شبکه‌های غیررسمی مالی، صادرات را تا ۱۵ درصد گران‌تر کرده‌اند
به گزارش اقتصاد معاصر؛ محمدعلی دهقان دهنوی،رئیس سازمان توسعه تجارت ایران در یک گفتگوی تلویزیونی در تشریح آمارهای صادراتی کشور، اظهار کرد: سال گذشته صادرات غیرنفتی ایران با رسیدن به رقم ۵۷.۸ میلیارد دلار، رشد ۱۶ درصدی نسبت به سال پیش از آن را ثبت کرد. این دستاورد را می‌توان آمار بسیار خوب و دستاوردی بزرگ برای اقتصاد کشور دانست.
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران ترکیب کالاهای صادراتی کشور را اینگونه توصیف کرد که بخش قابل توجهی از صادرات غیرنفتی مربوط به محصولات پتروشیمی و مواد پلیمری است. پس از آن، صنایع معدنی و کالاهای صنعتی و همچنین محصولات کشاورزی و صنایع غذایی سهم مهمی در صادرات دارند.
معاون وزیر صمت افزود: چین، عراق، امارات، ترکیه، افغانستان و پاکستان از جمله کشورهای اصلی مقصد صادرات ایران هستند. صادرات به چین در صدر قرار دارد و عراق نیز با حدود ۱۲ میلیارد دلار صادرات در جایگاه دوم است.
وی ضمن اشاره به محدودیت‌های صادراتی به عراق گفت: این کشور ظرفیت بالایی برای واردات دارد، اما به دلایل مختلف از جمله سیاست‌های حمایتی از تولید داخلی، گاه با ممنوعیت‌ها و تعرفه‌های بالا مواجه هستیم. با این حال، رشد صادرات به عراق ادامه‌دار خواهد بود، به‌ویژه اگر بتوانیم از طریق سرمایه‌گذاری مشترک، حضور خود را در بازار این کشور تثبیت کنیم.
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران ضمن اشاره به نقش پررنگ ترکیه در بازارهای منطقه‌ای گفت: ترکیه استراتژی‌های تهاجمی و مؤثری در حوزه صادرات دارد؛ از مشوق‌های قوی تا زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیک. برخی از این استراتژی‌ها قابل بهره‌برداری در ایران نیز هستند. کارخانه‌های بزرگی در ایران، به‌ویژه در حوزه مواد غذایی و شوینده وجود دارند که با حمایت مناسب می‌توانند بازارهای منطقه‌ای را به دست بگیرند. سازمان توسعه تجارت در حال برنامه‌ریزی برای ارائه مشوق‌ها و امکانات لازم به صادرکنندگان است.
ضرورت بازنگری در نظام مشوق‌های صادراتی
دهقان‌دهنوی ضمن اشاره به کاهش بودجه مشوق‌های صادراتی طی سال‌های اخیر تصریح کرد: پیشنهاد ما این است که عوارض صادراتی کالاهای خام و نیمه‌خام صرف توسعه صادرات کالاهای با ارزش افزوده بالا شود. اگر این پیشنهاد در بودجه سال آینده گنجانده شود، می‌تواند تحول مهمی در حمایت از صادرات ایجاد کند.
به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت، پیمان تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا که از پنج‌شنبه هفته گذشته وارد مرحله اجرایی شده، گام مهمی در گسترش تجارت ایران با پنج کشور عضو این اتحادیه است. در این پیمان ۸۷ درصد از کالاهای مبادله‌شده مشمول تعرفه صفر شده‌اند که فرصتی بزرگ برای افزایش رقابت‌پذیری محصولات ایرانی است.
تهاتر؛ راهکار مقابله با تحریم و محدودیت‌های مالی
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: در شرایطی که تحریم‌های مداوم علیه ایران صورت می‌گیرد، تهاتر به‌عنوان ابزاری مهم برای حفظ و گسترش تجارت خارجی مطرح است. ایران با چند کشور توافق‌نامه‌های تهاتر امضا کرده است، اگرچه به دلایل فنی و امنیتی نمی‌توان نام این کشورها را اعلام کرد.
وی از راه‌اندازی شکل رسمی همکاری بانکی با روسیه به‌عنوان نمونه‌ای موفق یاد کرد و گفت: اگر اراده سیاسی در طرف مقابل وجود داشته باشد، حتی فعالیت رسمی بانکی نیز ممکن است.
دهقان دهنوی در ادامه به استفاده از شبکه‌های غیررسمی مالی، از جمله صرافی‌ها و شرکت‌های خصوصی اشاره و تصریح کرد: اگرچه این روش‌ها هزینه‌هایی بر تجارت تحمیل می‌کنند، اما باعث توقف آن نشده‌اند. بخش خصوصی ما فعال است و توانسته در شرایط سخت، صادرات غیرنفتی را رشد دهد. گاهی این هزینه‌ها تا ۱۵ درصد نیز افزایش می‌یابد که مستقیماً از رقابت‌پذیری کالاهای ایرانی می‌کاهد. اما در صورت رفع این هزینه‌ها، امکان رشد چشمگیر صادرات وجود دارد.
برندسازی، حلقه مفقوده صادرات ایران
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران ضمن تاکید بر ضعف در حوزه برندسازی صادراتی کشور، اظهار کرد: بخش بزرگی از صادرات ما به کالاهای خام و نیمه‌خام اختصاص دارد که نیازی به برندسازی ندارند، اما کالاهای صنعتی و غذایی نیازمند تجاری‌سازی و برندسازی هستند. البته اقداماتی در این زمینه انجام شده است؛ کمیسیون ملی برند در سازمان توسعه تجارت راه‌اندازی و همایش‌هایی در این زمینه برگزار شده است که حمایت از شرکت‌های مدیریت صادراتی و کنسرسیوم‌های صادراتی را در دستور کار قرار داده است.
دهقان‌دهنوی گفت: در کنسرسیوم صادراتی، تولیدکنندگان کوچک با یک برند مشترک صادرات می‌کنند، کیفیت را مدیریت می‌کنند و می‌توانند در بازارهای هدف، فعالیت‌های بازاریابی و تبلیغاتی مؤثری داشته باشند. این استراتژی به‌ویژه در بازارهای مصرفی منطقه بسیار کارآمد خواهد بود./مهر
