شناسایی سود موهومی یک بانک برای فرار از ثبت زیان

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ صورت‌های مالی حسابرسی شده بانک‌ها بدون توجه به یادداشت‌های توضیحی و بند‌های حسابرس ممکن است همه واقعیت را منعکس نکند، زیرا صورت‌های مالی آن دوره بدون اعمال اصلاحات مورد تاکید حسابرس منتشر می‌شود و آثار بندهای حسابرس در سال مالی اول، در صورت مالی سال بعد ظاهر می‌شود. 

تجربه نشان داده در برخی مواقع در صورت اعمال بند‌های اصلاحی حسابرس، وضعیت سود و زیان بانک دگرگون می‌کند. یکی از این نمونه‌ها، صورت‌های مالی حسابرسی شده ۶ ماهه ۱۴۰۳ بانک گردشگری است. این بانک در ۶ ماهه ۱۴۰۳ از محل تسهیلات پرداختی، سپرده‌گذاری در سایر بانک‌ها و موسسات اعتباری و سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق بهادار رقمی بالغ بر ۱۰ هزار و ۸۳۵ میلیارد تومان درآمد به دست آورده است.   

اما در مقابل، بانک گردشگری ۲۱ هزار و ۱۸۳ میلیارد تومان سود به سپرده‌ها پرداخت کرده است؛ بنابراین بانک گردشگری در بخش درآمد‌های عملیاتی ۱۰ هزار و ۳۴۷ میلیارد تومان زیان ثبت کرده است. به عبارت دیگر درآمد‌های مشاع فقط کفاف نیمی از هزینه‌های مشاع را داده است. 

این بانک در بخش غیرعملیاتی رقم ۱۳ هزار و ۶۴۹ میلیارد تومان را با عنوان سایر درآمد‌های غیرعملیاتی ثبت کرده است. این درآمد ناشی از فروش ۱۴ درصد از سهام شرکت پرستیژلند ایران است. در واقع بانک طبق این تعریف با فروش درصدی از دارایی خود که سهام شرکت زیرمجموعه است، درمجموع توانسته سال ۶ ماهه سال ۱۴۰۳ را با ثبت ۷۹۲ میلیارد تومان سود به پایان برساند.

اما بررسی یادداشت‌های توضیحی حسابرس نشان می‌دهد که درآمد حاصل از فروش شرکت پرستیژلند محقق نشده و این سود باید از صورت مالی حذف شود. طبق این بند حسابرس، تعهدات خریدار سهام شرکت فرعی پرستیژلند بابت خرید ۱۴ درصد از سهام این شرکت به میزان ۱۴ هزار و ۵۶۶ میلیارد تومان انجام نشده است، درآمد ۱۳ هزار و ۲۲۸ میلیارد تومانی حاصل از فروش این شرکت هم محقق نشده است؛ بنابراین ۱۴ هزار و ۶۶ میلیارد تومان از سود دوره جاری باید کسر شود. 

تصویر بند حسابرس به شرح زیر است:

اگر بانک، این بند مهم حسابرس را اعمال کند، بانک گردشگری به جای ثبت ۷۹۲ میلیارد تومان سود، باید ۱۳ هزار و ۲۷۴ میلیارد تومان زیان را در صورت مالی ۶ ماهه ۱۴۰۳ به ثبت برساند. 

طبق این روند بانک گردشگری، در صورتی که طی سال ۱۴۰۳، ثمن معامله فروش شرکت پرستیژلند پرداخت نشده باشد و درآمد‌های مشاع و سود سپرده علی‌الحساب پرداختی در ۶ ماه دوم سال به همان میزان و نسبت ۶ ماه اول بوده باشد، زیان این بانک در سال ۱۴۰۳ از ۲۲ هزار میلیارد تومان هم فراتر رود.