ناترازی برق دیگر فقط به ساعات اوج تابستان محدود نیست؛ بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۳ شبکه برق کشور طی ۱۰۸۶ ساعت با کسری تولید نسبت به تقاضا مواجه بوده است. گسترش این ناترازی به ناحیه بار میانی –که پیش‌تر از تعادل نسبی برخوردار بود– هشداری جدی برای پایداری شبکه و نشانه‌ای از فرسودگی الگوی بهره‌برداری است.

یک کارشناس انرژی با اشاره به افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی و تاثیر آن بر گرمایش زمین گفت: افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی و تصمیمات غیرکارشناسی در صنایع پرمصرف، ایران را با بحران جدی کم‌آبی و ناترازی منابع آب مواجه کرده است.

دبیر کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: حوزه برق نیازمند سرمایه‌گذاری گسترده‌تر، ارائه تسهیلات بیشتر از سوی دولت و ایجاد شرایط مناسب برای ورود بخش خصوصی است. همچنین لازم است زیرساخت‌های مورد نیاز در اختیار سرمایه‌گذاران قرار گیرد تا مسیر رفع ناترازی هموار شود.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران با اشاره به ناترازی جدی در تولید و مصرف برق گفت: توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر در کوتاه‌مدت پاسخگو نیست و راه‌حل فوری بحران برق، اجرای برنامه‌های هدفمند برای کاهش مصرف، به‌روزرسانی تجهیزات پرمصرف، مشارکت داوطلبانه صنایع و اصلاح ساختار سیاست‌گذاری در بازار انرژی با ایجاد نهاد رگولاتوری مستقل است.

در سال‌های اخیر، بحران ناترازی در تولید و مصرف برق ایران، بیش از هر زمان دیگری نمایان شده؛ بحرانی که ریشه اصلی آن را باید در اقتصاد معیوب صنعت برق، نظام ناکارآمد تعرفه‌گذاری و عدم تناسب میان درآمد و هزینه‌های این صنعت جست‌وجو کرد.

عضو هیات‌امنای انرژی، آب و محیط‌زیست دانشگاه شریف با تاکید بر چندوجهی بودن بحران آب در ایران می‌گوید: تنها عامل کم‌آبی، کاهش بارش یا خشکسالی نیست، بلکه ناکارآمدی در حکمرانی آب، بی‌توجهی به آمایش سرزمین و فقدان برنامه‌ریزی بلندمدت، نقش پررنگ‌تری در تشدید این بحران دارند.

با وجود کاهش چشمگیر بارندگی و منابع آبی در ایران، بحران کم‌آبی بیش از آن‌که حاصل اقلیم باشد، نتیجه دهه‌ها ناکارآمدی، سیاست‌گذاری‌های اشتباه و اولویت‌های غلط در وزارت نیرو است؛ نهادی که ماموریت راهبردی‌اش در حفظ منابع آب، اکنون به یکی از عوامل تشدید بحران بدل شده است.

به گفته مسوولان آب و فاضلاب کشور، ۱۵ درصد از آب در شبکه‌های شهری به‌ صورت فیزیکی هدر می‌رود،  سرانه مصرف آب شرب در ایران ۱۹۵ لیتر در شبانه‌روز برای هر نفر است که تقریبا دو برابر حداقل استاندارد ۱۰۰ لیتری بانک جهانی است ضمن آنکه بیشترین مصرف آب ایرانی‌ها در استحمام و سرویس‌های بهداشتی است.

با افزایش مصرف برق در فصل تابستان و بروز خاموشی‌های متعدد در برخی مناطق کشور، بحث توسعه و احداث نیروگاه‌های حرارتی بار دیگر به صدر اولویت‌های حوزه انرژی بازگشته است. 

با افزایش نگرانی‌ها نسبت به تغییرات اقلیمی و محدودیت منابع فسیلی، انرژی خورشیدی به‌ عنوان منبعی پاک، تجدیدپذیر و اقتصادی جایگاه ویژه‌ای یافته است. کشورهایی مانند چین، آمریکا، آلمان و اسپانیا با سرمایه‌گذاری‌های گسترده در این حوزه، به پیشتازان جهانی تبدیل شده‌اند و ایران نیز با ظرفیت‌های فراوان تابش خورشیدی، فرصت مناسبی برای توسعه این انرژی دارد.