۱۲/مهر/۱۴۰۴ | ۱۱:۴۰
امسال، از ۹۴۸ کیلومتر خط انتقال گاز بهره‌برداری می‌شود فاصله بیت‌کوین تا شکستن رکورد جدید کم شد جدول قیمت گوشی سامسونگ امروز شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴ قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴ طلای ۱۸ عیار نرخ ارز دلار سکه طلا شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴ + جدول آخرین مهلت ثبت نام ایران خودرو مهر ۱۴۰۴ قطعه هفتم آزادراه شیراز–اصفهان فردا به صورت ویدئوکنفرانس افتتاح می‌شود نقش صندوق‌های پروژه در تامین مالی توسعه میادین مشترک نفت‌ و گاز ایران مهلت خرید از کالابرگ الکترونیکی تا پایان آبان اعلام شد پیش‌بینی هواشناسی امروز ۱۲ مهر؛ دمای هوا از امروز افزایش می‌یابد ورود همزمان بانک مرکزی به بازار رسمی و غیررسمی ارز از امروز مهلت توزیع قیر عمرانی سال ۱۴۰۳ دو ماه تمدید شد گفت‌وگوی سفیر ایران در روسیه و ریابکوف درباره اقدام ضدایرانی تروئیکای اروپا بانک تجاری ایران و اروپا تحریم شد یک مقام اسرائیلی: ایران در پی حمله غافلگیرانه است استارت دوباره صادرات برق ایران به دو کشور دستمال کاغذی هم لوکس شد! کشف جسد جوان ۲۴ ساله بعد از چهار روز دومین جاسوس موساد در ترکیه به دام افتاد حباب سکه ۱.۲ میلیون تومان بیشتر شد بازار مسکن پردیس به کما رفت آخرین اخبار تعطیلی مدارس شنبه/ شاخص آلودگی هوا تهران عکس توپ جام جهانی ۲۰۲۶ اخبار جدید از متناسب سازی حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۴ + فرمول متناسب سازی حقوق بازنشستگان ایلان ماسک نخستین فرد ۵۰۰ میلیارد دلاری جهان شد پیش‌بینی جالب نمایشگاه‌داران از قیمت خودرو در بازار هشدار فرزین درباره اثرات تورمی افزایش نرخ ارز رسمی انتقاد از روش فعلی پرداخت کالابرگ/ دولت موظف به اجرای کالابرگ با نرخ شهریور ۱۴۰۰ است بیت‌کوین رکورد ۲ ماهه را شکست ظرفیت‌های جدیدی برای گسترش تجارت خارجی وجود دارد علت واژگونی اتوبوس در جاده فیروزکوه اعلام شد قیمت نفت برنت به ۶۴ دلار رسید دستگیری قاضی قلابی پس از کلاهبرداری میلیاردی از مردم پایان واریز سود سهام عدالت ۱۴۰۲ به حساب ۴۴ میلیون سهامدار وضعیت راه‌ها امروز ۱۱ مهر / ترافیک سنگین در برخی مقاطع محور چالوس تاریخ جدید حراج شمش طلا اعلام شد قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو جمعه ۱۱ مهر ۱۴۰۴ مکانیسم ماشه تجربه‌ای تکراری است/ اقتصاد ایران با وجود تحریم‌ها فلج نشد منتظر این تغییر قیمتی در بازار مسکن باشید! مرغ ۸۰ هزار تومانی آمد/ مرغ ارزان را از کجا بخریم؟ وزیر راه و شهرسازی: وعده‌های عملی‌نشده مردم را رنج می‌دهد توانایی بالای معادن ایران در جذب سرمایه‌های کلان اقتصادی کشف ۷۵۵ مورد قاچاق انسان توسط مأموران گمرک بازرگان در سال‌جاری فرزین: نرخ کنونی دلار، «نرخ ترس» است تزریق مرغ منجمد به بازار با نرخ مصوب ۸۶ هزار تومان انتقال پایتخت از تهران انتخاب نیست، اجبار است امنیت غذایی را می‌توان ۱۰۰ درصد داخلی کرد تدوین آیین نامه تولید بدون کارخانه ضرب‌الاجل بیمه مرکزی به شرکت‌های بیمه برای اتصال به سامانه املاک و اسکان ظرفیت بازار ۳ میلیارد نفری منطقه برای ایران؛ ارز توان رشد بیشتر ندارد ضرورت تحول فوری و هوشمندسازی کامل نظام گمرکی اعلام قیمت منطقی مرغ؛ از این گران‌تر نخرید نرخ سود بین‌بانکی به قله ۲۴ درصد رسید آخرین قیمت ارزهای تجاری/ دلار توافقی چند شد؟ تصویب بیانیه حکمرانی اتاق ایران و تغییر چارت اتاق قیمت گوشت قرمز امروز ۱۰ مهر ۱۴۰۴ + جدول شوک نقدینگی در بازار بین‌بانکی موتور طلا جهانی روشن شد وزیر راه: اقتصاد دریا‌محور اولویت اصلی توسعه استان بوشهر است لاریجانی: غرب نمی‌خواهد مذاکره واقعی کند پزشکیان: آموزش باکیفیت و مشارکت مردمی راه نجات مدارس کشور است قیمت نفت اوج گرفت دستور جدید انگلیس برای دسترسی به داده‌های محرمانه کاربران اپل اعلام سیاست‌های جدید دولت در قیمت‌گذاری گندم تا هفته آینده بدهکارترین کشورهای جهان معرفی شدند قیمت روز گوشی ۱۰ مهر ۱۴۰۴ بورس کالا تنها راه فرار از دلالی و زیان ۱۵۰ میلیاردی روزانه فراخوان جذب مدیران جوان تا دو هفته آینده اعلام می‌شود قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو پنجشنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۴ هشدار هواشناسی؛ سرمای شدید و بارش‌های سنگین از یکشنبه جدول نرخ کالا‌های اساسی امروز پنجشنبه ۱۰ مهر منابع ارزی بانک مرکزی داخل و خارج کشور در دسترس است برنامه اقتصادی دولت با آرایش جدید برای تأمین معیشت مردم تحویل ۵۰.۲ میلیارد مترمکعب گاز به نیروگاه‌ها تدوین شیوه‌نامه اجرایی ارزش در گمرک جزئیات محدودیت تردد در جاد‌های کشور امروز ۹ مهر ۱۴۰۴ تمایل ایران و قطر به تسهیل و توسعه تجارت میان دو کشور توزیع بیش از چهار میلیارد لیتر بنزین در شهریورماه قیمت جدید سیمان اعلام شد تمدید مهلت ثبت‌نام ایران خودرو مهر ۱۴۰۴ + شرایط، مراحل و لینک ثبت‌نام برنامه ایران‌خودرو دیزل برای گسترش ارتباط با قطعه‌سازان داخلی نرخ تسعیر ارز بانک‌ها اعلام شد بررسی‌های مجمع برای پیوستن به CFT متوقف نشده است قطع تلفن‌های همراه وارداتی تعیین تکلیف می‌شود تعمیرات اساسی سکوهای گازی فازهای ۶ تا ۸ پارس جنوبی به پایان رسید سد ماملو از مدار خارج شد واریز سود سهم عدالت با مشارکت ۱۹ بانک آغاز شد قیمت میوه و سبزیجات امروز ۹ مهر ۱۴۰۴ بانک مرکزی: مسئولیت سهمیه‌های ارزی مازاد واردات بر عهده دستگاه‌های متولی است ادامه خرید نفت روسیه توسط هند، چین و اروپا علیرغم تهدیدهای ترامپ افزایش ظرفیت شبکه ریلی با تمرکز بر پروژه‌های زودبازده ترامپ تعرفه‌های سنگین چوب و مبلمان را اعلام کرد رئیس جدید بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تعیین شد کالاهای اساسی، نیازمند تنظیم‌گری صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا اولویت وزارت صمت افزایش ۳۵ درصدی تجارت ایران با اتحادیه اورآسیایی آغاز حراج سکه از ساعت ۱۲ امروز تقویت سرمایه بانک کشاورزی ضروری است طلای دست مردم مشمول مالیات نیست ممنوعیت‌ ناگهانی واردات ۴۵ محصول کشاورزی به عراق و اقلیم + فهرست قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو چهار شنبه ۹ مهر ۱۴۰۴ ثبت بالاترین رکورد ارزش معاملات خرد در ۳ ماه گذشته جزییات واریز سود سهام عدالت مهر ۱۴۰۴+ مبلغ قیمت جهانی نفت امروز ۹ مهر ۱۴۰۴ گزارش هواشناسی امروز ۹ مهر ۱۴۰۴ صادرات طلای سرخ ۶۰ درصد افزایش یافت فروش بیش از ۳ هزار میلیارد ریال «کالای تملیکی» وزیر کار: برنامه‌های کاهش حوادث ناشی از کار مناسب با هر شهر و استان تدوین می‌شود عبور موفق برق کشور از اوج بار ۷۷۵۰۰ مگاواتی تابستان نحوه ثبت درخواست استرداد اضافه پرداختی مالیات بر درآمد حقوق ارزش بازارهای سهام به مرز ۱۰ هزار همت نزدیک شد اعلام تعرفه برق تجدیدپذیر در آبان ماه ۱۴۰۴ برای صنایع مشمول آغاز سطح‌بندی مشتریان بانکی/ محدودیت سالانه واریز و برداشت تعیین شد شرایط فروش سبدی بهمن موتور + زمان و آدرس سایت قیمت روز گوشی ۸ مهر ۱۴۰۴ مبلغ و زمان واریز سود سهام عدالت+ مشمولان و وضعیت سود سهام عدالت متوفیان خروج از مدار نیروگاه برق‌آبی کرج قیمت خرید حمایتی تخم مرغ اعلام شد جهانگیر: مطالبات بانک‌ها از عباس ایروانی وصول و تسویه شده است مذاکره اجرای موافقتنامه تجارت آزاد ایران با اوراسیا تجارت ۵۴ میلیارد دلاری ایران در نیمه اول ۱۴۰۴ بهره‌برداری از ۴۰ همت پروژه جدید آب و فاضلاب آخرین مهلت برای جاماندگان دریافت سود سهام عدالت وزیر تعاون: انتقال اختیار به استان‌ها راهکاری موثر برای کاهش حوادث کار است نشانی الکترونیک سامانه اعتراض به حذف یارانه اعلام شد تعیین محدودیت جدید برای افتتاح حساب بازنگری در قوانین پیش فروش؛ کلید ورود سرمایه به بازار مسکن قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو سه شنبه ۸ مهر ۱۴۰۴ قیمت جهانی نفت امروز ۸ مهر ۱۴۰۴ هشدار هواشناسی امروز ۸ مهر ۱۴۰۴ جدول قیمت گوشی شیائومی امروز دوشنبه ۷ مهر ۱۴۰۴ حجم معاملات شمش نقره در بورس از ۳۰ تن گذشت مدیرعامل کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران برای چهارمین بار متوالی تحریم شد رکوردشکنی قیمت‌ها در بازار خودرو؛ نه خریدار است نه فروشنده قاچاق آرد، پرسودتر از هروئین شد ۱۶۰ مگاوات به ظرفیت برق کشور افزوده شد خط جدید انتقال برق بین ایران و ارمنستان به بهره برداری خواهد رسید سازمان مالیاتی جزئیات واریز ۱۴.۷ همت به حساب شهرداری‌ها را اعلام کرد عارف: اجازه نمی‌دهیم با سفره مردم شوخی کنند قالیباف: ارزیابی عملکرد برنامه هفتم، خروجی محور باشد شرایط بخشودگی مالیات بر ارزش افزوده بهار امسال اعلام شد اقلام طرح کالابرگ الکترونیکی تغییر کرد قیمت روز گوشی ۷ مهر ۱۴۰۴ «هوشمندسازی» سکوی صادرات دانش مالیاتی ایران به بریکس قیمت مرغ رسما اعلام شد بیش از هزار برگ سند از فساد چای دبش تحویل مرجع قضایی شد ورود کمیسیون اقتصادی مجلس به نحوه پرداخت تسهیلات اشتغالزایی واریز سود سهام عدالت ۱۴۰۲ از چهارشنبه یا پنج شنبه معاون وزیر جهاد: کمبودی در کالاهای اساسی نداریم جهش ۴۵ هزار واحدی شاخص کل بورس در ساعات ابتدایی بازار قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو دو شنبه ۷ مهر ۱۴۰۴ پیشنهاد استفاده بهینه از نیروی مازاد دولت مهاجرانی: دولت مصمم به کوچک‌سازی و پاسخگویی به بخش خصوصی است واریز ۸۰۰ هزار تا ۱ میلیون تومان به حساب سهامداران عدالت تا آخر هفته پیش‌بینی‌های بودجه‌ای برای سال ۱۴۰۵ قیمت جدید سیمان اعلام شد توقیف کالا در گمرکات صرفا بعد از قطعیت یافتن مطالبه نامه گمرکی واریز ۵۲ میلیارد تومان از محل مالیات بر ارزش افزوده به حساب امورعشایر ایلام آخرین مهلت ثبت‌نام جاماندگان سود سهام عدالت اعلام شد + لینک ثبت‌نام بریکس شرایط دورزدن تحریم‌های تسلیحاتی را برای ایران فراهم می‌کند قیمت روز گوشی ۶ مهر ۱۴۰۴ در برابر چالش‌های اقتصادی، بخش خصوصی آمادگی مقابله دارد بخش خصوصی نیازمند هماهنگی بیشتر با دولت برای حل مشکلات اقتصادی ثبت نام ایران خودرو امروز ۶ مهر ۱۴۰۴+ لینک و شرایط اعلام زمان واریز سود سهام عدالت + مبلغ و جزییات قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو یکشنبه ۶ مهر ۱۴۰۴ قیمت جدید اجاره‌خانه در تهران نرخ تورم شهریور ماه اعلام شد قیمت روز گوشی ۵ مهر ۱۴۰۴ ثبت نام ایران خودرو ویژه مهر ۱۴۰۴+ شرایط و مراحل ثبت نام+ لینک سایت ایران خودرو مشوق‌های صادراتی ۱۴۰۴ این هفته ابلاغ می‌شود لیست قیمت جدید کارخانه‌ای ایران خودرو در مهر ۱۴۰۴+جدول ثبت نام خودرو‌های سایپا امروز ۵ مهر ۱۴۰۴+ شرایط و لینک ثبت نام سایپا تکلیف افزایش حقوق کارگران مشخص شد‌ دستیار اجتماعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی منصوب شد قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو شنبه ۵ مهر ۱۴۰۴ جزئیات ۵ نوع صورت‌حساب‌ الکترونیکی در نظام مالیات بر ارزش افزوده قیمت دو مدل پژو ۲۰۷ برای مهر ماه اعلام شد طلای جهانی پس رفت قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو جمعه ۴ مهر ۱۴۰۴ آخرین وضعیت بازار رمزارزها در جهان ترامپ دستور فروش تیک‌تاک را امضا کرد تمدید به‌روزرسانی‌های امنیتی رایگان ویندوز ۱۰ بلومبرگ: هند خواستار از سرگیری واردات نفت ایران شد عرضه ۱۱ محصول در هشتمین دوره ثبت درخواست خرید محصولات ایران‌خودرو بدون نیاز به حساب وکالتی واریز سود سهام عدالت ۱۴۰۴ منتفی شد؟ زیان ماهانه ۵ هزار میلیاردی به دلیل تاخیر وزارت کار در حذف یارانه پردرآمدها مجلس برای بیمه رانندگان تاکسی‌های اینترنتی دست به‌کار شد کیف‌‏پول ایرانی‌‏ها چقدر امنیت دارد؟ ایست قیمت طلای جهانی سند ۲۰ ساله استاندارد و کیفیت کشور تصویب شد عمده مردم معاف از مالیات بر سوداگری؛ کاهش تورم با این پایه مالیاتی فروش بیش از ۵ هزار میلیارد ریال کالا در مزایده اموال تملیکی آخرین مهلت اظهارنامه مالیاتی ۱۴۰۳ رسیدگی به دعاوی کارگری و کارفرمایی تسریع می شود همکاری بین دستگاه‌ها شرط اصلی ارتقای کیفیت خدمات است برگزاری چهاردهمین آزمون استخدامی فراگیر در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ مسیر تحول کشتیرانی جمهوری اسلامی در شش دهه اطلاعیه سازمان تامین اجتماعی در خصوص پرداخت کمک‌هزینه اولاد بازماندگان عراق صادرات نفت را افزایش می‌دهد افزایش حجم تبادلات پستی ایران و ارمنستان با اجرای تفاهم‌نامه جدید عضو کمیسیون امنیت ملی: با تقویت بانک کشاورزی، ظرفیت های پنهان بخش کشاورزی شکوفا می شود درخواست میلیاردر اماراتی از کشورهای عربی برای تحریم هوایی رژیم اشغالگر توقف رشد طلا پس از رکوردزنی پیش از نشست فدرال رزرو سیم‌کارت الکترونیکی، گامی نوین در صنعت ارتباطات اروپا تحریم‌های جدید علیه روسیه را به تعویق انداخت ایدکوپرس؛ بازوی پرسی سایپا در قلب صنعت قطعه‌سازی ایران جایگاه برتر بانک کشاورزی در شاخص خوداتکایی مالی دبیرکل اوپک: تقاضای نفت تا ۲۰۵۰ به ۱۲۳ میلیون بشکه در روز می‌رسد سفر تهرانی ها کیفیت اینترنت موبایل را بهتر کرد قیمت ارزهای دیجیتال امروز جمعه ۲۱ شهریور ماه چگونه هوش مصنوعی مانع فروپاشی گوگل شد؟ «فضانوردان مصنوعی»، مسافران آینده مریخ خواهند بود! پیش‌فروش محصولات سایپا از فردا آغاز می‌شود وابستگی محبوب‌ترین وی‌پی‌ان‌های گوگل‌پلی فاش شد جستجوی گوگل و یوتیوب قطع شد دلیل اختلال در اینترنت مشخص شد کروز؛ اولین و تنها تولیدکننده ایربگ جانبی با گواهینامه استاندارد ملی هیبریدی‌ها چگونه به امنیت انرژی ایران کمک می‌کنند؟ زنجیره تأمین در آستانه فروپاشی؛ هشدار قطعه‌سازان درباره حکم تعزیرات ادامه طرح تکمیل‌کاری محصولات پارس‌خودرو تا تحویل آخرین خودرو تقدیر رئیس کمیسیون اصل نود مجلس، از حضور قدرتمند سایپا در نمایشگاه خودرو مشهد تولید روزانه سایپا از مرز ۱۶۰۰ دستگاه خودرو در روز گذشت آزمون های ارتقا شغلی کارکنان بانک ایران زمین برگزار شد دانسته‌های گمرکی اربعین ویژه زائران کدام خانه‌ها مشمول مالیات برخانه‌های خالی می‌شوند؟ میزان تقاضای مصرف برق همچنان نزدیک ۸۰ هزار مگاوات صدور صورتحساب الکترونیکی در ۱۲۰ ثانیه قیمت ارز اربعین/دلار مبادله‌ای رشد کرد افت قیمت دام زنده/ متعادل شدن قیمت گوشت قرمز در بازار تولید محصولات لبنی ؛ صنعتی حساس و استراتژیک در صنایع غذایی کشور خشکی تالاب گاو خونی منشأ ریز گرد‌ها و آلودگی هوا‌ی استان اصفهان تنور نفت
۰۹:۲۸ ۱۴۰۴/۰۷/۱۲

نقش صندوق‌های پروژه در تامین مالی توسعه میادین مشترک نفت‌ و گاز ایران

صندوق‌های پروژه با جذب سرمایه خرد و کلان، به ابزاری کارآمد برای تامین مالی توسعه میادین مشترک نفت و گاز بدل شده‌اند و می‌توانند شکاف سرمایه‌گذاری را در بخش انرژی پر کنند.
نقش صندوق‌های پروژه در تامین مالی توسعه میادین مشترک نفت‌ و گاز ایران
کد خبر:۳۵۲۶۱

به گزارش اقتصاد معاصر؛ در سال‌های اخیر، برنامه‌های توسعه میادین مشترک نفت و گاز ایران تحت فشار سنگین تحریم‌ها، محدودیت‌های بانکی و کمبود منابع ارزی با مانع جدی روبه‌رو شده است. در چنین شرایطی، ابزارهایی که بتوانند بدون اتکا به وام‌های خارجی یا بودجه محدود دولتی، منابع مالی لازم را فراهم کنند، اهمیت مضاعفی یافته‌اند. یکی از راهکارهایی که وزارت نفت و سازمان بورس طی چند سال گذشته مطرح کرده‌اند، ایجاد «صندوق‌های پروژه» است؛ نهادهایی که بر مبنای اصول بازار سرمایه عمل می‌کنند و هدفشان جمع‌آوری سرمایه عمومی و نهادی برای اجرای یک پروژه مشخص است.

سازوکار این صندوق‌ها بر محور تمرکز سرمایه در یک پروژه تعریف‌شده می‌چرخد. شرکت یا نهادی که پروژه را تعریف می‌کند، پس از تهیه امیدنامه و کسب مجوزهای لازم از سازمان بورس، واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق را در بازار عرضه می‌کند. مردم، شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران، با خرید این واحدها در اجرای پروژه شریک می‌شوند و پس از تکمیل و بهره‌برداری از آن، متناسب با سهم خود از سود حاصل بهره می‌برند. ویژگی مهم این مدل، وحدت دارایی است؛ یعنی تمامی منابع گردآوری شده صرفاً در همان پروژه هزینه می‌شود و جابه‌جایی آن به طرح‌های دیگر ممنوع است.

صندوق پروژه راه کار توسعه میدان مشترک بدون فشار به بودجه عمومی

کاربرد این صندوق‌ها در حوزه میادین مشترک نفت و گاز، جایگاه ویژه‌ای دارد. اکتشاف و بهره‌برداری در این میادین نه‌تنها اقتصادی است، بلکه بعدی راهبردی و حتی امنیتی دارد؛ زیرا کشور همسایه نیز همزمان در حال برداشت است و هر تأخیر به معنای از دست دادن بخشی از سهم ایران خواهد بود. با فروش واحدهای سرمایه‌گذاری و ورود نقدینگی تازه از بازار به طرح، امکان تجهیز منابع مالی بدون فشار مضاعف بر بودجه عمومی دولت فراهم می‌شود. در کنار آن، شفافیت عملکرد صندوق و الزام به ارائه گزارش‌های دوره‌ای به سرمایه‌گذاران، ناظران و بازار، درجه اعتماد عمومی را نسبت به فرایند هزینه‌کرد افزایش می‌دهد.

بازگشت سرمایه در این صندوق‌ها عمدتاً از محل درآمد عملیاتی پروژه پس از بهره‌برداری و نیز افزایش ارزش دارایی شرکت پروژه تأمین می‌شود. برای مثال، در صورتی که یک صندوق با هدف توسعه بخشی جدید از فازهای پارس جنوبی تأسیس شود، درآمدهای حاصل از فروش گاز مایع یا میعانات گازی پس از تکمیل عملیات وارد حساب صندوق شده و بین سرمایه‌گذاران تقسیم می‌گردد. همچنین، با افزایش ارزش شرکت پروژه در بازار، بهای واحدهای صندوق نیز رشد می‌کند که سود مضاعفی برای دارندگان آن ایجاد می‌کند.

نمونه های بین المللی صندوق های پروژه

تجربه بین‌المللی در این زمینه گویای آن است که این مدل می‌تواند حتی در مقیاس‌های بزرگ و پروژه‌های پیچیده نفت و گاز، موفق باشد. برزیل نمونه شاخصی دارد که در آن پتروبراس با مشارکت بازار سرمایه سائوپائولو چند صندوق پروژه برای توسعه سکوهای فراساحلی تأسیس کرده و توانسته در شرایط پرنوسان بازار جهانی، بازدهی ۹ تا ۱۲ درصد سالانه ثبت کند. در قزاقستان نیز پروژه توسعه میدان کاشاگان با اتکای همزمان به سرمایه‌گذاران داخلی و اروپایی اجرا شد و ضمن کاهش وابستگی دولت به وام‌های خارجی، یکی از رکوردهای جذب سرمایه در بخش انرژی این کشور را به ثبت رساند.

برای ایران، این الگوها علاوه بر جنبه اقتصادی، کارکرد مهمی در مواجهه با تحریم‌ها دارند. وقتی سرمایه از داخل کشور و توسط پس‌اندازهای خرد یا منابع نهادی تأمین شود، نیاز به عبور از کانال‌های بانکی خارجی که اغلب مسدود یا محدودند، کاهش می‌یابد. این رویکرد بومی‌سازی تامین مالی به دولت اجازه می‌دهد منابع داخلی را به شکلی شفاف، تحت پوشش نظارت بازار سرمایه، به پروژه‌هایی هدایت کند که اولویت ملی دارند. انعطاف این ابزار هم قابل توجه است؛ یک میدان بزرگ مشترک می‌تواند به بخش‌های کوچک‌تر پروژه‌ای تقسیم شود و چند صندوق به صورت موازی برای توسعه آن‌ها تشکیل گردد.

چالش های به کار گیری صندوق های پروژه

با این حال، مسیر استفاده از صندوق‌های پروژه برای توسعه میادین نفت و گاز خالی از چالش نیست. نوسانات قیمت جهانی نفت ممکن است پیش‌بینی سود را به هم بزند. هر تأخیر فنی یا اجرایی در عملیات، سرمایه جمع‌آوری‌شده را برای مدت طولانی بلااستفاده می‌گذارد و بازدهی را کاهش می‌دهد. همچنین، ایجاد اعتماد پایدار نزد سرمایه‌گذاران نیازمند تضمین بازگشت سود و کنترل دقیق مسیر درآمدهاست. چارچوب حقوقی قراردادهای برداشت و فروش باید به گونه‌ای تنظیم شود که درآمد حاصل مستقیماً به صندوق منتقل و از انحراف جلوگیری شود.

راهکارهایی برای تقویت موفقیت این مدل پیشنهاد شده است. تضمین حداقلی بازده توسط نهادی مانند صندوق توسعه ملی می‌تواند اطمینان سرمایه‌گذاران را بالا ببرد. همکاری با پیمانکاران معتبر داخلی و حتی خارجی، ضمن کاهش زمان اجرا، خطر افزایش هزینه‌ها را کم می‌کند. ایجاد بازار ثانویه فعال برای معامله واحدهای صندوق نیز باعث می‌شود سرمایه‌گذار در هر زمان امکان خروج داشته باشد. مهم‌تر از همه، شفافیت اطلاعات و گزارش‌دهی مستمر، باید در دستور کار باشد تا فرآیند، قابل ارزیابی و اعتماد باشد.

مفهوم صندوق پروژه در ایران قدمتی کمتر از یک دهه دارد. نخستین بار در اوایل دهه ۱۴۰۰ این ابزار برای پروژه‌های ساختمانی و زیربنایی معرفی شد، اما تجربه نشان داد که بخش انرژی می‌تواند از آن بیشترین بهره را ببرد. سال ۱۴۰۲، نخستین صندوق پروژه نفتی با هدف توسعه واحد فرآیندی پالایشگاه آبادان معرفی گردید و سرآغاز ورود جدی این ابزار به صنعت نفت بود. همزمان، سازمان بورس با اصلاح مقررات، امکان انتشار واحدهای ارزی برای سرمایه‌گذاران خارج از کشور را ایجاد کرد تا تامین مالی ارزی بدون عبور از نظام بانکی تحریم‌شده میسر گردد.

در عرصه بین‌الملل، تجربه نروژ در اجرای صندوق‌های پروژه برای سکوهای دریای شمال نمونه‌ای قابل الگوگیری برای ایران محسوب می‌شود. دولت نروژ از طریق جذب سرمایه‌های خرد بازنشستگان و کارمندان، ضمن تضمین سود معین، جریان سرمایه‌ای پایدار ایجاد کرده که توانسته توسعه زیرساخت‌های انرژی را بدون فشار به بودجه عمومی دولت پیش ببرد. هرچند شرایط ایران از حیث تحریم و محدودیت‌های بین‌المللی متفاوت است، اما اصول مشترک این مدل – اتکا به سرمایه داخلی، شفافیت، و بازده تضمین‌شده – می‌تواند به شکلی بومی‌شده، موتور تامین مالی میادین مشترک نفت و گاز کشور باشد./مهر