تنبیه اسراف پرمصرف‌ها با اخذ قیمت صادراتی از مصارف خارج از الگو

به گزارش اقتصاد معاصر؛ نوید هدایت‌فر، کارشناس انرژی در رابطه با اهمیت حل ناترازی گاز با تمرکز بر مشترکان پرمصرف گفت: ناترازی گاز زمستانی کشور که امسال به حدود 350 میلیون مترمکعب در روز رسیده، به یکی از چالش‌های اصلی بخش انرژی تبدیل شده است؛ چالشی که نه‌فقط تأمین گاز خانگی، بلکه فعالیت صنایع و ارزآوری کشور را نیز تهدید می‌کند. در سال‌های گذشته بارها به علت مصرف بی‌رویه بخش خانگی، بخش صنعت با قطع گاز مواجه شده و کشور از میلیاردها دلار درآمد ارزی محروم مانده است. در چنین شرایطی، اصلاح نظام تعرفه‌گذاری و ارسال سیگنال قیمتی صحیح به مشترکان پرمصرف یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر برای حفظ امنیت انرژی کشور بود.

وی ادامه داد: اقدام اخیر وزارت نفت در اتصال قیمت گاز مشترکان بسیار پرمصرف خانگی به قیمت صادراتی نقطه عطف مهمی در سیاست‌گذاری انرژی به شمار می‌رود. به این ترتیب پرمصرف‌ها برای مصارف غیربهینه و خارج از الگوی بهینه خود با قیمت واقعی و نزدیک به صادراتی گاز تنبیه خواهند شد. این اقدام همراه با ساده‌سازی پلکان‌های مصرف از 12 پله به چهار پله روشن و قابل فهم، زمینه‌ساز مدیریت کارآمدتر مصرف شده است. براساس برآوردها در قبوض مهر، 80 درصد مشترکان مصرفی درون الگوی بهینه مصرف قرار گرفته‌اند. بدین ترتیب، اصلاحات اخیر مستقیماً اقلیتی را هدف گرفته که بیشترین سهم را در ناترازی گاز دارند.

این کارشناس انرژی با اشاره به سازوکار جدید قیمتی در تعرفه‌گذاری جدید گاز بخش خانگی خاطرنشان کرد: بر این اساس، قیمت گاز کم‌مصرف‌ها در پله اول تنها 1 درصد پله چهارم (حدود 200 تومان برای هر مترمکعب) و خوش‌مصرف‌ها در پله دوم 4 درصد پله چهارم (حدود 700 تومان برای هر مترمکعب) محاسبه می‌شود. این دو گروه در مجموع 89 درصد مردم را شامل می‌شوند و همچنان از یارانه انرژی بهره‌مند هستند. به این ترتیب، عدالت اجتماعی که سال‌ها به دلیل اعطای یارانه کلان به خانه‌های بزرگ و مصرف‌های غیرضروری خدشه‌دار شده بود، در حال احیا است.

وی افزود: اما نقطه کلیدی این سیاست، تغییر رفتار مشترکان پرمصرف و بسیار پرمصرف است. برای پله سوم قیمت هر مترمکعب حدود 2200 تومان تعیین شده و مشترکان را به کاهش مصرف ترغیب می‌کند. مهم‌تر اینکه در پله چهارم، مصرف خارج از الگوی بهینه با 75 درصد قیمت صادراتی محاسبه می‌شود؛ یعنی هر مترمکعب گاز حدود 18 هزار تومان. این همان قیمت واقعی است که نشان می‌دهد ادامه مصرف بی‌ضابطه علاوه بر اسراف، هزینه‌بر است و یارانه همگانی قرار نیست مصرف عده‌ای محدود را پوشش دهد.

هدایتی‌فر در پایان گفت: اتصال قیمت پرمصرف‌ها به نرخ صادراتی نه‌تنها سیگنال اقتصادی آشکار برای مهار مصرف تلقی می‌شود، بلکه اقدامی مهم در جهت کاهش ناترازی و جلوگیری از قطع گاز صنایع نیز هست. در واقع، کاهش تنها بخشی از مصرف پرمصرف‌ها می‌تواند روزانه ده‌ها میلیون مترمکعب صرفه‌جویی ایجاد کند./تسنیم