تب خرید ملک ایرانیها در ترکیه افتاد
به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ در سالهای اخیر، ترکیه به عنوان یکی از مقاصد محبوب ایرانیان برای سرمایهگذاری به ویژه خرید ملک بوده است. عواملی مانند نزدیکی جغرافیایی، شباهتهای فرهنگی، قیمتهای مناسب املاک نسبت به کشورهای اروپایی و امکان دریافت شهروندی ترکیه از طریق سرمایهگذاری، موجب شده بود که ایرانیان به خرید ملک در ترکیه علاقهمند شوند. با این حال، در ۳ سال گذشته شاهد روند نزولی تعداد فروش خانه به ایرانیان در ترکیه هستیم. بر اساس آخرین گزارشات مرکز آمار ترکیه میزان فروش خانه در ۸ ماه ۲۰۲۴ به ۱۳۹۲ واحد رسیده است که در صورت تداوم چنین روندی تا پایان سال میلادی، پایینترین میزان خرید خانه از سوی ایرانیان در ترکیه طی ۶ سال گذشته محقق خواهد شد.
بر اساس دادههای منتشر شده توسط مرکز آمار ترکیه، فروش خانه به خارجیان بهویژه ایرانیان در نیمه اول سال ۲۰۲۴ نسبت به مدت مشابه در سالهای گذشته کاهش یافته است. ایران در سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ یکی از بزرگترین خریداران ملک در ترکیه بود اما از سال ۲۰۲۳ به بعد، این روند رو به کاهش بوده است.
برخی از دلایل کاهش خرید خانه توسط ایرانیان
تغییرات در قوانین مهاجرت و شهروندی ترکیه یکی از مهمترین دلایل کاهش خرید خانه توسط ایرانیان است؛ در سال ۲۰۲۳، دولت ترکیه شرایط سختتری برای اعطای شهروندی از طریق خرید ملک اعمال کرد. برای مثال، حداقل مبلغ سرمایهگذاری برای دریافت شهروندی از طریق خرید ملک در این کشور افزایش یافت. در نتیجه این تغییرات بسیاری از ایرانیانی که به دنبال دریافت شهروندی بودند را از خرید ملک منصرف کرد.
همچنین قیمت املاک در ترکیه طی سالهای اخیر بهویژه در شهرهای بزرگ مانند استانبول، آنتالیا و آنکارا به طور چشمگیری افزایش یافته است. تورمهای بالای طی سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ اثر قابل توجهی بر کاهش قدرت خرید ملک در ترکیه گذاشت و برای بسیاری از ایرانیان که با محدودیتهای مالی مواجه هستند، خرید ملک در ترکیه دیگر بهصرفه نبوده است.
از سوی دیگر وضعیت اقتصادی ایران بهویژه نوسانات نرخ ارز در انتهای دهه ۹۰ و سال ۱۴۰۱، تأثیر مستقیمی بر قدرت خرید ایرانیان در خارج از کشور گذاشته است. کاهش ارزش ریال و تداوم محدودیتهای انتقال ارز به خارج از ایران، موجب شده است که بسیاری از ایرانیان توانایی خرید ملک در ترکیه را از دست بدهند.
کاهش جذابیت ترکیه به عنوان مقصد مهاجرتی
با وجود اینکه ترکیه همچنان یکی از مقاصد جذاب برای مهاجرت ایرانیان است اما مشکلات اقتصادی و سیاسی داخلی ترکیه، نوسانات ارزی و افزایش تورم در این کشور، موجب شده است که گروه عمدهای از ایرانیان ترکیه را به عنوان مقصد ایدهآل برای سرمایهگذاری و مهاجرت در نظر نگیرند. بهویژه در سالهای اخیر، کشورهای دیگری مانند امارات متحده عربی و برخی کشورهای اروپایی، به عنوان جایگزینهای جذابتری برای ایرانیان مطرح شده است.
کاهش تقاضا و رکود در بازار مسکن ترکیه
کاهش تقاضا از سوی ایرانیان و سایر خارجیها میتواند منجر به رکود در بازار مسکن ترکیه شود. این رکود میتواند باعث کاهش قیمتها و کاهش ساختوسازهای جدید در این بخش شود. با کاهش خرید ملک توسط ایرانیان، ترکیب خریداران خارجی در ترکیه نیز تغییر کرده است. کشورهایی مانند روسیه و کشورهای عربی جایگزین بخشی از تقاضای ایرانیان شدهاند اما هنوز نتوانستهاند به طور کامل این خلأ را پر کنند.