به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر به نقل از المیادین؛ آفریقای جنوبی و چین گام تازهای برای تعمیق روابط اقتصادی برداشتهاند. دولت پکن اعلام کرده است که سرمایهگذاریهای جدیدی در بخشهای معدن، انرژی و زیرساخت آفریقای جنوبی انجام خواهد داد؛ اقدامی که همزمان با فشارهای فزاینده ناشی از تعرفههای جدید آمریکا بر صادرات این کشور صورت میگیرد. این تعرفهها دسترسی ترجیحی پرتوریا به بازار ایالات متحده ذیل «قانون رشد و فرصت آفریقا» (AGOA) را بهشدت تهدید میکند.
در نهمین کنفرانس سالانه توسعه تجارت میان آفریقای جنوبی و چین که روز سهشنبه برگزار شد، مقامهای دو کشور بر عزم خود برای گسترش همکاریهای اقتصادی تأکید کردند. در این نشست، «ژانگ چائویانگ»، رئیس انجمن اقتصادی و تجاری آفریقای جنوبی–چین، از سرمایهگذاری تازه در بخش طلای استان گائوتنگ خبر داد. بر اساس این طرح، شرکت گلد وان (Gold One) که زیرمجموعه گروه چینی بایین نانفروس (Baiyin Nonferrous) است، چهار میلیارد رند (معادل ۲۳۰ میلیون دلار) در معادن طلای این منطقه سرمایهگذاری خواهد کرد؛ اقدامی که به باور کارشناسان، نشاندهنده اعتماد پکن به ظرفیتهای اقتصاد مبتنی بر منابع آفریقای جنوبی است.
همچنین صندوق توسعه چین–آفریقا مشارکت خود در پروژههای تولید مستقل انرژی در آفریقای جنوبی را تأیید کرد؛ پروژههایی که با حمایت بخش خصوصی، هدفشان افزایش ظرفیت تولید برق این کشور است. افزون بر این، شرکتهای دولتی و شبهدولتی چین، از جمله چاینا استیت کانستراکشن (China State Construction)، متعهد شدند خریدهای خود را از تولیدکنندگان و تأمینکنندگان داخلی آفریقای جنوبی افزایش دهند؛ اقدامی که میتواند به تقویت صنایع تولیدی و خدماتی این کشور منجر شود.
زوکو گودلیمپی، معاون وزیر تجارت آفریقای جنوبی، این همکاریها را «فرصتی برای ساخت آیندهای مشترک و سودمند» دانست و تأکید کرد که تمرکز پرتوریا بر جذب سرمایهگذاری در حوزه زیرساخت، انرژیهای تجدیدپذیر و توسعه ظرفیت صنعتی است.
این تحولات در شرایطی رخ میدهد که روابط تجاری آفریقای جنوبی و ایالات متحده با تنش مواجه شده است. صادرات این کشور طی سالها از معافیتهای تعرفهای در چارچوب AGOA برخوردار بود، اما دولت ترامپ تعرفههایی تا سقف ۳۰ درصد بر کالاهایی همچون فولاد، آلومینیوم و خودرو وضع کرده است. برآورد اقتصاددانان نشان میدهد این اقدامات میتواند تا ۲.۳ میلیارد دلار از صادرات آفریقای جنوبی بکاهد و هزاران شغل را تهدید کند.
در حالی که مذاکرات برای دستیابی به توافقی بهتر ادامه دارد، تردیدها درباره آینده AGOA موجب شده است آفریقای جنوبی بیش از گذشته به سمت چین، بزرگترین شریک تجاری خود، متمایل شود.
چین طی ۱۶ سال گذشته جایگاه نخست را در میان شرکای تجاری آفریقای جنوبی حفظ کرده و در سال ۲۰۲۴ حجم مبادلات دو کشور به ۵۲.۴ میلیارد دلار رسیده است. این در حالی است که حجم تجارت آفریقای جنوبی با ایالات متحده در همین سال تنها ۱۵.۱ میلیارد دلار بوده است.
شرکتهای چینی نظیر هایسنس (Hisense)، BAIC، سینو استیل (Sinosteel)، FAW و سرافیم سولار (Seraphim Solar) سالهاست در آفریقای جنوبی فعال هستند و با ایجاد هزاران شغل به توسعه تولید داخلی کمک میکنند. بر پایه آمارهای رسمی، میزان سرمایهگذاری مستقیم چین در آفریقای جنوبی طی سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۳.۲ میلیارد دلار بوده، در حالی که سرمایهگذاریهای آفریقای جنوبی در چین به ۸.۰۵ میلیارد دلار رسیده است.
وو پنگ، سفیر چین در آفریقای جنوبی، در این کنفرانس از شرکتها خواست فرایند بومیسازی فعالیتهای خود را شتاب دهند، بهویژه در صنعت خودروسازی. او تصریح کرد: «اگر واقعاً به دنبال منافع بلندمدت هستید، باید در آفریقای جنوبی سرمایهگذاری کنید.» وی همچنین از خودروسازان چینی خواست حضور خود را از طریق احداث کارخانههای جدید در این کشور گسترش دهند.
چین پیشتر اعلام کرده بود که تمامی ۵۳ کشور آفریقایی دارای روابط دیپلماتیک با پکن از دسترسی گستردهتر به واردات بدون تعرفه برخوردار خواهند شد. تاکنون بیش از ۳۰ کشور این قاره توافقهای چارچوبی در این زمینه امضا کردهاند.