گسترش شکاف ثروت در بریتانیا

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر به تقل از گاردین؛ بر پایه‌ی پژوهش تازه‌ی اندیشکده‌ی «رزولوشن فاندیشن»، فردی با درآمد متوسط در بریتانیا باید معادل ۵۲ سال از کل درآمد خود را صرف کند تا بتواند به سطح ثروت ۱۰ درصد ثروتمندترین اقشار جامعه برسد.

این گزارش با تحلیل داده‌های «پیمایش ثروت و دارایی‌های دفتر آمار ملی بریتانیا» (ONS) که دوره‌ی همه‌گیری کووید-۱۹ میان سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ را پوشش می‌دهد، تصویری جامع از وضعیت نابرابری اقتصادی در کشور ارائه می‌دهد.

به گفته‌ی برووم، از پژوهشگران این اندیشکده، «این شکاف‌های ثروت از دو جهت نگران‌کننده‌اند؛ نخست به دلیل گستردگی آن‌ها، و دوم به این سبب که تحرک طبقاتی در بریتانیا پایین است. در نتیجه، کسانی که با ثروت متولد می‌شوند معمولاً ثروتمند باقی می‌مانند و آن‌هایی که در فقر زاده می‌شوند، اغلب از این چرخه خارج نمی‌شوند.»

با وجود افزایش نابرابری ثروت از نظر مقدار مطلق، سهم کل ثروت ملی در اختیار ثروتمندترین خانوارها که از آن به عنوان «نابرابری نسبی ثروت» یاد می‌شود از دهه‌ی ۱۹۸۰ تاکنون تقریباً ثابت مانده است. در همین دوره، مجموع دارایی‌های ملی بریتانیا از حدود سه برابر تولید ناخالص داخلی سالانه به نزدیک ۷.۵ برابر آن افزایش یافته است.

به گزارش رزولوشن فاندیشن، عامل اصلی گسترش شکاف ثروت از سال ۲۰۱۰ تاکنون، «افزایش‌های غیرفعال» مانند رشد قیمت مسکن و تغییرات در ارزش دارایی‌های بازنشستگی بوده است؛ عواملی که عمدتاً به سود خانوارهای سالخورده و صاحب‌خانه تمام شده و به تعمیق شکاف میان نسل‌ها انجامیده‌اند.

در نتیجه، فاصله‌ی میان ثروت افراد در اوایل دهه‌ی ۳۰ زندگی و افراد در اوایل دهه‌ی ۶۰ زندگی، در مقیاس واقعی بیش از دو برابر شده است از حدود ۱۳۵ هزار پوند در سال‌های ۲۰۰۸-۲۰۰۶ به ۳۱۰ هزار پوند در دوره‌ی ۲۰۲۲-۲۰۲۰.

تفاوت‌های منطقه‌ای نیز چشمگیر است؛ میانگین ثروت خانوارها در جنوب‌شرقی انگلستان در سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ حدود ۲۹۰ هزار پوند بوده، در حالی که این رقم در شمال‌شرقی کشور تنها به ۱۱۰ هزار پوند رسیده است.

در دوران همه‌گیری کووید-۱۹، در حالی که میلیون‌ها کارگر به‌واسطه‌ی طرح حمایتی دولت (furlough scheme) از بیکاری حفظ شدند و تعطیلی‌های گسترده فرصت‌های مصرف را کاهش داد، بسیاری از خانوارها توانستند سطحی از پس‌انداز ایجاد کنند.

با این حال، این افزایش پس‌انداز میان گروه‌های درآمدی به‌طور مساوی توزیع نشد. بر اساس یافته‌های گزارش، خانوارهای متعلق به پایین‌ترین پنجک درآمدی طی دوره‌ی همه‌گیری تنها حدود ۸۰ پوند به پس‌انداز نقدی خود افزودند رقمی تقریباً مشابه دو سال پیش از همه‌گیری. در مقابل، خانوارهای واقع در بالاترین پنجک درآمدی توانستند پس‌انداز نقدی خود را به‌طور میانگین ۴۲۰۰ پوند افزایش دهند.