دلایل نوسان دلار در ۱۰ روز اخیر چه بود؟

محمد واعظ برزانی، کارشناس اقتصادی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصاد معاصر عامل نخست افزایش نرخ ارز را شوک روانی ناشی از استفاده سازوکار «ماشه» دانست و افزود: این موضوع تلاطمی در بازار ایجاد کرد و موجب شد بخشی از سرمایه‌های راکد، به سمت بازار ارز حرکت کنند. 

واعظ برزانی در ادامه تصریح کرد: عامل دوم مربوط به جریان‌ها یا شبکه‌های سازماندهی‌شده سوداگری است که منشا فعالیت آنها به خارج از کشور بازمی‌گردد. این شبکه‌ها به گونه‌ای عمل می‌کنند که در مقاطعی، تقاضا برای ارز را به‌ صورت مصنوعی افزایش می‌دهند و همین امر سبب می‌شود گروه هیجان‌زده اول با آنها همراهی کنند. این همراهی طی هفته‌های اخیر به شکل افزایش تقاضا ظاهر شد و در نهایت یک موج جدید در بازار ایجاد کرد که منجر به رشد نرخ ارز در بازار آزاد شد. 

وی همچنین عامل سوم را مسائل مربوط به تخصیص ارز صادراتی به واردکنندگان کالا در بازار تحت نظارت عنوان کرد و گفت: خوشبختانه از آنجا که عامل نخست یک عامل بنیادی در بازار نبود، با فروکش کردن هیجانات شاهد کاهش نرخ ارز هستیم اما متاسفانه در این روند، افرادی که به دلیل هیجان‌زدگی و بدون داشتن توان حرفه‌ای کافی اقدام به خرید ارز در هفته‌های گذشته کردند، اکنون متضرر شده‌اند. 

واعظ برزانی بیان کرد: روند تخصیص ارز تجاری به‌ طور نسبی با ثبات است اما نیازمند مدیریت بهتری است، به‌ گونه‌ای که این مدیریت بتواند مانع از طولانی شدن زمان تخصیص در سمت عرضه شود. به عبارت دیگر، نباید اجازه داد متقاضیان ذی‌صلاح طرف عرضه برای تامین ارز خود به بازار آزاد مراجعه کنند. 

وی برای ثبات‌بخشی به بازار ارز تاکید کرد: مقابله با جریان‌های سوداگری سازماندهی‌شده از طریق اجرای کامل مقررات مبارزه با پول‌شویی و رصد جابه‌جایی وجوه مشکوک در شبکه بانکی بسیار ضروری است. همچنین اقدامات مالیاتی برای سوداگران، با استفاده از اطلاعات شبکه بانکی و نظارت دقیق‌تر بر پیمان‌سپاری ارزی باید در دستور کار قرار گیرد. علاوه بر این، ارتقا آگاهی عمومی می‌تواند از زیان فعالان تازه‌وارد و غیرحرفه‌ای در بازار جلوگیری کند.