نه تحریم، نه جنگ؛ هیچ‌کدام صادرات نفت ایران را متوقف نکرد

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ بررسی‌های تازه نشان می‌دهد که صادرات نفت خام ایران در ماه ژوئن ۲۰۲۵ همچنان در سطوح بی‌سابقه‌ای باقی مانده و با وجود وعده‌های دولت فعلی ایالات متحده مبنی بر رساندن این صادرات به نزدیک صفر، سطح صادراتی ایران عملا دستخوش تغییر محسوسی نشده است.

نفت ایران در آمار؛ ثبات بر قله صادراتی

بر اساس داده‌های جدید شرکت بین‌المللی رهگیری نفتکش‌ها، Vortexa که روز چهارشنبه منتشر شد، صادرات نفت خام ایران در ماه ژوئن به حدود ۱.۸ میلیون بشکه در روز (bpd) رسیده است؛ رقمی که تقریبا با میزان صادرات ماه مه برابر بوده و با رکوردهای ثبت‌شده در دوره پس از اعمال تحریم‌ها در سپتامبر سال گذشته میلادی برابری می‌کند. 

این آمار، نخستین‌بار توسط دویچه‌وله (DW) رسانه‌ دولتی آلمان منتشر شده است. در گزارش DW، این رقم به‌ عنوان یکی از بالاترین سطح‌های صادرات نفت ایران از زمان بازگشت تحریم‌های آمریکا در سال ۲۰۱۸ توصیف شده است؛ تحریم‌هایی که در دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ به اجرا گذاشته شد.

کمپین فشار حداکثری؛ بازگشت بی‌اثر

دونالد ترامپ که در فوریه سال جاری میلادی با فرمانی اجرایی بار دیگر کمپین موسوم به «فشار حداکثری» علیه ایران را احیا کرد، در ماه‌های نخست ریاست‌جمهوری جدید خود وعده داد که صادرات نفت ایران را به زیر ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد داد. 

اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده که مسؤولیت نظارت بر اجرای تحریم‌ها علیه ایران را بر عهده دارد، این هدف را در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرده بود. دولت ترامپ در دور جدید اقدامات تحریمی خود، مجموعه‌ای از تحریم‌ها را علیه نفتکش‌ها، شرکت‌های حمل‌ونقل و حتی نهادهایی در چین بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران از طریق پالایشگاه‌های خصوصی وضع کرده است.

صادرات در عمل ثابت ماند

با وجود این تهدیدها و تحریم‌های اعلام‌شده، گزارش منتشرشده توسط Vortexa در ماه ژوئیه نشان می‌دهد که ایران طی چند هفته گذشته، همچنان میانگین ۱.۸ میلیون بشکه در روز نفت صادر کرده و صادرات نفت ایران در سطح بالا تثبیت شده است. 

جالب‌ توجه آن‌که، حتی در پی یک جنگ ۱۲ روزه میان اسرائیل و ایران در ماه گذشته که بنا بر گزارش‌ها با حمایت مستقیم آمریکا همراه بود، هیچ افت محسوسی در روند صادرات نفت ایران مشاهده نشده است. این نکته بیانگر آن است که حتی تنش‌های نظامی نیز نتوانسته‌اند حضور پررنگ ایران را در بازار جهانی نفت تحت تاثیر قرار دهند.

تحریم‌ها ناکارآمد و بازار نفت مقاوم

مجموعه شواهد آماری و میدانی نشان می‌دهد که بازگشت فشار حداکثری دولت آمریکا علیه ایران، تا این لحظه نتوانسته صادرات نفت این کشور را دچار افت معناداری کند. ایران با استفاده از ظرفیت‌های موجود و مسیرهای غیررسمی فروش، همچنان به‌ عنوان یک صادرکننده مهم نفت در بازارهای جهانی باقی مانده است. 

اگرچه تحریم‌ها به‌ ویژه از منظر مالی و بانکی محدودیت‌هایی ایجاد کرده‌اند اما توانایی ایران در حفظ سطح بالای صادرات نفتی، بیانگر انعطاف‌پذیری ساختار صادراتی و ضعف اثربخشی ابزارهای تحریمی غرب در مقطع کنونی است.