به گزارش اقتصاد معاصر؛ در روزهایی که یارانه نقدی همچنان یکی از منابع اصلی حمایت معیشتی برای اقشار کم‌درآمد از جمله کارگران به شمار می‌رود، برخی گزارش‌ها از حذف یارانه تعداد قابل‌توجهی از کارگران خبر می‌دهند. این اقدام در شرایطی رخ داده که نه‌تنها درآمد اکثریت کارگران پایین‌تر از خط فقر است، بلکه به گفته علی خدایی، عضو شورای عالی کار، محاسبات اشتباه یا اطلاعات ناقص در سیستم‌های دولتی می‌تواند عامل اصلی این حذف‌ها باشد. کارشناسان کارگری تأکید دارند که یارانه نقدی برای کارگران حیاتی است و نباید بدون بررسی دقیق حذف شود.
در روزهایی که تورم کالاهای اساسی به بیش از ۴۵ درصد رسیده و قدرت خرید اقشار کم‌درآمد به شدت کاهش یافته، گزارش‌هایی از حذف یارانه نقدی برخی کارگران منتشر شده است. این در حالی است که بر اساس گفته‌های کارشناسان، درآمد اکثر کارگران حتی به معیارهای تعیین‌شده برای حذف یارانه نزدیک هم نیست.
برخی منابع رسانه‌ای مدعی‌اند که محاسبات اشتباه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی یا اطلاعات نادرست ارسالی از سوی کارفرمایان منجر به حذف یارانه کارگرانی شده که اتفاقاً به این یارانه وابسته‌اند. این موضوع باعث ایجاد موجی از نگرانی و اعتراض در میان اقشار کارگری شده است.
علی خدایی، عضو شورای عالی کار و نایب رئیس کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار کشور در گفت و گو با فرارو اعلام کرد:
«بر اساس آمارهای سازمان تأمین اجتماعی، بیش از ۸۰ درصد کارگران درآمدهایی دارند که حتی نزدیک به معیارهای حذف یارانه وزارت کار نیست. بنابراین حذف یارانه این افراد، نشانه‌ای از خطا در سیستم شناسایی و ارزیابی است.»
او افزود:
«با توجه به سطح پایین درآمد کارگران و رشد تورم، ما انتظار داریم که هیچ کارگری از دریافت یارانه نقدی محروم نشود. در حال حاضر سامانه‌ای برای ثبت اعتراض فعال شده که کارگران می‌توانند از طریق آن پیگیر وضعیت خود شوند.»
خدایی در ادامه گفت:
«زمانی که طرح هدفمندی یارانه‌ها اجرا شد، یارانه پرداختی معادل بیش از ۵۰ درصد دستمزد کارگران بود، اما اکنون با وجود ثبات مبلغ یارانه و رشد فزاینده تورم، این مبلغ دیگر تأثیری در تأمین معیشت ندارد.»
با این وجود، وی تأکید کرد که همین مبلغ اندک نیز برای بسیاری از کارگران حیاتی است و حذف آن بدون بررسی دقیق، می‌تواند تبعات جدی معیشتی به همراه داشته باشد.
خدایی همچنین با اشاره به وضعیت دستمزد کارگران در سال جاری گفت:
«در ابتدای سال، با افزایش دستمزد، ضریب پوشش هزینه‌های زندگی به حدود ۷۰ درصد رسید، اما حالا به زیر ۳۰ درصد سقوط کرده است. در نتیجه قدرت خرید کارگران به شدت کاهش یافته و نیاز فوری به بازنگری در حقوق آن‌ها وجود دارد.»
وی در پایان، با اشاره به مطالبات کارگران برای افزایش دستمزد در نیمه دوم سال ۱۴۰۳، گفت:
«تجربه تاریخی نشان می‌دهد که درخواست‌های افزایش حقوق در نیمه دوم سال معمولاً به سال بعد موکول می‌شود. با این حال، با توجه به وعده‌های دولت، امید داریم امسال شرایط متفاوتی رقم بخورد.»
افرادی که یارانه‌شان به اشتباه قطع شده (مثلاً به‌دلیل دهک‌بندی اشتباه)، می‌توانند اعتراض قطع یارانه را ثبت کنند.
از ابتدای شهریورماه، خانوارها حدود ۲۰ روز فرصت دارند به سامانه hemayat.sfara.ir مراجعه و جزئیات وضعیت خود را مشاهده یا درخواست بررسی مجدد دهند.
همچنین، برخی منابع زمان مهلت را تا ۲۰ شهریور ۱۴۰۴ اعلام کرده‌اند.
روش‌های دیگر اعتراض شامل: تماس تلفنی با شماره ۰۲۱–۶۳۶۹، ارسال پیامک به ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹، یا استفاده از کد دستوری USSD (#کدملی*۴۳۸۵۷*۴*) برای مشاهده دهک‌بندی یا ثبت اعتراض می‌باشد.
در صورت تأیید اعتراض، یارانه از ماه بعد برقرار می‌شود و پاسخ از طریق پیامک ارسال خواهد شد.
لطفاً توجه داشته باشید: طبق صحبت‌های رنجبر، پاسخ اعتراض‌ها طی ۲۰ روز از طریق پیامک ارسال می‌شود.
| مرحله | اقدام لازم |
|---|---|
| ۱. ورود | مراجعه به سامانه hemayat.sfara.ir یا hemayat.mcls.gov.ir |
| ۲. احراز هویت | ورود با کد ملی و کد پیامک از دولت هوشمند |
| ۳. ثبت یا مشاهده | مشاهده وضعیت یا «درخواست بررسی» / ثبت اعتراض با ارائه مستندات |
| ۴. پیگیری | دریافت کد پیگیری، پیگیری از طریق پیامک یا تماس تلفنی |
| ۵. مهلت اعتراض | ثبت اعتراض در حدود ۲۰ روز کاری یا تا روز ۲۰ شهریور ۱۴۰۴ |
| ۶. پاسخ‌دهی | پاسخ از طریق پیامک طی ۲۰ روز؛ در صورت تأیید، یارانه دوباره فعال می‌شود |
حذف یارانه نقدی کارگران در شرایط فعلی اقتصاد ایران نه تنها غیراخلاقی و غیرعادلانه است، بلکه می‌تواند باعث فشارهای جدی معیشتی بر اقشار ضعیف جامعه شود. در حالی که بسیاری از کارگران درآمدی پایین‌تر از خط فقر دارند، حذف یارانه آن‌ها نشانه‌ای از ناهماهنگی در سیستم شناسایی و سیاست‌گذاری دولت است.
ضروری است که وزارت کار و دولت با بازنگری سریع و اصلاح فرآیندها، مانع از بروز بی‌عدالتی‌های بیشتر در حوزه توزیع یارانه‌ها شوند.
ایجاد سامانه‌ای شفاف و قابل دسترس برای پیگیری وضعیت یارانه‌ها
بازنگری در معیارهای حذف یارانه با تمرکز بر قدرت خرید واقعی
افزایش مبلغ یارانه نقدی متناسب با تورم
بازبینی دستمزد کارگران در نیمه دوم سال