فتحالله توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار اقتصاد معاصر با اشاره به مشکلات موجود در حوزه نهادههای دامی و کشاورزی کشور، اظهار داشت: به اعتقاد من، مدیریت درستی در وزارت جهاد کشاورزی وجود ندارد. حال این که این مدیریت غلط توسط چه کسانی اعمال میشود، باید بررسی شود. برای نمونه در حال حاضر قیمت نخود در بازار آمریکا حدود ۷۰ سنت و در خردهفروشی (آمریکا) حدود یک دلار است. اگر این محصول با ارز آزاد وارد کشور شود، هزینه هر کیلو حدود دو دلار، یعنی حدود ۲۲۰ هزار تومان با نرخ آزاد بازار فردوسی میشود. در حالی که قیمت نخود در بازار داخلی حدود ۴۰۰ تا ۴۴۰ هزار تومان است؛ یعنی معادل حدود ۴ دلار برای هر کیلو. این نشان میدهد که حتی با وجود دریافت ارز ترجیحی ۲۸،۵۰۰ تومانی برای واردات محصولات کشاورزی، نقصی جدی در روند مدیریت و توزیع وجود دارد.
وی افزود: آیا وزارت جهاد کشاورزی، به عنوان متولی تامین امنیت غذایی کشور، نمیداند چه تعداد دام در کشور وجود دارد، میزان مصرف نهاده، گوشت، گندم و آرد چقدر است یا چه میزان نان در کشور دورریز میشود؟ اگر چنین آمارهایی وجود ندارد، فاجعه است؛ اگر وجود دارد اما بر اساس آن برنامهریزی نمیشود، باز هم جای تاسف دارد.
توسلی ادامه داد: وقتی دستگاهی مانند وزارت جهاد کشاورزی از سوی سازمان توسعه تجارت مطلع میشود که واردات نهادهها نسبت به سال قبل ۳۰ درصد کاهش یافته، باید برای جبران این کمبود برنامهریزی کند؛ یعنی باید برای تامین ارز، واردات نهاده و مذاکره با کشورهای تامینکننده اقدام شود تا ذخایر استراتژیک کشور تقویت گردد. اما این کار انجام نمیشود تا زمانی که فصل زمستان فرا میرسد و دامها از چراگاه به اصطبل بازمیگردند، در حالی که نهادهای برای تغذیه آنها وجود ندارد. در این شرایط، دامدار ناچار است دام خود را بفروشد که نتیجه آن کاهش تولید داخلی و کمبود پروتئین در کشور است.
نماینده مردم کبودرآهنگ با اشاره به تاثیر سوءمدیریت بر کشاورزی، ادامه داد: کشاورز محصولی را میکارد اما به دلیل نبود مدیریت صحیح، قیمت محصول به شدت افت میکند و برداشت آن صرفه ندارد. سال بعد نیز آن محصول کشت نمیشود و دوباره با افزایش قیمت مواجه میشویم. این نوسانات، زندگی مردم را به ویژه اقشار کمدرآمد که غذای اصلیشان نان و سیبزمینی است، مختل میکند. مگر وزارت جهاد کشاورزی آمار و اطلاعات لازم را در اختیار ندارد؟ پس چرا عرضه و تقاضا را مدیریت نمیکند؟ این نشاندهنده وجود نقص در سیستم مدیریتی است.
توسلی در بخش دیگری از سخنانش به بحران آب کشور اشاره کرد و گفت: در زمینه مدیریت منابع آبی نیز ضعف جدی وجود دارد. میلیاردها مترمکعب آب کشاورزی در کشور هدر میرود. وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی چه اقداماتی برای مهار آبهای سطحی و تقویت سفرههای زیرزمینی انجام دادهاند؟ بخش زیادی از آب بهد لیل فرسودگی شبکههای آبرسانی در شهرها و روستاها از بین میرود، در حالی که میتوان با برنامهریزی درست، از این منابع برای مقابله با خشکسالی استفاده کرد.
وی تصریح کرد: کاهش بارندگی و خشکسالی را قبول داریم اما هنر مدیریت آن است که با حداقل امکانات، حداکثر خدمات را به مردم ارائه دهیم. اگر مدیران نتوانند از ظرفیتهای موجود بهترین استفاده را ببرند، اشکال از سیستم مدیریتی است. به همین دلیل بحث سوال و استیضاح وزیر جهاد کشاورزی در مجلس مطرح است. طبق قانون، اگر ده نماینده خواستار استیضاح وزیری باشند، موضوع باید در صحن مطرح شود تا نمایندگان تصمیم بگیرند که آیا وزیر توان اداره وزارت را دارد یا خیر.