به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر، در نشست خبری هفتگی وزارت امور خارجه که روز یکشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۴ برگزار شد، اسماعیل بقایی، سخنگوی این وزارتخانه، به مجموعهای گسترده از تحولات سیاست خارجی ایران در سطوح دوجانبه، منطقهای و بینالمللی پرداخت و مواضع رسمی جمهوری اسلامی ایران را تشریح کرد.
بقایی در تشریح برنامههای دیپلماتیک پیشرو از سفر وزیر امور خارجه به روسیه و بلاروس در روزهای آینده خبر داد. به گفته او، این سفرها در چارچوب رایزنیهای مستمر تهران با این دو کشور انجام میشود و وزیر امور خارجه در بلاروس با رئیسجمهور این کشور دیدار خواهد کرد. همچنین امضای چند سند همکاری در حوزههای مختلف و دیدار با مقامات پارلمانی روسیه از جمله نمایندگان دوما و وزیر خارجه این کشور در دستور کار قرار دارد. محور این گفتوگوها، موضوعات متنوع دوجانبه و چندجانبه خواهد بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه به برگزاری نشست نمایندگان ویژه کشورهای همسایه افغانستان در تهران پرداخت و گفت این نشست در ادامه رایزنیهای پیشین برگزار شده و با حضور نمایندگان ویژه کشورهای همسایه افغانستان و روسیه انجام میشود. بقایی با تأکید بر اهمیت محیط همسایگی برای ایران، امنیت مرزهای شرقی کشور و تحولات افغانستان را برای تهران حیاتی دانست. او افزود که افغانستان نیز به این نشست دعوت شده بود، اما عدم حضور آن کشور تصمیم داخلی کابل بوده و ایران به این تصمیم احترام میگذارد. به گفته بقایی، تنشهای اخیر میان افغانستان و پاکستان نیز از محورهای مورد بحث در این نشست بوده است.
در واکنش به اظهارات نماینده ویژه آمریکا درباره فعالیتهای هستهای ایران، بقایی این سخنان را اعترافی صریح به رویکرد مداخلهجویانه آمریکا در منطقه دانست و تأکید کرد که این سیاستها نهتنها شکست خورده، بلکه پیامدهای فاجعهباری برای ملتهای منطقه به همراه داشته است. وی بیثباتی، کشتار گسترده و شکلگیری تروریسم را نتیجه مستقیم این مداخلات دانست و گفت سند امنیت ملی آمریکا نشان میدهد که اولویت اصلی واشنگتن در غرب آسیا، تضمین سیطره رژیم صهیونیستی است.
بقایی همچنین به روابط ایران و لبنان اشاره کرد و با تأکید بر دیرپایی روابط دیپلماتیک دو کشور گفت روند معرفی سفیر جدید ایران در بیروت در حال طی شدن است و تهران امیدوار است این فرآیند بهطور طبیعی تکمیل شود. او افزود ایران توصیه کرده است که طرفهای لبنانی بر انسجام داخلی و حاکمیت ملی خود تمرکز کنند و از مواضعی که این اصول را تضعیف میکند، پرهیز شود.
در بخش دیگری از این نشست، سخنگوی وزارت امور خارجه وضعیت غزه را «نسلکشی آشکار» توصیف کرد و گفت مراجع بینالمللی از جمله دیوان بینالمللی دادگستری و دیوان کیفری بینالمللی بارها بر این واقعیت تأکید کردهاند. او با اشاره به نقض گسترده قواعد حقوق بشردوستانه از سوی رژیم صهیونیستی، مسئولیت دولتها را در توقف این جنایتها یادآور شد.
بقایی در واکنش به توقیف نفتکش ونزوئلا توسط آمریکا، این اقدام را فاقد هرگونه مبنای حقوقی دانست و آن را مصداق «دزدی دریایی دولتی» توصیف کرد. وی تأکید کرد که استناد به قوانین داخلی نمیتواند مشروعیتبخش به نقض حقوق بینالملل باشد و جامعه جهانی باید آمریکا را در این زمینه پاسخگو کند. او افزود ایران نیز در صورت تضییع حقوق خود از همه ابزارهای قانونی استفاده خواهد کرد.
در خصوص تحولات یمن، بقایی با هشدار نسبت به پیامدهای منطقهای بحران این کشور، گفت ایران همواره بر گفتوگو میان طرفهای یمنی تأکید داشته و هر راهحلی غیر از گفتوگوی داخلی، در راستای اهداف بیثباتکننده دشمنان منطقهای است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین ادعاهای مطرحشده از سوی ماچادو علیه ایران را فاقد ارزش دانست و گفت این اظهارات با هدف جلب رضایت حامیان غربی و سیاسیسازی جایزه نوبل مطرح شده است. او حق ونزوئلا برای تعیین مستقل سیاست خارجی خود را مورد تأکید قرار داد.
بقایی در واکنش به گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره قطعنامه ۲۲۳۱، این گزارش را بیمبنا و مبتنی بر سازوکاری فاقد وجاهت حقوقی دانست و از سوءاستفاده برخی کشورهای اروپایی از شورای امنیت انتقاد کرد. وی همچنین اروپاییها را متهم کرد که بهجای ایفای نقش مستقل، به فرافکنی در برابر آمریکا روی آوردهاند.
در موضوع ورزشی، بقایی عدم صدور روادید برای هیئت ایرانی در قرعهکشی جام جهانی را نقض تعهدات آمریکا دانست و گفت ایران این موضوع را از طریق فیفا و مجاری رسمی پیگیری میکند.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به تداوم اشغال بخشهایی از سوریه، این وضعیت را مایه نگرانی همه کشورهای منطقه دانست و گفت تجاوزهای رژیم صهیونیستی و حضور نیروهای خارجی مانع بازگشت ثبات به سوریه شده است. او همچنین از مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواست بهجای فشار بر ایران، طرفهای مسئول وضعیت کنونی را مخاطب قرار دهد.
در پایان، بقایی با تأکید بر آمادگی ایران و نیروهای مسلح برای مقابله با هرگونه ماجراجویی، تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران هیچگونه مسامحهای درباره تمامیت سرزمینی خود، از جمله جزایر سهگانه، نخواهد داشت و با قاطعیت از حقوق ملی خود دفاع میکند.