به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ غلامرضا کاظمیان، معاون شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی در نشست خبری به مناسبت روز جهانی شهرسازی با تبریک این روز به همه شهرسازان، معماران، فعالان حوزه شهرسازی و خبرنگاران حوزه مدیریت شهری گفت: حوزه شهرسازی به دلیل پیچیدگی‌ها، اهمیت و تاثیر مستقیم بر زندگی مردم و توسعه آینده شهر‌ها و کشورها، دارای جایگاهی ویژه است و به همین منظور روزی به نام روز جهانی شهرسازی برای آن تعیین شده است. این روز یادآور اهمیت و تاثیرگذاری برنامه‌ریزی شهری، طراحی شهری و معماری در بهبود کیفیت زندگی شهروندان است.
کاظمیان تصریح کرد: مهم‌ترین رسالت شهرسازی، ارتقای شرایط برای زیست بهتر مردم است؛ زیستی که نه‌تنها در بعد سکونت بلکه در ابعاد معیشت، رفاه، آسایش و تعالی انسانی نمود پیدا کند. در این میان، کیفیت سیما و منظر شهری و کیفیت معماری، از ابزار‌های اصلی تحقق این هدف محسوب می‌شود.
معاون شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی ادامه داد: بر اساس قانون، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با ریاست وزیر راه و شهرسازی و عضویت ۱۱ نهاد ملی تشکیل می‌شود و عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری، سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و نظارت بر اجرای طرح‌ها در سطح کشور است. از جمله وظایف این شورا، تهیه، بررسی، تصویب و نظارت بر اجرای طرح‌های توسعه شهری است.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر ۱۳ نوع طرح توسعه در کشور داریم که شامل طرح‌های جامع شهری، تفصیلی، بهسازی و ... است. دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری در وزارتخانه تشکیل شده و دبیری شورا نیز بر عهده معاونت شهرسازی و معماری است.
کاظمیان اظهار کرد: شورای عالی شهرسازی و معماری به‌عنوان بالاترین مرجع تخصصی در زمینه سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی سرزمین، با چالش‌های متعددی مواجه است. این چالش‌ها تنها مختص ایران نیست بلکه در سراسر جهان نیز وجود دارد، چرا که شهر‌ها عرصه تعارض و توزیع منافع هستند؛ بنابراین تصویب سیاست‌ها و طرح‌های توسعه شهری همواره با دیدگاه‌ها و خواسته‌های متنوع و حتی متعارض روبه‌روست.
وی افزود: موفقیت در مدیریت این حوزه زمانی حاصل می‌شود که بتوانیم میان خواسته‌های متفاوت شهروندان، صاحبان کسب‌وکار و ذی‌نفعان شهری تعادل ایجاد کنیم. موضوعاتی مانند بلندمرتبه‌سازی، فضا‌های عمومی و تعارض منافع از جمله مواردی است که نیازمند تصمیم‌گیری دقیق و کارشناسی است.
معاون شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی ادامه داد: یکی از عملکرد‌های مهم شورای عالی شهرسازی در سال‌های اخیر، توجه ویژه به تأمین زمین برای مسکن و توسعه شهری بوده است. اگرچه وظیفه ذاتی این معاونت، صرفا تامین زمین نیست، اما با توجه به کمبود‌ها و نیاز‌های موجود، این موضوع اهمیت زیادی پیدا کرده است.
وی گفت: در یک سال گذشته، از مهر تا شهریور، حدود ۴۷ هزار هکتار به مجموع ظرفیت سکونتگاهی شهری و روستایی کشور اضافه شده است. این میزان، معادل ۷۲ درصد از هدف تعیین‌شده در برنامه هفتم توسعه است. البته عدد به‌تنهایی کافی نیست و مهم آن است که این توسعه با رعایت تمام ملاحظات قانونی، فنی و زیست‌محیطی انجام شده است.
کاظمیان خاطرنشان کرد: در اجرای برنامه هفتم توسعه، تاکید شده که توسعه سکونتگاه‌ها باید در شهر‌های کوچک و میانی و همچنین شهر‌های مرزی و ساحلی انجام شود و از توسعه در اراضی درجه یک کشاورزی و مناطق دارای مخاطرات طبیعی مانند گسل‌ها، سیل‌گیر‌ها و فرونشست جلوگیری شود. در تمامی طرح‌های تصویب‌شده، این ملاحظات مورد توجه قرار گرفته است.
کاظمیان گفت: پیشنهاد اصلاح ماده ۵۰ برنامه هفتم توسعه نیز به دولت ارائه شده تا بتوان میان کمیت، کیفیت و آینده‌نگری در توسعه شهری تعادل ایجاد کرد.
وی ادامه داد: سه رویکرد اصلی در حوزه شهرسازی با عنوان نگرش و روش نوین تهیه طرح‌های توسعه شهری در دستور کار است. در گذشته طرح‌های جامع شهری به‌صورت تیپ و یکسان برای همه شهر‌ها تدوین می‌شد، اما از سال ۱۴۰۰ با مصوبه شورای عالی، مقرر شد هر شهر متناسب با ویژگی‌ها، جمعیت، موقعیت و مسائل خاص خود طرح توسعه‌ای اختصاصی داشته باشد.
کاظمیان تصریح کرد: در این روش جدید، طرح‌ها باید مشارکتی و مسئله‌محور تهیه شوند، به‌طوری که انجمن‌های صنفی و نهاد‌های مردمی در فرآیند تدوین طرح‌ها حضور موثر داشته باشند. همچنین طرح‌ها باید زمینه‌گرا و متناسب با شرایط بومی هر شهر باشند.
وی افزود: در این چارچوب، شفافیت در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های شهری بسیار اهمیت دارد. ما در حال طراحی و استقرار سامانه‌های هوشمند شهرسازی هستیم تا فرآیند تهیه، بررسی، تصویب و نظارت بر طرح‌ها به‌صورت نرم‌افزاری و شفاف انجام شود و عامل انسانی نقش ارزیاب و ناظر را داشته باشد گ.
وی خاطرنشان کرد: پایش و نظارت موثر بر اجرای طرح‌ها یکی از اولویت‌های اصلی ماست تا اطمینان حاصل شود اهداف طرح‌ها محقق می‌شود و در صورت بروز اشکال، اصلاحات لازم در مسیر تحقق اهداف اصلی یعنی ارتقای کیفیت زندگی شهروندان انجام گیرد.
کاظمیان گفت: در توسعه شهری، تامین زمین تنها یکی از مراحل است. احداث ساختمان، آماده‌سازی زمین، تامین زیرساخت‌ها و خدمات روبنایی باید به‌صورت هم‌زمان پیش برود. زمانی می‌توان گفت در تامین مسکن موفق عمل کرده‌ایم که مدرسه، خیابان، آب و برق و دیگر خدمات نیز فراهم شده باشد.
وی در پایان اظهار کرد: هدف اصلی ما در تمامی برنامه‌ها و طرح‌های توسعه شهری، ارتقای کیفیت محیط شهری و بهبود زندگی شهروندان است. امیدواریم با همکاری همه دستگاه‌ها و نهادها، بتوانیم در مسیر تحقق این هدف گام‌های موثرتری برداریم.