ارزآوری

با تایید مجدد کیفیت پسته ایران از سوی کمیسیون بهداشت اروپا، صادرات این محصول راهبردی بار دیگر جان گرفته است. در حالی ‌که سال گذشته هشدار توقف واردات از سوی اتحادیه اروپا صادر شده بود، اکنون اصلاح روندها و ارتقا کنترل کیفی، دروازه‌های بازارهای اروپایی را به روی پسته ایرانی باز کرده است.

در حالی که بازار محصولات کشاورزی ایران به‌ طور دوره‌ای با کمبود عرضه و جهش قیمتی مواجه می‌شود، واکنش تکراری سیاست‌گذار همچنان ممنوعیت صادرات است؛ تصمیمی که در ظاهر برای حمایت از مصرف‌کننده اتخاذ می‌شود اما در عمل، به تضعیف تولید، از دست رفتن بازارهای خارجی و تشدید بحران‌های ساختاری در بخش کشاورزی منجر خواهد شد.

گمرک چین از رشد ۸۵ درصدی صادرات پسته ایران به این کشور در سه ماهه نخست ۲۰۲۵ خبر داد و اعلام کرد ایران بزرگترین صادرکننده پسته به چین در این دوره شده است. 

رشد ۴۰ درصدی صادرات محصولات لبنی در ۱۰ ماهه نخست امسال، در حالی که قیمت این محصولات در بازار داخلی به‌ طور مستمر افزایش یافته، چالش‌هایی را برای مصرف‌کنندگان ایجاد کرده است. کاهش عرضه داخلی، گرانی و کاهش سرانه مصرف لبنیات، زنگ خطری برای سلامت جامعه محسوب می‌شود.

صنعت متانول ایران با ظرفیت تولید ۱۵.۷ میلیون تن و برنامه‌ریزی برای افزایش به ۳۶ میلیون تن، در کانون توجه بازار جهانی قرار گرفته که برای تحقق، نیاز به تدوین استراتژی‌های توسعه‌ای است.

برگشت محموله‌های پسته از سوی اتحادیه اروپا برای اولین بار برای محصولات ایرانی اتفاق افتاد اما این اتفاق بارها برای سایر محصولات کشاورزی کشورهای دیگر رخ داده است؛ به عنوان مثال بارها انجیرهای صادرشده ترکیه‌ای و بارها پسته آمریکایی از سوی اتحادیه اروپا برگشت داده‌ شده‌اند.

برخی بر این باورند که ممنوعیت واردات، اساسا یک سیاست اقتصادی نیست، بلکه یک انفعال ناکارآمد حکمرانی محسوب می‌شود؛ اما کارشناسان معتقدند باید در شرایط تحریمی و جنگ احتمالی، واردات کالاهای لوکس همچنان به صورت جدی ممنوع باشد و در مصارف ارزی کشور دقت‌نظر بیشتری صورت پذیرد.

در قانون برنامه هفتم توسعه، متوسط رشد سالانه صادرات غیرنفتی ۲۳ درصد مصوب گردیده که با توجه به صادرات ۴۹.۳ میلیون دلاری در سال ۱۴۰۲، لازم است برنامه‌ریزی لازم برای نیل به هدف ۶۰.۲۷ میلیارد دلاری صادرات در سال ۱۴۰۳ انجام شود.