به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ تولید روزانه بنزین و گازوئیل کشور طبق آخرین آمار اعلام شده از سوی پالایشگاهها و سامانه کدال، هرکدام به حدود ۱۱۵ میلیون لیتر در روز رسیده است. با این حال، یکی از مهمترین نکاتی که در ارزیابی این آمار باید مورد توجه قرار گیرد، مساله مالکیت پالایشگاهها است؛ موضوعی که میتواند تاثیر مستقیمی بر سیاستگذاری و بهرهوری صنعت پالایش داشته باشد.
طبق گزارشها، بیشترین ظرفیت پالایش نفت خام کشور در اختیار دولت است. دولت از طریق شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، مالک صد درصدی پالایشگاه نفت آبادان است؛ پالایشگاهی که بیشترین ظرفیت اسمی پالایشی کشور را دارد.
همچنین دولت سهامدار عمده پالایشگاههای امام خمینی (اراک)، کرمانشاه و ستاره خلیج فارس به شمار میآید. علاوه بر این، مدیریت کامل صندوق پالایشی یکم نیز در اختیار دولت است.
سازمان تامین اجتماعی به واسطه شرکتهای تابعه خود مانند تاپیکو، صبا تامین و بانک رفاه کارگران، سهامدار پالایشگاههای ستاره خلیج فارس، بندرعباس، اصفهان، تبریز و تهران است. همچنین این سازمان، مالک مستقیم پالایشگاههای لاوان و امام خمینی (اراک) است. ظرفیت پالایشی این دو پالایشگاه در مجموع بیش از ۱۵۰ هزار بشکه در روز است. واگذاری پالایشگاه امام خمینی به تامین اجتماعی نیز در سال ۱۴۰۱ و در قالب رد دیون دولت صورت گرفت.
سهام عدالت در شش پالایشگاه بزرگ کشور یعنی تهران، تبریز، بندرعباس، اصفهان، لاوان و شیراز سهامدار است و در اغلب آنها حداقل یک کرسی در هیات مدیره دارد.
در پالایشگاه تهران، سهم مستقیم و غیرمستقیم سهام عدالت به حدود ۷۴ درصد میرسد؛ بخشی از این سهام از طریق مالکیت در بانکهای تجارت، صادرات و ملت به دست آمده است.
سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح (ساتا) از طریق هلدینگ سرمایهگذاری غدیر و شرکت شستان، سهامدار پالایشگاههای تبریز، بندرعباس و شیراز است. در عین حال، صندوق بازنشستگی بانکهای ملی و ادغام شده به صورت مستقیم مالک ۲۰ درصد پالایشگاه لاوان و ۱۹ درصد پالایشگاه شیراز است. این صندوق از طریق شرکت توسعه سرمایهگذاری صبا و هلدینگ غدیر نیز در سایر پالایشگاهها سهم دارد.
صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت از طریق شرکت سرمایهگذاری اهداف، مالک ۳۳ درصد پالایشگاه ستاره خلیج فارس است و از طریق زنجیرهای از شرکتهای زیرمجموعه، در سایر پالایشگاهها نیز سهامدار غیرمستقیم محسوب میشود.
در سوی دیگر، هیات امنای صرفهجویی ارزی که یک نهاد عمومی غیردولتی تحت نظر وزارت بهداشت است، از طریق شرکت آوای پردیس سلامت، ۱۵ درصد پالایشگاه اصفهان را در اختیار دارد.