌ها به صنایع اختصاص یافته بود. در همه دنیا، صنعت برق یارانه‌ای دریافت نمی‌کند و واحدهای صنعتی یا از بورس انرژی برق مورد نیاز خود را تهیه می‌کنند یا با سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه حرارتی و انرژی‌های تجدیدپذیر برق پایدار به‌دست می‌آورند.
مقایسه تعرفه برق صنایع با سایر کشورها
نرخ برق صنایع در ایران همچنان در سطحی بسیار پایین‌تر از کشورهای منطقه و جهان قرار دارد. در سال ۱۴۰۳ متوسط نرخ برق تحویلی به صنایع حدود ۱.۳ سنت به‌ازای هر کیلووات‌ساعت بوده است. این در حالی است که همین نرخ در عراق ۴.۶ سنت، در کویت ۶.۳ سنت، در امارات ۱۱ سنت و در لبنان تا ۲۴.۷ سنت بوده است. بنابراین حتی پس از اصلاح تدریجی تعرفه‌ها، صنایع ایران هنوز برق را به مراتب ارزان‌تر از رقبای خارجی دریافت می‌کنند و با قیمت صادراتی محصول خود را به فروش می رسانند.
فشار بر صنعت برق به دلیل یارانه‌های پنهان
تداوم استفاده از برق یارانه ای و ارزان که در واقع سهم و حق مردم و همه مشترکین بود، در سال‌های گذشته موجب شد بسیاری از صنایع به سمت استفاده از فناوری‌های قدیمی و پرمصرف بروند. طبق گزارش سازمان ملی استاندارد ایران، مصرف برق در صنایعی مانند سرب و روی، تایر و فولاد بین ۱۲۸ تا ۱۵۲ درصد بیشتر از استاندارد جهانی است. این رویه، نه فقط بهره‌وری را پایین آورده، بلکه هزینه‌های سنگینی را به شبکه برق کشور تحمیل کرده است.
ادعای سنگینی بار مالی برق بر صنایع نیز با آمار همخوانی ندارد. براساس اطلاعات کدال، سهم هزینه برق از کل هزینه‌های تولید در سال ۱۴۰۳ در صنایع مختلف بسیار ناچیز بوده است:
پالایش و پتروشیمی: یک درصد
آلومینیوم: پنج درصد
سیمان: ۶ درصد
فولاد: ۱۳ درصد
راهکار واقعی؛ سرمایه‌گذاری در تولید برق
مشکل اصلی، عدم سرمایه‌گذاری صنایع در تأمین انرژی پایدار است. طبق ماده ۴ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق که اصلاح تعرفه برق صنایع از سال ۱۴۰۲ اجرایی شده است، صنایع انرژی‌بر موظف بودند نیروگاه احداث کنند و بخشی از بار تولید برق کشور را بر عهده بگیرند که اگر این تکلیف اجرا می‌شد، نه تنها دغدغه ناترازی انرژی وجود نداشت، بلکه صنایع برق مطمئن‌تر و ارزان‌تری در اختیار داشتند.
بنابراین، اصلاح تدریجی تعرفه‌ها اقدامی ضروری برای کاهش ناترازی انرژی و جلوگیری از زیان‌های پنهان به صنعت برق کشور است. راهکار اساسی برای صنایع، سرمایه‌گذاری در بهینه‌سازی مصرف و ورود به عرصه تولید برق از طریق بورس انرژی و توسعه نیروگاه‌های حرارتی و تجدیدپذیر است؛ همان‌گونه که در سایر کشورها رایج است.