رمزگشایی از کاهش تورم آذر/ شوک نرخ ارز با تورم چه خواهد کرد؟

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ بررسی گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که تورم ماهانه آذرماه با کاهش تقریبا یک واحد درصدی از ۲.۸ درصد در آبان به ۲ درصد رسید. این تحول، به‌ ویژه در شرایط تورمی فعلی، قابل‌ توجه بوده و نیازمند تحلیل دقیق عوامل موثر بر آن است. 

نقش خوراکی‌ها در کاهش تورم 

خوراکی‌ها با وزن ۲۸ درصد در سبد محاسبه شاخص قیمت مصرف‌کننده، بیشترین سهم را در کاهش تورم ماهانه داشته‌اند. 

بررسی گزارش‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که تورم ماهانه خوراکی‌ها در آذرماه به ۱.۸ درصد کاهش یافت، در حالی‌ که این رقم در آبان ۳.۶ درصد بود.

در میان زیرگروه‌های خوراکی، کاهش قیمت گوشت قرمز، بیشترین اثر را بر این افت داشته است. به نحوی که تورم گوش در آذرماه منفی یک درصد بوده و بیشترین اثر کاهشی را در این حوزه داشته است. این روند احتمالا ناشی از تغییر در عرضه و تقاضا یا ثبات نسبی در نرخ ارز و هزینه‌های حمل‌ونقل کالاهای اساسی است.   

در واقع به یاد داریم که در اوج‌گیری تحولات منطقه و سیاست خارجی آبان‌ماه، مسیر هوایی ورود گوشت قرمز به کشور با چالش روبه‌رو شده بود اما در آذرماه این چالش بر طرف شد و مسیر هوایی ورود گوشت قرمز به کشور باز شد. این رفت و برگشت باعث شد در آذرماه تورم خوراکی‌ها با افزایش نسبی مواجه شود اما با مرتفع شدن چالش مذکور در این ماه شرایط نرمال شده و تورم کلی گوشت قرمز از محل افزایش واردات، روی کل بازار گوشت اثر گذاشت و تورم این قسمت با کاهش چشم‌گیری مواجه شد. 

عوامل موثر بر کاهش تورم 

عوامل متعددی ممکن است در این کاهش موثر باشند. 

ثبات بازار ارز: نوسانات محدودتر ارز در ماه‌های اخیر احتمالا مانع از رشد شدید قیمت کالاها شده است. 

مدیریت تامین کالا: بهبود در تامین کالاهای اساسی یا تسهیل در واردات می‌تواند باعث کاهش فشار قیمتی شده باشد. 

پایداری روند کاهشی 

پایداری کاهش تورم ماهانه، به تداوم کنترل عوامل تورم‌زا بستگی دارد که عبارت است از: 

نرخ ارز: افزایش قیمت ارز می‌تواند دوباره فشار تورمی ایجاد کند. 

تامین کالاهای اساسی: هرگونه اختلال در زنجیره تامین یا افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل، تورم را تشدید می‌کند. 

سیاست‌های پولی و مالی: کنترل نقدینگی و نرخ بهره همچنان نقش مهمی در مدیریت تورم دارند. 

اگرچه کاهش تورم ماهانه آذرماه نشانه مثبتی برای اقتصاد خواهد بود اما پایداری این روند نیازمند اقدامات جدی در مدیریت عرضه و تقاضا و تثبیت شرایط اقتصادی است. استمرار این روند کاهشی می‌تواند در میان‌مدت به بهبود رفاه خانوارها و کاهش فشار معیشتی کمک کند. 

این درحالی بوده که سیاست‌های نامطلوب و بی‌ثبات‌کننده ارزی می‌تواند یک تهدید جدی در حوزه تورم کالایی تلقی شود. از یک‌سو از چند ماه دیگر نرخ ارز واردات کالاهای اساسی با جهش ۳۵ درصدی مواجه خواهد شد. از سوی دیگر اعلام شده در ماه‌های پایانی سال، واردات گشت قرمز کاهش خواهد یافت و حداقلی خواهد شد. همچنین نرخ ارز نیمایی مربوط به کالاهای واسطه‌ای تولید با افزایش قابل توجه مواجه شده که به زودی اثر آن در تورم ماهانه کالاهای مصرفی در دی‌ماه نمود پیدا خواهد کرد.