به گزارش اقتصاد معاصر؛ حدود دو هفته ای است که قیمت کنسرو ماهی مجدد افزایش یافته است. هر کنسرو ماهی ساده ۱۸۰ گرمی از ۱۰۸ هزار تومان در خرداد ماه به حدود ۱۲۰ هزار تومان در پایان شهریور رسید. مسعود بختیاری، رییس سندیکای صنایع کنسرو ایران درباره وضعیت بازار کنسرو ماهی و دلیل تغییر قیمت ها گفت: امسال نخستین افزایش قیمت در ابتدای سال بود که طی جلسات مکرر با تولیدکنندگان در خواست آنها افزایش بیش از ۱۰۸ هزار تومانی با توجه به افزایش دستمزدها، حمل و نقل، نرخ تورم و... بود. اما تفاهم شد تا اگر افزایش قیمتی قرار است، رخ دهد به شکل پلکانی باشد.
وی افزود: انجمن برای این که کنسرو ماهی از سبد مصرف خانوار حذف نشود افزایش زیادی را برای این محصول اعمال نکردند.
وی با تاکید بر این که انجمن نمی خواست با تغییر قیمت بازار دچار چالش شود و بازخوردها از سوی مصرف کنندگان منفی باشد، اظهار کرد: دیدگاه تولیدکنندگان کنسرو این است که حداقل‌الامکان قیمت ها در بازار به گونه ای مدیریت شود که کنسرو ماهی در سبد مصرفی خانوار باقی بماند.
رییس سندیکای صنایع کنسرو ایران در ادامه سخنان خود، عنوان کرد: اما امسال در اواخر نیمه نخست سال و اوایل نیمه دوم، مسائلی به وجود آمد که ناچار به افزایش دوباره قیمت ها شدیم.
این مسئول صنفی گفت: با وجود پیگیری های سندیکا از سال گذشته و مکاتبات بسیار با وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر ثبت سفارش تن‌ماهیان در نیمه نخست سال به مقدار ۳۵ هزار تن، این امر محقق نشد.
بختیاری با اشاره به نظر کارشناسان سازمان شیلات، یادآور شد: بنا بر نظر کارشناسان این سازمان لازم بود برای نیمه نخست سال ۳۵ هزار تن، تن‌ماهیان وارد شود؛ اما معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی به دلایلی تعلل کرد و فقط حدود ۷.۵ هزار تن ثبت سفارش در خرداد ماه انجام شد.
وی ادامه داد: باز شدن دیرهنگام ثبت سفارش و زمان بر بودن مذاکرات تولیدکنندگان با طرف های خارجی نیز سبب شد تا بازار تن‌ماهیان دچار کمبود شود.
بختیاری با اشاره به دومین ثبت سفارش در تیر ماه، اضافه کرد: در این نوبت هم برای ثبت سفارش تن‌ماهیان سقف ۷.۵ هزار تن تعیین شد. بنابراین، در مجموعه از ۳۵ هزار تن نیاز نیمه نخست سال، حدود ۱۶ هزار تن واردات داشتیم.
رییس سندیکا صنایع کنسرو ایران با تاکید بر این که ثبت سفارش باید در اسفند سال گذشته باز و انجام می شد، تصریح کرد: این تعلل از محل سهمیه بهار و تابستان بود و واردات تن‌ماهیان افت حدود ۵۰ درصدی داشت.
سختگیری‌هایی بالاتر از فائو و اتحادیه اروپا
این مسئول صنفی به دلیل دوم در تاخیر واردات تن‌ماهیان در سال جاری پرداخت و گفت: امسال سازمان دامپزشکی کشور دستورالعمل سختگیرانه‌ای در خصوص واردات تن‌ماهیان اعلام کرد مبنی بر این که ماهیان وارداتی باید از وجود انگل تریپانورنکا، صفر باشند.
وی ادامه داد: این دستورالعمل حتی از استانداردهای سختگیرانه اتحادیه اروپا، فائو و استانداردهای انگلستان هم بیشتر است. این کشورها انگل تریپانورنکا را به عنوان شاخص بهداشتی در نظر نمی‌گیرند؛ در واقع این انگل برای ماهیان صنعتی موضوعیت ندارد؛ زیرا تن‌ماهیان بین ۲ تا ۳ ماه در دمای انجماد قرار می گیرند تا به دست تولیدکنندگان برسند در حالی که این انگل اگر در دمای انجماد ۱۸ سانتی گراد به مدت ۲۴ ساعت باقی بماند از بین می رود.
وی تاکید کرد: عامل دیگر برای از بین رفتن این انگل دمای ۶۰ درجه سانتی گراد است. اگر به مدت ۳۰ دقیقه این ماهی در این دما قرار گیرد حتما از بین می رود.
این مسئول صنفی گفت: فرایند کنسروسازی طی دو مرحله با دمای ۱۰۰ درجه سانتی گراد یک ساعته و سترون سازی یا استریلیزاسیون به مدت یک ساعت در دمای ۱۲۱ درجه روی تن‌ماهیان انجام می شود بنابراین در این فرایند محصول نهایی عاری از هر گونه انگلی است.
وی یادآور شد: اما اگر قرار باشد این ماهی به شکل خام مصرف شود این استاندارد سختگیرانه پذیرفتنی است ولی هیچ جای دنیا برای کنسرو ماهی انگل تریپانورنکا را به عنوان شاخص بهداشتی لحاظ نمی کند.
بختیاری در توضیح بیشتر، گفت: این عامل برای تن‌ماهی اسکیپ جک که بیشتر صید مربوط به این گونه ماهی است، انگل تریپانورنکا بخشی از چرخه زندگی خود را در دستگاه گوارش این ماهیان می گذراند. تولیدات داخلی هم دارای این انگل است و البته در این دسته از محصولات داخلی نظارتی وجود ندارد.
بختیاری عنوان کرد: در نتیجه، پیگیری تولیدکنندگان برای خرید تن‌ماهی‌های بلوفین (باله آبی) که این انگل در این دسته از ماهیان چرخه زندگی ندارد، دلیل دیگری برای کاهش واردات در نیمه نخست سال بود.
وی تصریح کرد: در نهایت به دلیل این چند عامل تن‌ماهیان به اندازه مورد نیاز وارد نشد، درست در فصلی که صید داخل نداشتیم (از اواخر خرداد تا اواسط مهر). همچنین عدم واردات به مقدار مورد نیاز سبب شد تا قیمت تن‌ماهیان داخل هم روند افزایشی داشته باشند و نرخ تن‌ماهیان صید شده کشور هم افزایش چشمگیری داشتند.
این مسئول صنفی با اشاره به تفاوت قیمت ها از ابتدا سال تا امروز، گفت: نرخ هر کیلو گرم تن‌ماهیان از ۱۷۰ هزار تومان به ۲۰۵ هزار تومان رسیده در حالی که این عدد در ابتدای خرداد ۱۴۰ هزار تومان بود. اگر چاره‌اندیشی نشود این افزایش قیمت ادامه خواهد داشت.
رییس سندیکا صنایع کنسرو ایران در پایان گفت: به این دلایل باید تاخیر تامین ارز از سوی بانک مرکزی را هم افزود. معمولا بین ۴ تا ۶ ماه زمان می برد تا ارز مورد نیاز تولیدکنندگان تخصیص داده شود.
سال گذشته با توجه به آمار صید ۷۰ هزار تنی تن‌ماهیان کشور، واردات این دسته از ماهیان حدود ۳۴ هزار تن بود./مهر