به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ دوره وزارت عباس علیآبادی را بدون تردید باید دوره قطع برق مردم و خاموشیهای گسترده نامید. برای اولین بار در دو دهه اخیر در دوره وزارت علیآبادی، حتی در فصل سرما هم برق خانههای مردم توسط دولت قطع شد. در حالی که در تابستان سال گذشته با وجود مصرف نزدیک به ۸۰ هزار مگاوات برق در کشور، با برنامهریزی دولت سیزدهم هیچگونه قطع برق خانگی صورت نگرفت اما از زمان شروع به کار دولت چهاردهم و وزارت علیآبادی شاهد هستیم که حتی در فصل سرما که مصرف برق کشور به ۵۰ هزار مگاوات رسید هم خاموشیهای سراسری در کشور اجرا شد و نارضایتی گسترده مردم را فراهم آورد.
کمتر از پنجماه از وعده وزیر نیرو مبنی بر «پایان خاموشیها در تابستان ۱۴۰۴» میگذرد و اکنون خود وی در برنامهای زنده، رسما از وجود ناترازی ۲۰ هزار مگاواتی سخن میگوید؛ اعترافی که نه فقط با وعدههای پیشین وی در تضاد است، بلکه نشان میدهد بسیاری از پروژههای ادعایی برای عبور از بحران برق، یا فقط روی کاغذ ماندهاند یا اساسا از ابتدا قابل تحقق نبودهاند.
حدود پنجماه پیش (دیماه ۱۴۰۳)، عباس علیآبادی، وزیر نیرو با اطمینان از پایان خاموشیها در تابستان ۱۴۰۴ سخن گفته بود اما اکنون و در اردیبهشتماه ۱۴۰۴، علیآبادی در برنامه زنده تلویزیونی، عملا به وجود بحرانی گسترده در حوزه برق کشور اذعان کرد. وزیر نیرو در برنامه «صف اول» در تاریخ ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ گفت که ۲۰ هزار مگاوات ناترازی را واقعا نمیشود در این شرایط اقتصادی جبران کرد.
وی همچنین در پاسخ به جمله مجری مدعی شد که «فکر نمیکنم گفته باشم از سال آینده مشکل برق نداریم»؛ جملهای که بیش از هر چیز، تصویر روشنی از بنبست برنامهریزی در وزارت نیرو را آشکار میسازد. اما این اعتراف در تضاد کامل با وعدههای رسمی چند ماه گذشته است.
عباس علیآبادی، وزیر نیرو در تاریخ ۴ بهمن ۱۴۰۳ با لحنی امیدوارانه اعلام کرده بود: «در تابستان ۱۴۰۴ انتظار داریم دیگر مردم شاهد بیبرقی نباشند و در این راستا برنامه گستردهای برای رفع مشکل ناترازی انرژی در دست داریم.»
وعدههایی که در آن زمان با استناد به اجرای ۱۴ مگاپروژه کلان در حوزه انرژی برق مطرح شده بود. پروژههایی که از احداث و تعمیر نیروگاهها گرفته تا مدیریت مصرف، توسعه شبکه و حتی جمعآوری مراکز غیرمجاز استخراج رمزارز را شامل میشد و قرار بود تابستان امسال را بدون خاموشی رقم بزنند اما نه فقط خبری از تحقق این پروژهها نیست، بلکه کشور حتی زودتر از همیشه با پدیده خاموشی مواجه شده است؛ موضوعی که صدای کارشناسان، صنعتگران و حتی شهروندان عادی را در آورده است.
سوال مهم این است که اگر در سال ۱۴۰۳ علیآبادی ادعا میکرد با اجرای این پروژهها، «اوج بار سال ۱۴۰۴» بدون بحران پشت سر گذاشته خواهد شد، چرا در اردیبهشتماه سال جاری، هنوز از ناترازی ۲۰ هزار مگاواتی سخن گفته میشود؟ آیا این به معنای شکست کامل برنامهریزی در وزارت نیرو نیست؟
واقعیت آن است که وعدههای زودهنگام، بیپشتوانه و خوشبینانه علیآبادی، فقط به افزایش انتظارات و کاهش اعتماد عمومی منجر میشود. وزیری که در زمستان از عبور از بحران میگوید، نمیتواند در بهار از ناتوانی سخن بگوید، مگر آنکه افکار عمومی را بابت این تناقض پاسخگو باشد. از سوی دیگر، تکرار این چرخه وعده و شکست، نه فقط سیستم برق کشور را با بحران مواجه میکند، بلکه سرمایه اجتماعی دولت را در برابر افکار عمومی تحلیل میبرد. چه سود اگر ۱۴ مگاپروژه روی کاغذ طراحی شود اما خاموشی، پیش از تابستان، زندگی مردم را خاموش کند؟
۱۸ اردیبهشت، عباس علیآبادی در یک برنامه تلویزیونی وعده داد که از شنبه ۲۰ اردیبهشت، قطعیهای برق خانگی حداکثر دو ساعت است. اما روز شنبه هم فرا رسید و برخی مناطق کشور با قطعیهای ۴ ساعته و حتی بیشتر مواجه شدند.
بهمنماه سال گذشته در جریان بازدید رهبر انقلاب از نمایشگاه تولید داخل، علیآبادی وزیر نیرو درباره مشکل قطع برق گفت: «ناترازی را امسال حل میکنیم. ۲۰ هزار مگاوات ناترازی داریم که با چند روش برطرف میشود.»
رهبر معظم انقلاب هم خطاب به وزیر نیرو درباره ناترازیها گفتند: «شما میگویید میخواهیم انجام دهیم؛ بروید عمل کنید.»
اوایل بهمن ۱۴۰۳، وزیر نیرو وعده بزرگی داد و گفت: «تابستان ۱۴۰۴ دیگر قطعی برق نداریم.» اما اکنون هنوز تابستان نشده قطع گسترده برق در کشور شروع شده است.
۱۵ بهمن ۱۴۰۳ علیآبادی، وزیر نیرو گفت: «بر اساس برنامهریزی صورت گرفته ۳۰ هزار مگاوات انرژی الکتریکی تجدیدپذیر تا پایان دولت چهاردهم به شبکه برق کشور افزوده و تا سال آینده پنج هزار مگاوات آن به شبکه اضافه میشود.» اکنون باید پرسید از آن ۵۰۰۰ مگاوات برق تجدیدپذیر که قرار است امسال ایجاد شود، چه خبر؟
اول اردیبهشت امسال علیآبادی رقم برق تجدیدپذیر را بالاتر برد و گفت: «در حال حاضر ۷۸ هزار مگاوات متقاضی برای احداث برق تجدید پذیر وجود دارد و ۳۵ هزار مگاوات برق تجدید پذیر در دست اقدام است.
وزیر نیرو گفت: «در حال حاضر تجهیزات وارداتی برای احداث نیروگاه تجدیدپذیر به ظرفیت هزار مگاوات روی کشتی است و به زودی وارد کشور میشود. علیآبادی این را هم گفت که واحدهای ۲ مگاواتی برق تجدید پذیر در ۱۰۰۰ نقطه کشور شناسایی شده و به زودی اجرا میشود.
اکنون باید پرسید که جزئیات ۳۵۰۰۰ مگاوات برق تجدیدپذیر که علیآبادی میگوید در دست اقدام است، چرا منتشر نمیشود؟ با ۳۵۰۰۰ مگاوات مورد ادعایی، همه مشکل کمبود برق کشور حل خواهد شد.
اواسط اردیبهشت، وزیر نیرو در برنامه صف اول تلویزیون ادعای افزایش بیش از ۶ هزار مگاواتی تولید برق در کشور را مطرح کرد و گفت: «تولید برق در کشور نسبت به مدت مشابه پارسال، شش هزار و ۲۰۰ مگاوات افزایش یافته است، امسال، تولید برق در نیروگاههای حرارتی حدود ۱۰ درصد افزایش یافته است. اگر تولید برق کشور ۱۰ درصد افزایش یافته باشد که قطعا نباید هیچگونه قطعی برق رخ میداد.