به گزارش اقتصاد معاصر؛ با اجرایی شدن قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، شرایط بازنشستگی زنان شاغل در ایران دستخوش تغییراتی مثبت شده است. طبق این قانون، مادرانی که از تاریخ آبان ۱۴۰۰ به بعد صاحب فرزند شده‌اند، به ازای هر فرزند از کاهش یک ساله در سن بازنشستگی بهره‌مند می‌شوند و این رقم برای فرزند سوم و بیشتر به یک و نیم سال افزایش می‌یابد. این طرح که با هدف حمایت از زنان شاغل، افزایش جمعیت و ترویج فرزندآوری اجرا شده، به زنان اجازه می‌دهد بدون نیاز به خدمت دولتی و صرفاً با ۲۰ سال سابقه بیمه، زودتر از موعد بازنشسته شوند. در ادامه جزئیات کامل این طرح، شرایط سنی، مشمولان،  نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی و وضعیت اجرای آن بررسی می‌شود.

جزییات جدید از کاهش سن بازنشستگی زنان 

کاهش سن بازنشستگی زنان یکی از موضوعات پرجستجو و دغدغه‌های اصلی زنان شاغل در سال‌های اخیر بوده است. بر اساس قانون جدیدی تحت عنوان قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، از آبان ۱۴۰۰ به بعد، زنان شاغل که صاحب فرزند شده‌اند می‌توانند از امتیاز کاهش سن بازنشستگی بهره‌مند شوند. این تغییرات که در بند (ت) ماده ۱۷ این قانون آمده، با هدف تشویق به فرزندآوری و حمایت از مادران در محیط کار به تصویب رسیده است.

شرایط بازنشستگی زنان بر اساس قانون جوانی جمعیت/ مشمولان کاهش سن بازنشستگی

با اجرایی شدن قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، مادران شاغلی که پس از آبان ۱۴۰۰ صاحب فرزند شده‌اند، طبق قانون می‌توانند زودتر بازنشسته شوند. جزئیات اصلی این قانون به شرح زیر است:

به ازای هر فرزند متولدشده پس از آبان ۱۴۰۰، یک سال از سن بازنشستگی مادر کم می‌شود.

برای فرزند سوم و بیشتر، کاهش یک و نیم سال سن بازنشستگی برای هر فرزند لحاظ خواهد شد.

مثال:
اگر مادری دارای سه فرزند باشد که همگی بعد از آبان ۱۴۰۰ به دنیا آمده‌اند، جمعاً سه سال و نیم کاهش در سن بازنشستگی برای او در نظر گرفته می‌شود.

بند (ت) ماده 17 قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده

شرایط بازنشستگی مادران طبق این قانون

برای برخورداری از مزایای این قانون، مادران باید دو شرط اصلی را داشته باشند:

حداقل ۲۰ سال سابقه بیمه‌پردازی

حداقل سن مطابق با تعداد فرزندان:
مادر دارای یک فرزند: حداقل ۴۲ سال سن
مادر دارای دو فرزند: حداقل ۴۱ سال سن
مادر دارای سه فرزند یا بیشتر: حداقل ۴۰ سال سن

توجه: در این قانون صرفاً سابقه پرداخت بیمه ملاک است و نیازی به سابقه خدمت دولتی نیست. زنان شاغل در بخش خصوصی نیز مشمول قانون خواهند بود.

 نحوه محاسبه مستمری بازنشستگی

حقوق یا مستمری بازنشستگی بر اساس مدت پرداخت بیمه محاسبه می‌شود، نه سن بازنشستگی. به عبارت دیگر:
اگر زنی با ۲۰ سال سابقه بیمه بازنشسته شود، میزان مستمری او بر مبنای همان ۲۰ سال تعیین می‌گردد.
این قانون صرفاً سن بازنشستگی را کاهش می‌دهد، نه تعداد سال‌های مورد نیاز برای دریافت مستمری کامل.

گلایه از عدم اجرای قانون توسط نهاد‌های مربوط

به گفته امیرحسین بانکی‌پور، رئیس کمیسیون طرح جوانی جمعیت، در جلساتی با حضور مسئولان سازمان تأمین اجتماعی، صندوق بازنشستگی و معاونت استخدامی، گلایه‌هایی بابت عدم اجرای این قانون مطرح شد. با پیگیری‌های صورت‌گرفته، این نهاد‌ها قول داده‌اند که قانون را برای تمامی افراد دارای شرایط لازم، اجرا کنند.

 سوالات متداول درباره بازنشستگی زنان با قانون جوانی جمعیت

۱. آیا زنان شاغل در بخش خصوصی نیز مشمول قانون کاهش سن بازنشستگی هستند؟
بله. در صورتی که حداقل ۲۰ سال سابقه بیمه تأمین اجتماعی داشته باشند، مشمول این قانون می‌شوند.

۲. آیا می‌توان با سابقه کمتر از ۲۰ سال بازنشسته شد؟
خیر. حداقل سابقه بیمه برای بهره‌مندی از این قانون، ۲۰ سال است.

۳. آیا می‌توان با سن کمتر از ۴۰ سال بازنشسته شد؟
خیر. حتی با داشتن چند فرزند، حداقل سن بازنشستگی برای مادران طبق این قانون ۴۰ سال است.

جمع‌بندی

قانون کاهش سن بازنشستگی زنان شاغل، نقطه عطفی در سیاست‌های حمایتی از خانواده و فرزندآوری در ایران به شمار می‌رود. این قانون فرصتی ایجاد کرده تا مادران شاغل بتوانند زودتر و با شرایط مناسب‌تری بازنشسته شوند. با پیگیری‌های صورت‌گرفته از سوی مجلس، انتظار می‌رود این قانون به‌زودی به‌صورت کامل و فراگیر اجرا شود و زنان بیشتری از مزایای آن بهره‌مند گردند.