اوپک پلاس روی لبه تیغ

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر به نقل از رویترز؛ ائتلاف اوپک پلاس اعلام کرد از ماه نوامبر تولید نفت خود را ۱۳۷ هزار بشکه در روز افزایش خواهد داد. این میزان دقیقاً برابر با افزایش ماه اکتبر است و نشان می‌دهد این گروه در شرایط نگرانی از مازاد عرضه جهانی، همچنان سیاستی محتاطانه و تدریجی را دنبال می‌کند.

اوپک پلاس شامل کشورهای عضو اوپک، روسیه و چند تولیدکننده مستقل در طول سال جاری بیش از ۲.۷ میلیون بشکه در روز به تولید خود افزوده است؛ رقمی معادل ۲.۵ درصد از تقاضای جهانی نفت. این تغییر مسیر پس از چند سال سیاست‌های کاهش تولید، در واقع تلاشی برای بازپس‌گیری سهم بازار در برابر رقبایی همچون تولیدکنندگان شیل ایالات متحده محسوب می‌شود.

چشم‌انداز مازاد عرضه و فشار بر قیمت‌ها

بیشتر تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند بازار نفت در سه‌ماهه پایانی سال جاری و حتی در سال ۲۰۲۶ با مازاد عرضه مواجه شود. علت این موضوع، رشد تولید نفت آمریکا و هم‌زمان کند شدن آهنگ تقاضا در اقتصاد جهانی است. همین نگرانی‌ها باعث شد قیمت نفت برنت در معاملات جمعه گذشته به زیر ۶۵ دلار در هر بشکه سقوط کند. این رقم پایین‌تر از اوج امسال در سطح ۸۲ دلار اما همچنان بالاتر از کف ۶۰ دلار در ماه مه است.

اختلاف دیدگاه میان دو غول تولیدکننده

طبق گزارش منابع آگاه، پیش از نشست اخیر، روسیه و عربستان سعودی دیدگاه‌های متفاوتی داشتند. روسیه به دلیل محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و نگرانی از کاهش بیشتر قیمت‌ها، طرفدار افزایش محدود تولید (مشابه اکتبر) بود. در مقابل، عربستان با اتکا به ظرفیت مازاد خود، خواهان افزایش بزرگ‌تر در محدوده ۲۷۴ تا ۵۴۸ هزار بشکه در روز بود تا سریع‌تر سهم ازدست‌رفته خود را بازیابد.

حرکت روی مرز ظریف ثبات و سهم بازار

اوپک در بیانیه پایانی نشست تأکید کرد چشم‌انداز اقتصاد جهانی «باثبات» و مبانی بازار «سالم» ارزیابی می‌شوند، چرا که سطح ذخایر جهانی نفت در حد پایینی قرار دارد. با این حال، تحلیلگران معتقدند اوپک پلاس در حال حرکت روی لبه تیغ است؛ از یک سو به‌دنبال حفظ ثبات بازار و از سوی دیگر در پی افزایش سهم بازار خود.

به گفته اسکات شلتون از گروه TP ICAP، افزایش محدود تولید ممکن است در معاملات هفته آینده قیمت‌ها را تا یک دلار در هر بشکه بالا ببرد. همچنین خورخه لئون از ریستاد انرژی هشدار داده است: «اوپک پلاس پس از مشاهده حساسیت شدید بازار، گام‌های خود را با احتیاط برداشت... این گروه باید میان ثبات‌بخشی به بازار و بازپس‌گیری سهم خود در شرایط مازاد عرضه، توازن برقرار کند.»

روند کاهش و بازگردانی تولید

کاهش تولید اوپک پلاس در ماه مارس به اوج رسید و مجموعاً ۵.۸۵ میلیون بشکه در روز بود. این کاهش از سه بخش تشکیل می‌شد: کاهش داوطلبانه ۲.۲ میلیون بشکه در روز، کاهش ۱.۶۵ میلیون بشکه در روز توسط هشت عضو و کاهش ۲ میلیون بشکه در روز به‌صورت جمعی.

هشت کشور عضو تصمیم گرفته‌اند تا پایان سپتامبر بخش نخست (۲.۲ میلیون بشکه در روز) را به‌طور کامل حذف کنند. از ماه اکتبر نیز با افزایش ۱۳۷ هزار بشکه در روز، روند بازگرداندن بخش دوم (۱.۶۵ میلیون بشکه در روز) آغاز شده است.