به گزارش اقتصاد معاصر؛ یکی از مناسبت‌های مهم در تقویم ایرانیان و همینطور همه کشورهای دنیا روز زن و روز مادر است. روز زن در تقویم هر کشوری جایگاه خاصی دارد و مردم هر ملت و سرزمینی یک روز را به عنوان روز زن و همپنین روز مادر نامگذاری کرده‌اند. در این گزارش تاریخ دقیق روز زن و روز مادر در ایران و همینطور پیشینه‌ای از اهمیت این روز نزد ایرانیان و مردم دنیا بیان شده است. در ادامه با ما باشید.
روز مادر در ایران روز ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) ۲۰ جمادی الثانی می‌باشد، اما به علت قمری بودن تاریخ تولد حضرت فاطمه زهرا (س) روز مادر در تاریخ هجری شمسی ثابت نیست.
تاریخ دقیق روز مادر در تقویم شمسی برابر است با:
روز یکشنبه ۲ دی سال ۱۴۰۳
۲ / ۱۰ / ۱۴۰۳
تاریخ دقیق روز مادر در تقویم قمری برابر است با:
روز یکشنبه ۲۰ جمادی الثانی سال ۱۴۴۶
۲۰ / ۶ / ۱۴۴۶
تاریخ دقیق روز مادر در تقویم میلادی برابر است با:
روز یکشنبه ۲۲ دسامبر سال ۲۰۲۴
۲۲ – ۱۲ – ۲۰۲۴
روز ولادت حضرت فاطمه (س) به عنوان روز مادر نام گرفته تا زنان و مادران این مرز و بوم از او درس ایمان، فداکاری و مهربانی بیاموزند چرا که تمام خصوصیاتی که باید زن نمونه از دیدگاه اسلام داشته باشد، حضرت فاطمه (س) داشت.
حضرت زهرا (س) در نزد مسلمانان، برترین و والاترین مقام بانوی جهان در تمام قرون و اعصار را دارد. حضرت فاطمه (س) در سال پنجم پس از بعثت و در روز ۲۰ جمادی‌الثانی در مکه به دنیا آمد. نام پدر حضرت زهرا (س) محمد بن عبدالله (ص)، خاتم پیامبران الهی و برترین مخلوق خداوند است و مادر حضرت زهرا (س) خدیجه (س) دختر خویلد، از زنان بزرگ و شریف قریش و نخستین بانوی مسلمان در اسلام است که تمام ثروت خود را در راه اسلام صرف کرد. یکی از مهمترین بخش‌های زندگی حضرت زهرا (س) ازدواج با حضرت علی (ع) بود. ثمره این ازدواج مبارک، چهار فرزند به نام‌های حسن (ع)، حسین (ع، زینب (س)، ام کلثوم (س) بود.
حضرت فاطمه (س) تربیت شده مکتب پیامبر (ص) و یک اسوه به تمام معنا در عرصه عشق و عبادت به خدا، خدمت به مردم، عفاف و پاکدامنی، خانه داری و تربیت فرزند، صحنه‌های سیاسی و اجتماعی و … است. ایشان از باب مادر بهترین مادر و از باب زن و همسر نمونه بارز بهترین همسر است، به طوری که حضرت علی (ع) می‌فرمایند: لطف فاطمه (س) یک لحظه از من دریغ نشد و حتی او یک لحظه از من خواسته‌ای نداشت.
روز ولادت حضرت فاطمه (س) به عنوان روز زن و مادر نام گرفته تا زنان و مادران این مرز و بوم از او درس ایمان، فداکاری و مهربانی بیاموزند چرا که تمام خصوصیاتی که باید زن نمونه از دیدگاه اسلام داشته باشد، حضرت فاطمه (س) داشت.
خیر، روز زن در ایران تعطیل رسمی نیست.
روز زن در ایران فرصتی برای بازتاب و تقدیر از دستاورد‌ها و مشارکت‌های زنان در جامعه، و نیز ارزیابی مسیر پیش رو برای بهبود شرایط و موقعیت زنان در ایران است.
روز زن فرصتی برای قدردانی و تجلیل از نقش‌های متعدد زنان به عنوان مادران، همسران، دختران، و شاغلین در جامعه است.
حضرت فاطمه زهرا (س) به عنوان الگویی برجسته برای زنان مسلمان ایرانی مطرح است. تجلیل از او در این روز، فرصتی برای بازتاب و ترویج ارزش‌های اخلاقی و دینی است که او نمایندگی می‌کند.
در ایران باستان، زن از جایگاه والایی برخوردار بود و در بسیاری از عرصه‌های اجتماعی و سیاسی حضور فعال داشت. برای نمونه، در دوران هخامنشیان، زنان می‌توانستند در مقام‌های بالای دولتی و لشکری فعالیت کنند. همچنین، در آئین زرتشت، زنان و مردان از حقوق برابر برخوردار بودند و در مراسم مذهبی به طور مشترک شرکت می‌کردند. در این دوران، روز زن به طور خاص جشن گرفته نمی‌شد، اما احترام و ارزش گذاری به زنان در فرهنگ و سنت‌های ایرانی ریشه داشته است.
پس از انقلاب اسلامی، با توجه به اهمیت نقش زن در خانواده و جامعه و الگوگیری از حضرت فاطمه زهرا (س)، ولادت ایشان به عنوان روز زن و روز مادر در ایران اعلام شد. این روز به فرصتی برای قدردانی از مادران، همسران و دختران و یادآوری نقش مهم زنان در خانواده و جامعه تبدیل شده است.
در بین مسلمانان ایرانی و خارج از ایران روز مادر در روز ۲۰ جمادی الثانی جشن گرفته می‌شود. اما روز زن در دنیا نیز در تاریخی دیگر پاس داشته می‌شود. در خارج از ایران، روز هشتم مارس به عنوان روز جهانی زن شناخته می‌شود. هشتم مارس روز جهانی زن، سالروز اعتراض زنان کارگر در نساجی کتان است. این اعتراض در سال ۱۸۵۷ ایجاد شد و زنان در اعتراض به شرایط سخت کاری، دستمزد پایین و بی عدالتی در مقایسه با مردان به پا برخاستند و دست به اعتراض زدند.
در این اعتراض، زنان کارگر توسط صاحب کارخانه و نگهبانان در محل کارخانه زندانی شدند و بعدا این کارخانه به دلایل نامعلوم آتش گرفت. آتش سوزی در محل کارخانه، جان ۱۲۹ نفر از زنان کارگر را گرفت و تنها عده‌ی کمی از این حادثه جان سالم به در بردند.
در ۸ مارس یا روز جهانی زن، زنان در سراسر دنیا ضمن برگزاری گردهمایی و اجتماعات گوناگون، دستاورد‌های مهم زنان را مورد بررسی قرار داده و عزم راسخ زنان در پیشرفت و ارتقا شخصی و اجتماعی را گرامی می‌دارند. روز جهانی زن که در تقویم شمسی مطابق ۱۸ اسفند ماه است به یکی از مناسبت‌های مهم در خصوص زنان تبدیل شده است.
در این بخش به بررسی جایگاه زن و مادر در ایران باستان پرداختیم. اگر شما هم دوست دارید در مورد روز مادر و یا روز زن بیشتر بدانید؛ این بخش از مقاله‌ی بانی مگ را از دست ندهید.
در ایران باستان زن مقام ویژه‌ای داشته است و ایرانیان باستان روزی را به اسم روز زن جشن می‌گرفتند. در روز زن یا روز مادر در ایران باستان، زنان از کار روزانه دست می‌کشیدند و مردان انجام کار‌های سخت را برعهده می‌گرفتند. همچنین زنان و مادران در این روز از سوی مردان پیشکشی‌هایی را دریافت می‌کردند.
روز زن و روز مادر در ایران باستان سپندارمذگان یا اسفندگان (پنجم اسفند) روز زن و زمین بود است و سپندارمزد نماد باروری و جریان در زمین بوده است.
درمورد روز زن و روز مادر در ایران باید گفت که در این روز مراسم جشن برگزار می‌شده است و زنان لباس‌های نو پوشیده و از سمت مردان و فرزندان خود هدایایی را دریافت می‌کردند. همچنین در این جشن سفره‌ای پهن می‌شده که در چهار گوشه‌ی آن انار و سیب، شاخه‌های گل، شربت و شیرینی و برگ‌های خشک آویشن با دانه‌هایی از سنجد و بادام قرار می‌دادند. سپس آتشی می‌افروختند و مواد خوشبو و کندر بر روی آتش می‌ریختند.
در روز زن که مصادف با ولادت حضرت زهرا (س) است مراسم‌های مختلفی برگزار می‌شود.
مراسم تجلیل و تکریم: به طور معمول در مساجد، حسینیه‌ها و مراکز فرهنگی، مراسمی برگزار می‌شود که در آن به زنان نمونه و مادران فعال تقدیرنامه‌ها و جوایزی اهدا می‌شود. همچنین از بانوان پیشکسوت و فعال در عرصه‌های مختلف تقدیر به عمل می‌آید.
سخنرانی‌ها و همایش‌ها: برگزاری سخنرانی‌ها و همایش‌هایی با حضور علما، دانشگاهیان و چهره‌های شاخص جامعه برای بحث و گفتگو درباره نقش زنان در اسلام و جامعه معاصر. موضوعات مربوط به حقوق زنان، توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی زنان نیز مورد بررسی قرار می‌گیرند.
برنامه‌های فرهنگی و هنری: برپایی نمایشگاه‌های عکس، هنر‌های دستی و کاردستی زنان، اجرای نمایش‌های تئاتر و برنامه‌های موسیقی که به نقش و جایگاه زنان در فرهنگ و تاریخ ایران پرداخته می‌شود.
کارگاه‌های آموزشی: برگزاری کارگاه‌ها و سمینار‌های آموزشی برای زنان در زمینه‌های مختلف مانند بهداشت و سلامت، مهارت‌های زندگی، مدیریت خانواده، و ارتقا مهارت‌های شغلی.