آخرین وضعیت سواپ گازی ایران-روسیه

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ در چارچوب گسترش همکاری‌های راهبردی در حوزه انرژی میان جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، مذاکرات برای واردات گاز طبیعی از این کشور به مراحل نهایی خود رسیده است. بر اساس توافق‌های اولیه، مسیر انتقال گاز از طریق خاک جمهوری آذربایجان تعیین شده و در حال حاضر، تعیین قیمت نهایی گاز به عنوان آخرین محور گفت‌و‌گو‌ها باقی مانده است.

طبق اعلام منابع رسمی روسی، حجم اولیه صادرات گاز به ایران با ۱.۸ میلیارد مترمکعب در سال آغاز خواهد شد. با این حال، این چارچوب همکاری از ظرفیت بالقوه‌ای برای افزایش حجم تا ۵۵ میلیارد مترمکعب در سال برخوردار است. پیش از این، در اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران از امضای تفاهم‌نامه‌ای برای واردات سالانه همین مقدار (۵۵ میلیارد مترمکعب) گاز از روسیه خبر داده و اعلام کرده بود که بررسی‌های فنی و اقتصادی لازم برای اجرای این توافق انجام شده است.

آخرین تحول مهم در این زمینه، سفر هیاتی بلندپایه از روسیه به ایران در اواخر شهریورماه ۱۴۰۳ بود. سرگئی تسیویلف، وزیر انرژی روسیه و الکسی میلر، مدیرعامل شرکت گازپروم، اعضای کلیدی این هیات بودند که در جریان سفر خود با مقامات ارشد ایرانی دیدار کردند. شرکت گازپروم پس از این دیدار‌ها اعلام کرد که در ژوئن ۲۰۲۴ (خرداد-تیر ۱۴۰۳)، تفاهم‌نامه‌ای استراتژیک با شرکت ملی گاز ایران برای تدوین چارچوب کلی تأمین و انتقال گاز طبیعی روسیه به ایران امضا کرده است.

در همین راستا، کاظم جلالی، سفیر ایران در مسکو، ضمن ابراز امیدواری نسبت به اجرایی شدن توافقات، تأکید کرده است که عملیاتی شدن این مسیر، همکاری‌های دوجانبه را وارد مرحله‌ای نوین خواهد کرد. وی همچنین از نهایی شدن قرارداد انتقال گاز و آغاز فاز نخست آن طی ماه‌های آینده خبر داد و افزود که سرمایه‌گذاری روسیه برای توسعه زیرساخت‌های بعدی این پروژه نیز پیش‌بینی شده است.

با وجود تمامی این پیشرفت‌ها، به نظر می‌رسد موضوع قیمت گاز صادراتی همچنان به عنوان آخرین و اصلی‌ترین محور مورد بحث در مذاکرات باقی مانده است و توافق نهایی منوط به حل این مسئله است.