به گزارش اقتصاد معاصر؛ با نزدیک شدن به پایان سال ۱۴۰۴، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کارگران و کارفرمایان، نحوه محاسبه عیدی و سنوات کارگران است. طبق قانون کار، مبلغ عیدی سال ۱۴۰۴ بر اساس دو برابر حقوق پایه محاسبه می‌شود و سقف آن بیش از سه برابر حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار نخواهد بود. در این گزارش، جزئیات کامل مربوط به فرمول محاسبه عیدی و سنوات ۱۴۰۴، حداقل و حداکثر مبلغ پرداختی، شرایط کارگران با سابقه کمتر از یک سال و قوانین مربوط به بیمه و مالیات عیدی را به‌صورت دقیق و کاربردی بررسی کرده‌ایم.
با نزدیک شدن به پایان سال ۱۴۰۴، یکی از پرسش‌های پرتکرار کارگران و کارفرمایان، نحوه محاسبه عیدی و سنوات سال ۱۴۰۴ است. بر اساس قانون کار جمهوری اسلامی ایران، میزان عیدی کارگران مشمول قانون کار بر پایه‌ی دو برابر حقوق پایه ماهانه محاسبه می‌شود، اما سقف آن نباید بیش از سه برابر حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار باشد. در این گزارش، به‌صورت کامل و عددی نحوه‌ی محاسبه عیدی، سنوات و شرایط دریافت آن برای کارگران تمام‌وقت و پاره‌وقت را بررسی می‌کنیم.
یکی از مهم‌ترین بخش‌های محاسبات حقوق و دستمزد پرسنل، آشنایی با نحوه محاسبه عیدی و سنوات کارکنان است. شناخت عوامل مؤثر در محاسبه عیدی، حداقل و حداکثر مبلغ عیدی سالانه، قوانین بیمه و مالیات عیدی اهمیت ویژه‌ای دارد. در ادامه، با بررسی دقیق فرمول محاسبه عیدی سال ۱۴۰۴ و مقررات پرداخت عیدی و سنوات، به تمامی این موارد پرداخته‌ایم.
مطابق قانون کار، نحوه‌ی محاسبه عیدی به‌صورت زیر است:
عیدی = (۲ × آخرین حقوق ماهانه × میزان کارکرد در سال) ÷ ۱۲
شرط اول: عیدی بر اساس مدت کارکرد واقعی کارگر محاسبه می‌شود.
به‌عنوان مثال، اگر کارگری فقط ۶ ماه در یک کارگاه مشغول به کار بوده، نصف مبلغ عیدی سالانه به او تعلق می‌گیرد.
شرط دوم: سقف پرداخت عیدی نباید از سه برابر حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار تجاوز کند.
بر اساس اعلام رسمی شورای عالی کار:
حداکثر عیدی (سقف عیدی) کارگران در سال ۱۴۰۴ برابر با ۳۱۱٬۷۲۹٬۰۴۰ ریال است.
حداقل عیدی نیز ۲۰۷٬۸۱۹٬۳۶۰ ریال تعیین شده است.
بنابراین، کارگری که در طول سال به‌صورت کامل در یک کارگاه مشمول قانون کار فعالیت داشته، کمتر از ۲۰ میلیون و ۷۸۱ هزار تومان عیدی دریافت نخواهد کرد.
طبق تبصره ۱ ماده واحده قانون عیدی و پاداش کارگران، افرادی که کمتر از یک سال سابقه دارند، عیدی را به نسبت ایام کارکرد خود دریافت می‌کنند.
فرمول آن به‌صورت زیر است:
(مزد ثابت × ۶۰ روز × تعداد ماه‌های کارکرد) ÷ ۱۲
به‌عنوان نمونه، اگر کارگری ۸ ماه در کارگاه مشغول بوده باشد، ۸/۱۲ از مبلغ عیدی سالانه به او تعلق می‌گیرد.
محاسبه سنوات و مزایای پایان خدمت در سال ۱۴۰۴
علاوه بر عیدی، تمام کارگران مشمول قانون کار هنگام قطع همکاری یا بازنشستگی، از سنوات پایان خدمت نیز برخوردار می‌شوند.
مطابق ماده ۲۴ قانون کار:
به ازای هر سال سابقه، معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر به‌عنوان سنوات پرداخت می‌شود.
سنوات معمولاً در پایان سال یا هنگام تسویه حساب پرداخت می‌شود و مشمول کسور بیمه نیست، اما در برخی موارد مشمول مالیات حقوق خواهد بود.
| جدول عیدی سال 1404 | ||
| بر اساس قوانین وزارت کار و کارکرد یکسال و کمتر از یک سال | ||
| میزان کارکرد در سال | حداقل عیدی (مبلغ به ریال) |
حداکثر عیدی (مبلغ به ریال) |
| یک ماه | 17,318,280 | 25,977,420 |
| دو ماه | 34,636,560 | 51,954,840 |
| سه ماه | 51,954,840 | 77,932,260 |
| چهار ماه | 69,273,120 | 103,909,680 |
| پنج ماه | 86,591,400 | 129,887,100 |
| شش ماه | 103,909,680 | 155,864,520 |
| هفت ماه | 121,227,960 | 181,841,940 |
| هشت ماه | 138,546,240 | 207,819,360 |
| نه ماه | 155,864,520 | 233,796,780 |
| ده ماه | 173,182,800 | 259,774,200 |
| یازده ماه | 190,501,080 | 285,751,620 |
| دوازده ماه | 207,819,360 | 311,729,040 |
| حداقل دستمزد روزانه * 60 =حداقل عیدی سال 1404 | ||
| حداقل دستمزد روزانه * 90 =حداکثر عیدی سال 1404 | ||
برای کارکنان دولت، مبلغ عیدی هرسال توسط هیئت وزیران تعیین می‌شود. در سال گذشته (۱۴۰۳) عیدی کارکنان دولت ۳ میلیون تومان و حق عائله‌مندی ۸۴۰ هزار تومان بود. همچنین، برای هر فرزند ۳۶۰ هزار تومان پرداخت می‌شد. انتظار می‌رود میزان عیدی کارکنان دولت در سال ۱۴۰۴ نیز بر همین اساس و با اندکی افزایش اعلام شود.
در مورد عیدی 1404 بازنشستگان این انتظار وجود دارد که همانند سال‌های گذشته در بهمن ماه، هیات وزیران جلسه‌ای تشکیل دهند که در آن جلسه، مبلغ عیدی کارمندان کشوری، لشکری، بازنشستگان کشوری و لشکری و میزان عیدی بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی را تعیین و تصویب نموده و عیدی این گروه ها بر اساس این مصوبه پرداخت شود.
میزان عیدی بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی و مبلغ عیدی بازنشستگان تامین اجتماعی با بیست سال سابقه، معمولا در جلسه بهمن ماه هیات دولت به بحث گذاشته شده و همانند عیدی کارمندان دولت توسط هیات دولت، تصویب و اعلام می‌گردد.
میزان مالیات عیدی و سنوات هر سال توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می‌شود. در سال 1404، برطبق لایحه پیشنهادی دولت حداقل حقوق معاف از مالیات 240.000.000 ریال است. به این معنی که:
عیدی تا سقف 24 میلیون تومان معاف از مالیات خواهد بود.
عیدی بیش از 24 میلیون تومان مشمول مالیات می‌شود.
نحوه محاسبه مالیات عیدی:
ابتدا 24 میلیون تومان از مبلغ عیدی کسر کنید.
مابقی را در 10% ضرب کنید.
مثال:
فرض کنید فردی 25 میلیون تومان عیدی دریافت کرده است.
24.000.000 تومان از این مبلغ معاف از مالیات است.
1.000.000 تومان (24.000.000 – 25.000.000) مشمول مالیات می‌شود.
مالیات عیدی این فرد 100.000 تومان (1.000.000*10%) خواهد بود.
نکته مهم دیگری که در رابطه با مالیات عیدی وجود دارد این است که طبق قانون و اظهار نظر رسمی قائم مقام سازمان تامین اجتماعی، از عیدی بازنشستگان تامین اجتماعی هیچ گونه مالیاتی کسر نمی‌شود.
هیچ کارگری نباید کمتر از دو برابر حداقل حقوق مصوب سال عیدی دریافت کند.
سقف عیدی سال ۱۴۰۴ برابر با سه برابر حداقل حقوق پایه است.
سنوات برابر با یک ماه حقوق به‌ازای هر سال سابقه کار محاسبه می‌شود.
عیدی و سنوات هر دو از حقوق‌های مشمول قانون کار هستند، اما تفاوت‌هایی در مالیات و بیمه دارند.