به گزارش اقتصاد معاصر؛ اخبار تازه حاکی از آن است که ازدواج مرد ۱۱۹ ساله ایرانی و زن ۹۳ ساله ثبت شده است. این خبر با استقبال و حیرت عمومی روبرو شده است و بسیاری از مردم و رسانه‌ها در جست‌وجوی صحت آن هستند. آیا حقیقت دارد که چنین زوجی در ایران به صورت قانونی ازدواج کرده‌اند؟ در این گزارش، جزئیات ماجرا، اظهارات رسمی و تحلیل‌های حقوقی و اجتماعی درباره این ازدواج را بررسی می‌کنیم.
سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اعلام کرده است که در شش ماهه نخست سال جاری، تعداد محدودی از ازدواج‌ها با سن‌های بسیار بالا ثبت شده است و در میان آنها، ازدواج مردی ۱۱۹ ساله و زنی ۹۳ ساله دیده شده است.
طبق گفته سخنگو، در بین ۱۷ مورد ازدواج ثبت شده برای زنان بالای ۸۰ سال، سن ۹۳ سال جزء بالاترین موارد است. همچنین در مردان، ۷۳۸ مورد ازدواج بالای ۸۰ سال ثبت شده که در آن میان سن ۱۱۹ سال به عنوان یکی از بالاترین سن‌ها ذکر شده است.
با این حال، هنوز ابعاد دیگری از این خبر—مانند وضعیت صحت مدارک، شناسه دقیق افراد، شرایط قانونی و پاسخ مقامات محلی—علنی نشده است. رسانه‌ها نیز در حال بررسی بیشتر هستند.
چنین خبری قطعاً با چالش‌های زیادی همراه است. در ادامه به مهم‌ترین ابهامات می‌پردازیم:
یکی از سوالات اساسی این است که آیا ادعای سن ۱۱۹ سال برای مرد و ۹۳ سال برای زن قابل تأیید است؟
ممکن است ثبت سن در اسناد هویتی قدیمی اشتباه باشد یا مدارک آن دوران ناقص باشد.
در برخی نقاط کشور، ثبت ولادت‌های قدیمی دقیق نبوده و ممکن است سن افراد در اسناد دیرتر اصلاح شود.
بدون مدارک تأییدشده مانند شناسنامه معتبر، شهادت شاهدان و ثبت وقایع زندگی، نمی‌توان با قطعیت گفت که سن اعلام شده صحیح است.
از دید قانون مدنی ایران، ازدواج بین افراد سالمند اشکالی ندارد، به شرط آنکه شرایط قانونی مانند رضایت طرفین، هویت معلوم، و اسناد قانونی رعایت شده باشد.
اما وقتی سن یکی از طرفین بسیار بالا باشد، ممکن است ملاحظات خاصی در ثبت و احراز مدارک وجود داشته باشد.
مقامات ثبت احوال و اسناد و املاک در کشور مسئول بررسی صلاحیت‌ها و مستندات ازدواج هستند و باید مطمئن شوند که ازدواج برخلاف قانون یا بدون شرایط انجام نگرفته است.
پرسش مهم دیگر این است: چه انگیزه‌ای ممکن است پشت چنین ازدواجی باشد؟
ممکن است مسائل فرهنگی، اقتصادی یا اجتماعی دخیل باشند، یا این که یکی از طرفین به دلایل خاصی مانند حمایت مالی یا قرار دادهای خانوادگی اقدام به چنین ازدواجی کرده باشد.
همچنین ممکن است طرفین قصد داشته‌اند رابطه‌ای قانونی به ثبت برسانند تا حقوق قانونی مانند ارث، مستمری یا سهم‌الارث برای یکی از طرفین تأمین شود.
به محض انتشار خبر «ازدواج مرد ۱۱۹ ساله ایرانی و زن ۹۳ ساله»، بسیاری از کاربران فضای مجازی واکنش نشان دادند—بعضی آن را عجیب دانسته‌اند، بعضی در سکوت نظاره کرده‌اند و برخی رسانه‌ها وارد بررسی بیشتر آن شده‌اند.
در مورد این نوع اخبار، نگاه عمومی اغلب دوگانه است: هم کنجکاوی و هم شک، به ویژه وقتی رکورد سن بالا مطرح می‌شود.
هرچند چنین موارد بسیار نادرند، اما در میان آمار ثبت احوال مواردی از ازدواج افراد مسن بالا ثبت شده است:
بر اساس آمار رسمی، در آن بازه زمانی گفته شده، ۱۷ مورد ازدواج برای زنان بالای ۸۰ سال ثبت شده است و در مردان نیز ۷۳۸ مورد مردانی با سن بالاتر از ۸۰ ثبت ازدواج داشته‌اند.
سن ۹۳ سال برای زن در میان این موارد به عنوان بدیع‌ترین مورد ثبت معرفی شده است. سن ۱۱۹ سال در بین مردان ثبت شده نیز در رسانه‌ها به عنوان بلندترین سن ثبت‌شده در بین ازدواج‌های افراد مسن ذکر شده است.
اگرچه سن بالا در ازدواج ثبت شده، اما اطلاعات عمیق‌تری از زندگی، سوابق، خانواده و شرایط افراد هنوز منتشر نشده است.
وقتی چنین خبری مطرح می‌شود، پیامدها و تحلیل‌هایی در سطح اجتماعی، حقوقی و اخلاقی قابل بررسی است:
اگر این ازدواج قانونی ثبت شده باشد، زن و مرد از نظر قانون حقوقی به‌عنوان زوج شناخته می‌شوند—یعنی حق ارث، مهریه، حقوق اجتماعی و سایر مسائل قانونی ممکن است برای آنها لحاظ شود.
اما اگر مدارک به درستی احراز نشده باشد، ممکن است در آینده با درخواست باطل کردن یا شکایت مواجه شوند.
سازمان‌های ثبت احوال و اسناد و املاک باید در برابر ثبت چنین موردی حساس باشند و پروسه صحت‌سنجی مدارک را دقیق اجرا کنند.
افرادی که سالخورده‌اند ممکن است شرایط جسمی و روانی متفاوتی داشته باشند که بر توان تصمیم‌گیری آنها تأثیر بگذارد. ممکن است پرسیده شود آیا تصمیم آنها کاملاً آگاهانه و با رضایت کامل اتخاذ شده است.
همچنین نگرانی‌هایی درباره فشارهای اجتماعی، خانوادگی یا مالی بر فرد مسن ممکن است مطرح شود—آیا او تحت تأثیر قرار گرفته است؟
از دید اخلاقی برخی معتقدند که در سن بسیار بالا، ازدواج معمولاً به دلایل عملی (مثل مسائل مالی یا حقوقی) صورت می‌گیرد و نه لزوماً بر پایه عشق یا همراهی روزمره.
چنین خبری به دلیل میزان عجیب بودنش به سرعت دست به دست می‌شود و رسانه‌ها عموماً بدون بررسی عمیق منتشر می‌کنند. این امر ممکن است موجب سوء تفاهم، شایعه‌سازی یا تفسیرهای نادرست شود.
از سوی دیگر، ثبت رسمی چنین ازدواجی می‌تواند باعث شود که این زوج به عنوان رکورددار در آمارها مطرح شوند؛ اما چنین شهرتی بدون تأیید قطعی ممکن است ناعادلانه باشد.
این نوع اخبار نوعی بازتاب از وضعیت سالمندی، ساختار خانواده و ارزش‌ها در جامعه است. جامعه به چنین موضوعاتی حساس است و ممکن است نسبت به مسائل پیرامون مراقبت و احترام به سالمندان تأمل بیشتری کند.
اگر رسانه‌ها با احتیاط خبر را پوشش دهند و جنبه‌های حقوقی و انسانی را بررسی کنند، چنین اخبار می‌تواند موجب آگاهی بیشتر در مورد حقوق سالمندان و مشکلات آنان شود.
خبر ازدواج مرد ۱۱۹ ساله ایرانی و زن ۹۳ ساله قطعاً از آن دست اخبار نادر است که با شنیدن آن، کنجکاوی عموم برانگیخته می‌شود. اما بررسی دقیق نشان می‌دهد که هنوز بخش عمده‌ای از جزئیات این خبر نامشخص و در حریم ابهام قرار دارد.
اگرچه سخنگوی ثبت اسناد کشور تأیید کرده که این مورد جزو ثبت‌های رسمی بوده است، اما تا وقتی مدرک کامل هویتی، وضعیت ازدواج و مستندات قانونی منتشر نشود، نمی‌توان با قطعیت گفت که این ازدواج به‌درستی انجام شده یا نه.
در نهایت، این موضوع باید به‌صورت شفاف‌تر با همکاری ثبت احوال، مراجع قضایی، رسانه‌ها و حق‌طلبان بررسی شود تا از احتمال شایعه‌سازی یا سوءاستفاده جلوگیری شود. اما در حال حاضر، آنچه مسلم است این است که این خبر یکی از موارد بسیار نادر ثبت ازدواج در سنین بالا در کشور است که بازتاب وسیعی در افکار عمومی یافته است.