به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ افزایش روزافزون استفاده از اینترنت و وابستگی زندگی روزمره به آن، باعث شده تا مدیریت مصرف اینترنت به یکی از دغدغه‌های اصلی کاربران تبدیل شود. در این میان، گلایه‌های مکرر کاربران از اتمام زودهنگام بسته‌های اینترنتی پرسش‌هایی را در خصوص دلایل این پدیده و نقش اپراتورها در آن مطرح کرده است.
بسیاری از کاربران اذعان می‌کنند که بسته‌های اینترنتی که پیشتر تا یک ماه دوام داشت، اکنون در مدت زمان ۱۵ تا ۲۰ روز به اتمام می‌رسد. این در حالی است که به گفته آنها مصرف اینترنت تغییر محسوسی نداشته و حتی بدون استفاده سنگین (مانند تماشای ویدئو یا دانلود فایل‌های حجیم)، پیام هشدار پایان بسته زودتر از انتظار دریافت می‌شود.
برخی نیز به مصرف شدن حجم اینترنت در ساعات بدون استفاده (مانند نیمه‌شب) و تفاوت بین حجم دیتای ثبت شده در گوشی با نرم‌افزار اپراتور اشاره می‌کنند که می‌تواند نشان‌دهنده خطا یا حتی کم‌فروشی باشد.
در حالی که اپراتورها همواره کم‌فروشی را تکذیب می‌کنند اما تجربیات کاربران حکایت از چیز دیگری دارد. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) به عنوان نهاد نظارتی، بار‌ها به بحث کم‌فروشی ورود کرده و موضوع را مورد بررسی قرار داده است.
در مواردی نیز پس از شکایت کاربران، اپراتورها مجبور به ارائه توضیح شده‌اند. با این حال، تاکنون شواهد رسمی مبنی بر کم‌فروشی عمدی از سوی اپراتورها منتشر نشده است.
کارشناسان نیز بر این باورند که هرچند نمی‌توان موضوع کم‌فروشی و حجم‌خوری اینترنت را به طور کامل رد کرد اما ناآگاهی و اشتباه کاربران نیز می‌تواند در سرعت به اتمام رسیدن بسته‌ها بسیار موثر باشد.
حتی اگر کم‌فروشی عمدی در کار نباشد، عوامل فنی متعددی می‌توانند منجر به مصرف سریع‌تر بسته‌های اینترنتی شوند که اغلب کاربران از آنها بی‌اطلاع هستند.
برنامه‌های فعال در پس‌زمینه، بسیاری از نرم‌افزارها مانند اینستاگرام، واتساپ، تلگرام، گوگل‌پلی و به‌روزرسانی‌های سیستم‌عامل تلفن همراه، حتی زمانی که کاربر به طور مستقیم از آنها استفاده نمی‌کند و در پس‌زمینه فعال بوده، حجم قابل توجهی از اینترنت را مصرف می‌کنند. برخی تلفن‌های همراه (به خصوص اندروید) نیز به صورت خودکار اطلاعات و فایل‌ها را همگام‌سازی (Sync) می‌کنند.
پخش خودکار ویدیوها، نرم‌افزارهایی مانند اینستاگرام، فیسبوک و یوتیوب قابلیت پخش خودکار ویدیوها را دارند که حتی بدون کلیک کاربر بر روی آنها حجم زیادی از اینترنت را به خود اختصاص می‌دهند.
گاهی اوقات بدافزار‌ها یا اپلیکیشن‌های ناامن می‌توانند در پس‌زمینه، فایل‌هایی را ارسال یا دریافت کرده و به این ترتیب حجم اینترنت کاربر را بدون اطلاع او مصرف کنند.
همچنین به‌روزرسانی‌های خودکار نرم‌افزار‌های نصب شده بر روی دستگاه‌ها (گوشی، تبلت، رایانه) و سیستم‌عامل‌ها (اندروید و iOS) در زمان اتصال به اینترنت بدون اطلاع کاربر، منجر به مصرف داده می‌شود.
برای مدیریت بهتر مصرف اینترنت و جلوگیری از اتمام زودهنگام بسته‌ها، کاربران می‌توانند از راهکارهایی استفاده کنند.
بررسی مصرف دیتا از داخل گوشی در تنظیمات گوشی (بخش Data Usage در اندروید یا Cellular Data در آیفون) می‌توانند میزان مصرف اینترنت هر نرم‌افزار را مشاهده کنند. مقایسه این بررسی با اطلاعات ارائه شده توسط اپراتور (از طریق نرم‌افزار یا پنل کاربری مانند ایرانسل من، همراه من یا رایتل من) می‌تواند به شناسایی تناقضات احتمالی کمک کند.
نرم‌افزارهایی مانند NetGuard، GlassWire و My Data Manager می‌توانند مصرف لحظه‌ای و دقیق اینترنت را نمایش دهند.
همچنین می‌توان برای هر برنام، مصرف دیتا در پس‌زمینه را محدود یا قطع کرد.
این در حالی است که هر دو سیستم‌عامل اندروید و iOS این امکان را فراهم می‌کنند تا مصرف دیتا محدود شود.
با غیرفعال‌سازی به‌روزرسانی خودکار اپلیکیشن‌ها در گوگل‌پلی و اپ‌استور، می‌توان قابلیت به‌روزرسانی خودکار اپلیکیشن‌ها را غیرفعال کرد.
با وجود همه موارد ذکر شده، امکان شکایت برای کاربران اینترنت در خصوص احتمال کم‌فروشی همچنان وجود دارد. کاربران می‌توانند گزارش مصرف داده خود را از طریق تلفن همراه (اندروید یا iOS) دریافت کرده و در صورت مشاهده تناقض در گزارش‌ها آن را در سامانه نظارت آنلاین رگولاتوری (www.۱۹۵.cra.ir) یا با تماس با شماره ۱۹۵ به ثبت برسانند تا مورد بررسی قرار گیرد.
شفاف‌سازی نحوه محاسبه حجم اینترنت و هزینه‌های بسته‌های اینترنتی از سوی اپراتورها، با توجه به تبدیل اینترنت به یکی از نیاز‌های اساسی خانواده‌ها، امری ضروری است تا رضایت‌مندی مشترکان حاصل شود.
همچنین اپراتورها موظف هستند تا کسری‌های احتمالی ناشی از ملاحظات فنی را در حجم بسته‌های فروخته شده به مشترکان جبران کنند.