مسیح کشاورز، دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد معاصر با تاکید بر اینکه گرانی و کمبود فعلی، ارتباطی با کم‌فروشی یا گران‌فروشی ندارد، گفت: این کمبود ناشی از سیاست‌هایی است که زنجیره تامین برنج را مختل کرده است.
کشاورز در توضیح وضعیت فعلی، اظهار کرد: برخی افزایش قیمت‌ها را به کاهش واردات ربط می‌دهند و این حرف درستی است. تخلفاتی که بین برنج ایرانی و خارجی رخ می‌دهد هم ناشی از همین شرایط است اما متاسفانه نهادهای نظارتی و دستگاه‌هایی که باید مدیریت بازار را انجام دهند، به جای رسیدگی به ریشه مشکل، سراغ برخوردهای مقطعی و بستن واحدها می‌روند و فرار به جلو می‌کنند.
وی با اشاره به اتفاقات سال ۱۴۰۳، تصریح کرد: سال‌های قبل همیشه بخشی از واردات به عنوان موجودی به سال بعد منتقل می‌شد اما در سال ۱۴۰۳ این اتفاق نیفتاد. فقط یک میلیون تن برنج وارد شد و این مقدار هم کفاف بازار را نداد. دولت چهاردهم وقتی آمد با حجم زیادی برنج رسوب‌کرده در بندر مواجه شد. ما از دولت قبلی مجوز گرفته بودیم که این محموله‌ها در دوران ممنوعیت وارد شود اما وزیر وقت مخالفت کرد و نتیجه‌اش این شد که حدود چهار ماه بازار بدون برنج ماند و التهاب شدید ایجاد شد.
به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران این شرایط باعث شد حتی نیاز ماه‌های فروردین و اردیبهشت تامین نشود و بازار با «گرانی گسترده» روبه‌رو شود.
کشاورز افزود: بخش مهمی از نیاز بازار کشور، یعنی «۴۰ درصد واردات سالانه»، برنج سفید پاکستانی است که نقش رقیب برای برنج ایرانی دارد.
وی هشدار داد که عدم ورود این نوع برنج، هم قیمت برنج خارجی را بالا می‌برد و هم مستقیما باعث افزایش نرخ برنج ایرانی می‌شود.
وی توضیح داد: اسفندماه مجوز برای واردات برنج پاکستانی صادر شد؛ قیمت پایه هم ۲۵۰ هزار تومان تعیین کرده بودند اما با وجود کاهش پایه ارزش ارزی برنج‌های وارداتی، عملیاتی نشد و عملا برنج سفید وارد کشور نشد.
دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج ایران گفت: از خردادماه به بعد، چون وارداتی صورت نگرفت، قیمت برنج ایرانی شروع به افزایش کرد. در فصل برداشت کمی آرام شد اما بلافاصله دوباره بالا رفت و تا امروز هم این روند غیرمنطقی ادامه دارد و دولت نتوانسته آن را جبران کند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج ایران تاکید کرد: یکی از ریشه‌های اصلی بحران، بدهی ارزی واردکنندگان به فروشندگان خارجی است. امسال حدود ۸۰۰ هزار تن برنج وارد شده و از پارسال هم ۲۰۰ هزار تن داریم اما هنوز دولت ارز آن را پرداخت نکرده است. ما بدهکاریم و طرف‌های خارجی دیگر به ما برنج نمی‌فروشند. در نتیجه ورود برنج عملا متوقف شده است.
این مقام صنفی افزود: الان حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار تن برنج در گمرک منتظر ترخیص است. اسناد آماده است اما تا ارز تامین نشود، خروجی نمی‌دهند. اخیرا هم در جلسه تنظیم بازار مطرح شد و قول دادند رئیس‌جمهور جلسه ویژه برگزار کند تا مشخص شود ارز از کدام منبع تامین خواهد شد.
کشاورز با هشدار نسبت به وضعیت پیش‌ِ رو گفت: اگر بانک مرکزی، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان برنامه و بودجه همکاری نکنند و ارز برنج تامین نشود، ما با مشکلات جدی و آینده بسیار بدی برای بازار برنج روبه‌رو خواهیم شد.
وی ابراز امیدواری کرد با تحقق قول رئیس‌جمهور، «مشکل به زودی حل شود» و تاکید کرد که زمان برای کنترل بحران محدود است.