فرهاد شهرکی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصاد معاصر در ارتباط با تاثیر اسنپ‌بک بر فروش نفت ایران اظهار داشت: مکانیسم ماشه یا اسنپ‌بک یا همان بازگشت خودکار تحریم‌ها، به لحاظ حقوقی و سیاسی در شورای امنیت سازمان ملل تعریف شده است. از نظر حقوق بین‌الملل، بسیاری از حقوقدانان و حتی برخی اعضای شورای امنیت مشروعیت این اقدام را زیر سوال برده‌اند، چرا که کشور‌های اروپایی و آمریکا خود ناقض برجام بوده‌اند و استنادشان به اسنپ‌بک با اصولی مانند استاپل (Estoppel) تعارض دارد.
وی افزود: با این حال در عرصه عملی و اقتصادی، باید این دو مساله را از یکدیگر تفکیک کرد. تاثیر واقعی اسنپ‌بک بر فروش نفت ایران مستقیم نیست، زیرا ایران در سال‌های اخیر، فروش نفت را عمدتا خارج از نظام رسمی بانکی و تجاری غرب مدیریت کرده و مسیر‌های جایگزین فعال است. با این حال، اثر روانی و سیاسی اسنپ‌بک می‌تواند خریداران ریسک‌گریز را کاملا کنار بزند و حتی بیمه‌گران و شرکت‌های کشتیرانی را تحت فشار قرار دهد. برآورد کارشناسی این است که در صورت فعال شدن کامل این سازوکار، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از فروش نفت ایران کاهش یا سخت‌تر می‌شود؛ چون بازار اصلی ایران، کمتر به قطعنامه‌های شورای امنیت پایبند هستند و راهکار‌های تهاتر، ارز ملی و بخش خصوصی را پیش گرفته‌اند.
شهرکی تصریح کرد: بنابراین، برخلاف برخی اظهارنظر‌های سیاسی، اسنپ‌بک یک تهدید مهم است اما اثر آن محدودتر از گذشته است و نمی‌تواند صادرات نفت ایران را به صفر برساند.
نایب رئیس کمیسیون انرژی در مورد چشم‌انداز صادرات نفت ایران به هند پس از مشکلات اخیر بین ایالات متحده و هند عنوان کرد: روابط هند و آمریکا در حال حاضر دچار تنش‌هایی شده، به ویژه در موضوعات امنیتی و ژئوپلیتیکی اما در حوزه انرژی، باید چند نکته را در نظر گرفت؛ نکته اول این که هند یکی از بزرگ‌ترین خریداران نفت دنیاست و همواره به دنبال تنوع‌بخشی به منابع واردات خود است. نفت ایران به دلیل کیفیت بالا (سبک و شیرین بودن) و نزدیکی جغرافیایی، برای پالایشگاه‌های هند بسیار مطلوب است. نکته دوم این است که از سال ۲۰۱۹، واردات رسمی نفت هند از ایران عمدتا به دلیل فشار مستقیم آمریکا و مسائل بانکی متوقف شد. بازگشت این صادرات نیازمند توافق سیاسی سطح بالا و ایجاد کانال‌های مالی مطمئن است. نکته سوم نیز این است که اکنون اختلافاتی میان دهلی و واشنگتن بروز کرده که از نظر فرصت سیاسی، شرایط برای ایران مناسب‌تر شده است. ایران نیز همواره اعلام آمادگی کرده تا صادرات نفت به هند را از سر بگیرد.
وی یادآور شد: در کمیسیون انرژی مجلس، موضوع دیپلماسی انرژی با کشور‌های مختلف از جمله هند مطرح بوده است اما باید واقع‌بین بود که هند بدون هماهنگی با آمریکا بعید است به سرعت به خرید گسترده از ایران بازگردد اما احتمال شروع مجدد واردات در قالب تهاتر کالا یا پروژه‌های مشترک زیرساختی وجود دارد.
شهرکی گفت: ایران می‌تواند با استفاده از فرصت تنش هند و آمریکا، گفت‌و‌گو‌های نفتی را از سر بگیرد؛ کمیسیون انرژی نیز پیگیر این مسیر است اما بازگشت کامل صادرات به سطح قبل، نیازمند تصمیمات سیاسی کلان و توافقات بانکی و بیمه‌ای است.