به گزارش اقتصاد معاصر؛ یکی از اقدامات بنیادین و راهبردی که در سال جاری در نظام مالیاتی ایران محقق شده، استقرار نظام مالیاتی هوشمند و استقرار صورت‌حساب الکترونیک در پایه مالیاتی مالیات بر ارزش افزوده است. این اقدام به‌عنوان یکی از ستون‌های اصلی اصلاح ساختار مالیاتی کشور شناخته می‌شود و نقشی کلیدی در کاهش فرار مالیاتی، تحقق درآمدهای پایدار دولت و حمایت از مودیان شفاف و قانون‌مدار ایفا می‌کند. در شرایطی که اقتصاد ایران نیازمند منابع مالی پایدار و سالم است، چنین اصلاحاتی نه‌تنها جنبه فنی دارند بلکه به‌مثابه یک تحول نهادی، مسیر آینده نظام اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
در طول دهه‌های گذشته، یکی از مهم‌ترین چالش‌های نظام مالیاتی، وجود فاکتورهای جعلی و فعالیت شرکت‌های صوری بود. این شرکت‌ها که در واقعیت فعالیت اقتصادی مؤثری نداشتند، با صدور فاکتورهای غیرواقعی و صوری، زمینه‌ساز فرار مالیاتی گسترده و ایجاد بی‌عدالتی در میان مودیان می‌شدند. اه‌حل این معضل تاریخی، در قالب اعتبارسنجی شرکت‌ها با استفاده از صورت‌حساب الکترونیک ارائه شد.
اکنون با زیرساخت ایجاد شده مبتنی بر صورت حساب الکترونیک هر شرکت دارای یک پروفایل اعتباری مشخص است که براساس سابقه فروش، گردش حساب‌های بانکی و سابقه مالیاتی گذشته تعیین می‌شود. به بیان دیگر، توان هر شرکت در صدور فاکتور متناسب با اعتبار واقعی آن شرکت است. دیگر هیچ شرکت صوری نمی‌تواند فاکتورهای نامحدود صادر کند و به این طریق اقتصاد کشور را آلوده سازد. محدودیت هوشمند در تعداد و حجم فاکتورهای مجاز هر شرکت، ابزار صدور فاکتورهای جعلی را به‌طور کامل از بین برده و برای همیشه مشکل فاکتورهای صوری و لیست سیاه مالیاتی را برطرف ساخته است. این تحول بزرگ، نه‌تنها به شفافیت اقتصادی کمک می‌کند بلکه یک حمایت جدی از مودیان قانون‌مدار محسوب می‌شود، زیرا اکنون مطمئن‌اند که هیچ فاکتوری که در سامانه بارگذاری می‌شود قابل رد نیست و اعتبار مالیاتی آن‌ها به‌طور کامل حفظ خواهد شد.
در همین رابطه پیرامون مزایای صورت حساب الکترونیک با آقای احمد آریایی‌نژاد عضو کمیسیون تلفیق بودجه 1404 مجلس به گفتگو پرداختیم که در ادامه خواهید خواند.
آریایی‌نژاد عضو کمیسیون تلفیق بودجه 1404 مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه صورت حساب الکترونیک در زمینه ایجاد شفافیت و انضباط در فرآیند اخذ مالیات بر ارزش افزوده اهمیت بسیاری دارد؛ گفت: صدور صورت حساب الکترونیک به لحاظ ایجاد شفافیت و انضباط در امور مالیاتی برایمان مزیت دارد. در این سازوکار، میزان درآمد و مالیات مودی به صورت شفاف مشخص می‌شود و همین امر زمینه مالیات‌ستانی دقیق را فراهم می‌کند.
وی ادامه داد: در روش‌های دستی و قدیمی امکان اعمال سلیقه شخصی مأمور مالیاتی در امور وجود داشت. اما در روندهای جدید مالیات‌ستانی و صدور صورت حساب الکترونیک زمینه این طور اقدامات از بین می‌رود.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: ایجاد امکان پرداخت مالیات بر ارزش افزوده پس از تسویه نهایی به منزله حمایت از مودیان است. در شرایط فعلی که تحت فشار اقتصادی قرار داریم، حمایت‌های اینچنینی از کسب و کارها مثبت ارزیابی می‌شود و در افزایش سرمایه در گردش کشور اثرگذاری مثبتی دارد.
وی ادامه داد: هر چقدر از روندهای سنتی مالیات‌ستانی فاصله بگیریم و به سمت استفاده از روش‌های نوین برویم، انضباط بیشتری در اخذ مالیات در کشور اعمال می‌شود. این امر به افزایش رضایت عمومی از روندهای مالیاتی کشور می‌انجامد و نتایج خوبی برایمان دارد.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: مقابله با فرار مالیاتی به انحای مختلف باید در دستور کار باشد. همگان باید متناسب با درآمدشان به پرداخت مالیات بپردازند. به نحوی که این امر به یک وظیفه شهروندی تبدیل شود.
آریایی‌نژاد گفت: اعتبارسنجی شرکت‌ها به منظور جلوگیری از صدور فاکتورهای جعلی اقدام مناسبی است. به این ترتیب، شرکت‌ها تنها به اندازه اعتباری که دارند می‌توانند صدور فاکتور داشته باشند و از فاکتورسازی جلوگیری به عمل می‌آید. این روش می‌تواند در مقابله با فرار مالیاتی موثر باشد. اعتبارسنجی باید با دقت صورت بگیرد و استثناها نیز مدنظر باشند.
وی ادامه داد: در گذشته روندهای مالیات‌ستانی در کشور از انضباط بالایی برخوردار نبود. زیرا توجهی به وصول درآمدهای مالیاتی نداشتیم. حالا که قصد داریم به مالیات به عنوان یک منبع درآمدی پایدار برای بودجه‌ریزی تکیه کنیم، باید افزایش کارآمدی نظام مالیاتی کشور با جدیت در دستور کار باشد. در همین راستا، اصلاح نظام مالیاتی کشور و سوق دادن آن به سمت هوشمندسازی در جریان است که مثبت ارزیابی می‌شود./تسنیم