به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ فایننشال تایمز اخیرا مقاله‌ای با عنوان «مادر تمام حباب‌ها» به قلم روچیر شارما، رئیس موسسه راکفلر اینترنشنال و نویسنده کتاب «چه چیزی در سرمایه‌داری اشتباه پیش رفت»، منتشر کرده است. در این مقاله، شارما به وضعیت بی‌سابقه بازارهای مالی آمریکا و نقش آن در اقتصاد جهانی پرداخته و هشدار داده که این وضعیت ممکن است که نشانه‌ای از یک حباب بزرگ باشد.
شارما در ابتدای مقاله خود اشاره می‌کند که ایده «استثناگرایی آمریکایی» در حوزه‌های سیاسی، دیپلماتیک و نظامی، دیگر چندان مورد قبول نیست و بسیاری آمریکا را کشوری دچار بحران داخلی و انزواطلبی می‌دانند اما در دنیای سرمایه‌گذاری، این ایده همچنان زنده و حتی پررنگ‌تر از گذشته است.
سرمایه‌گذاران جهانی با اعتماد به قدرت بازارهای مالی آمریکا و برتری آن‌ها نسبت به سایر اقتصادها، بیشترین میزان سرمایه‌گذاری در تاریخ مدرن را به این کشور اختصاص داده‌اند. بازار سهام آمریکا اکنون در بالاترین سطح خود نسبت به سایر بازارها قرار دارد. این در حالی بوده که قیمت‌ها نسبی و ارزش‌گذاری‌ها به بالاترین میزان خود از زمان شروع ثبت داده‌ها رسیده‌اند.
آمارها نشان می‌دهند که آمریکا اکنون نزدیک به ۷۰ درصد از شاخص‌های اصلی سهام جهانی را به خود اختصاص داده است، این در حالی بوده که این سهم در دهه ۱۹۸۰ فقط ۳۰ درصد بود. ارزش دلار نیز، طبق برخی معیارها، به بالاترین سطح خود از زمان رها شدن نرخ‌های ثابت ارز در ۵۰ سال گذشته رسید.
این روند صعودی به باور سرمایه‌گذاران درباره قدرت درآمدزایی شرکت‌های بزرگ آمریکایی، نفوذ جهانی آن‌ها و نقش پیشروانشان در نوآوری‌های فناوری نسبت داده می‌شود اما شارما هشدار می‌دهد که این باور بیش از حد به «استثناگرایی آمریکایی» در بازارها، اکنون به سطحی رسیده که می‌توان آن را یک حباب دانست.
آمریکا با وجود اینکه فقط ۲۷ درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهد، سهمی بسیار بزرگ‌تر در بازارهای سهام جهانی دارد. بازگشت دوباره دونالد ترامپ به کاخ سفید نیز به این شکاف دامن زده است. سرمایه‌گذاران بر این باورند که برنامه‌های ترامپ برای افزایش تعرفه‌ها، کاهش مالیات‌ها و کاهش مقررات، بازارهای مالی آمریکا را بیش از پیش تقویت خواهد کرد.
شارما به تجربه‌های خود در سفر به آسیا و اروپا اشاره می‌کند و می‌گوید که سرمایه‌گذاران در این مناطق نیز به شدت تحت تاثیر قدرت بازارهای مالی آمریکا قرار گرفته‌اند. به عنوان مثال در بمبئی، مشاوران مالی به مشتریان خود توصیه می‌کنند که سرمایه‌گذاری‌های خود را از هند به آمریکا منتقل کنند؛ حتی با وجود اینکه بازار آمریکا گران‌تر است.
شارما تاکید می‌کند که این وضعیت فقط یک حباب در بازارهای آمریکا نیست، بلکه یک «جنون» در بازارهای جهانی تلقی می‌شود. وی به مقایسه‌ای تاریخی اشاره می‌کند و می‌گوید که در دوران حباب دات‌کام در سال ۲۰۰۰، ارزش‌گذاری سهام آمریکا بالاتر از حال حاضر بود اما بازار آمریکا هرگز به چنین اختلاف بزرگی با سایر بازارهای جهانی نرسیده بود.
حتی اگر شاخص‌ها به گونه‌ای تنظیم شوند که تاثیر شرکت‌های بزرگ فناوری کاهش یابد، باز هم از سال ۲۰۰۹ تاکنون، بازار آمریکا بیش از چهار برابر سایر بازارهای جهان عملکرد بهتری داشته است.
شارما هشدار می‌دهد که تسلط آمریکا بر بازارهای مالی، باعث تضعیف سایر بازارها شده است. در گذشته، رشد بازارهای آمریکا به رشد سایر بازارها کمک می‌کرد اما اکنون این روند معکوس شده است. سرمایه‌گذاران پول خود را از بازارهای کوچک‌تر خارج کرده و به آمریکا منتقل می‌کنند که این امر باعث کاهش ارزش ارزهای محلی، افزایش نرخ بهره و کندی رشد اقتصادی در این کشورها می‌شود.
شارما در پایان مقاله خود می‌گوید که آمریکا اکنون بیش از حد مورد توجه، ارزش‌گذاری و سرمایه‌گذاری قرار گرفته است. وی این وضعیت را «مادر همه حباب‌ها » می‌نامد و هشدار می‌دهد که همانند همه حباب‌ها، مشخص نیست چه زمانی این حباب خواهد ترکید یا چه عاملی باعث فروپاشی آن خواهد شد.