به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ در گامی مهم و راهبردی که نشاندهنده استحکام و تعمیق روابط اقتصادی و سیاسی بین چین و پاکستان است، مرحله دوم پروژه کریدور اقتصادی مشترک چین-پاکستان (CPEC) رسما آغاز شده است. این خبر را احسن اقبال، وزیر برنامهریزی و توسعه پاکستان طی بازدید اخیر خود از چین اعلام کرد.
پروژه کریدور اقتصادی چین-پاکستان که یکی از کلیدیترین بخشهای طرح بزرگ جهانی «یک کمربند، یک جاده» محسوب میشود، پس از برگزاری چهاردهمین جلسه کمیته همکاری مشترک، وارد مرحله تازهای شده که هدف آن توسعه زیرساختها، فناوری، کشاورزی و بهبود شرایط اقتصادی مردم پاکستان و کشورهای همسایه است.
وزیر برنامهریزی پاکستان تاکید کرد که مرحله دوم پروژه فراتر از توسعه زیرساختی است و شامل پنج کریدور اصلی میشود که شامل کریدور رشد، کریدور معیشت، کریدور نوآوری، کریدور سبز و کریدور ارتباطات منطقهای میشود. این کریدورها با هدف ایجاد تحول اقتصادی، افزایش فرصتهای شغلی، ارتقا کشاورزی، توسعه صنعت و فناوری و همچنین حفاظت از محیط زیست طراحی شدهاند.
از مهمترین اقدامات این مرحله میتوان به بازسازی و توسعه بزرگراه کاراکورام و خط راهآهن ML-۱ اشاره کرد که نقش حیاتی در تسهیل حمل و نقل و تجارت بین چین و پاکستان و فراتر از آن دارد. همچنین پروژه ساخت کریدور معدنی در استان بلوچستان، با هدف اتصال بندر گوادر به مناطق غنی از معادن شمال پاکستان، از دیگر اقدامات مهم به شمار میآید که موجب افزایش ظرفیت صادرات و تجاریسازی بندر گوادر خواهد شد.
بندر گوادر، واقع در جنوب استان بلوچستان پاکستان، به عنوان یکی از قطبهای اصلی این پروژه و دروازه ورود چین به اقیانوس هند شناخته میشود. توسعه این بندر و اتصال آن به کریدورهای اقتصادی مختلف باعث تسهیل تجارت منطقهای و بینالمللی خواهد شد. نزدیکی جغرافیایی بندر گوادر به مرزهای شرقی ایران، فرصتهای فراوانی برای توسعه همکاریهای اقتصادی و ایجاد مسیرهای ترانزیتی میان ایران، پاکستان و چین فراهم میآورد.
ایران میتواند از طریق زیرساختهای حمل و نقل مشترک و همکاریهای لجستیکی با پاکستان و چین، از مزایای اقتصادی پروژه بهرهمند شود؛ این همکاریها زمینه افزایش صادرات، کاهش هزینههای حمل و نقل و دور زدن تحریمهای اقتصادی را فراهم میکند؛ به ویژه توسعه راهآهن و جادههای منتهی به بندر گوادر میتواند به تقویت نقش ایران در شبکه گسترده «یک کمربند، یک جاده» کمک کند.
مرحله دوم پروژه کریدور اقتصادی چین-پاکستان با تمرکز بر مشارکت گسترده بخش خصوصی شکل میگیرد و به جای پروژههای صرفا دولتی، بر سرمایهگذاری شرکتهای دو کشور تاکید دارد. در کنفرانس سرمایهگذاری چین-پاکستان که سپتامبر گذشته در پکن برگزار شد، حدود ۸۰۰ شرکت از هر دو کشور حضور داشتند و قراردادهایی به ارزش ۸.۵ میلیارد دلار برای پروژههای مشترک به امضا رسید.
مرحله اول پروژه با موفقیت چشمگیر به پایان رسیده است. طی این مرحله، ۴۳ پروژه بزرگ در حوزه انرژی و زیرساخت به ارزش حدود ۲۵ میلیارد دلار به بهرهبرداری رسیدند که شامل افزودن ۸۸۰۰ مگاوات برق به شبکه ملی پاکستان، توسعه ۸۸۸ کیلومتر بزرگراه و خط انتقال برق با ولتاژ بالا بود. این موفقیتها زیرساختهای لازم برای رشد اقتصادی پایدار پاکستان را فراهم کردند.
کارشناسان و پژوهشگران برجسته بر اهمیت این پروژه تاکید دارند. اسدالله خان، پژوهشگر موسسه مطالعات استراتژیک اسلامآباد در گفتوگو با الجزیره، مرحله دوم پروژه را نمادی از بلوغ واقعی همکاریهای چین و پاکستان دانسته و میگوید این فاز نه فقط توسعه زیرساخت، بلکه نوآوری، مهارتآموزی و اقتصاد سبز را هدف گرفته است.
وی معتقد است این پروژه نقطه عطفی برای رشد صنعتی، کشاورزی و اقتصادی پاکستان است و به کشورهای منطقه از جمله ایران نیز فرصتهای بینظیری میدهد.
از سوی دیگر، شاکیل رامای، اقتصاددان برجسته و رئیس موسسه آسیایی تحقیقات تمدن و توسعه تاکید میکند که پروژه مذکور به تسریع روندهای صنعتی و کشاورزی کمک میکند، فرصتهای شغلی ایجاد کرده و فقر را کاهش میدهد.
وی همچنین این پروژه را «حجرالزاویه» اقتصاد پاکستان میداند که با هماهنگی کامل با برنامههای پنج ساله توسعه، آینده روشنی را نوید میدهد.
پروژه کریدور اقتصادی چین-پاکستان که در چارچوب طرح «یک کمربند، یک جاده» اجرا میشود، به طور مستقیم و غیرمستقیم فرصتی بینظیر برای ایران ایجاد میکند. با توسعه مسیرهای حمل و نقل و لجستیکی جدید، ایران میتواند نقش مهمی در مسیرهای ترانزیتی آسیا ایفا کند و از تحریمها عبور کند. این پروژه زمینه افزایش تبادلات تجاری ایران با کشورهای منطقه و جهان را فراهم میآورد و مسیر را برای جذب سرمایهگذاریهای خارجی هموار میکند.
پیشرفت مرحله دوم پروژه کریدور اقتصادی چین-پاکستان نشانهای روشن از تقویت روابط راهبردی و همکاریهای اقتصادی چین و پاکستان است. این پروژه که بخشی اساسی از طرح جهانی «یک کمربند، یک جاده» است، نه فقط اقتصاد پاکستان را متحول میکند، بلکه برای کشورهای همسایه به ویژه ایران نیز فرصتهای گستردهای در زمینه توسعه اقتصادی، فناوری و همکاری منطقهای فراهم میکند.
توسعه بندر گوادر به عنوان نقطه کانونی پروژه، میتواند نقش کلیدی در تسهیل تجارت منطقهای و عبور از موانع تحریمها ایفا کند. همکاریهای مشترک لجستیکی و حمل و نقل بین ایران، پاکستان و چین، زمینهساز یکپارچگی اقتصادی و توسعه پایدار در منطقه خواهد بود.