بازار خودرو یخ زد؛ رکود همزمان در تولید و فروش خودروسازی ایران

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ بر اساس گزارش جدید مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی ایران، شاخص مدیران خرید (شامخ) صنعت خودروسازی در خرداد ۱۴۰۴ تصویری نگرانکننده از وضعیت این صنعت ارائه میدهد.
این شاخص که وضعیت رونق و رکود بخشهای مختلف اقتصادی را از نگاه تولیدکنندگان بررسی میکند، نشاندهنده افت قابل توجه در همه ۱۳ فاکتور مورد ارزیابی است.
افت شدید تولید و فروش
بر اساس این گزارش، شاخص «میزان تولید محصولات» در خرداد ۱۴۰۴ به ۱۹.۴ واحد سقوط کرده است، در حالی که این رقم در اردیبهشت ۴۵.۱ واحد بود. این افت ۲۵.۷ واحدی، بدترین عملکرد این شاخص در سالهای اخیر را بیان میکند. همچنین، «میزان فروش محصولات» با کاهش ۲۰.۸ واحدی از ۴۰.۸ واحد در اردیبهشت به ۲۰ واحد در خرداد رسیده است. با نگاهی به این آمار میتوان دریافت که کاهش چشمگیر تقاضا و فروش در بازار خودرو رخ داده است.
مشکلات تامین مواد اولیه و انرژی
صنعت خودروسازی در تامین مواد اولیه نیز با چالشهای جدی مواجه بوده است. شاخص «موجودی مواد اولیه» از ۵۶.۹ واحد در اردیبهشت به ۲۹.۲ واحد در خرداد کاهش یافته و علاوه بر این، قطعی برق و آب تاثیر مخربی بر تولید گذاشته است. شاخص «مصرف حاملهای انرژی» با افت شدید از ۵۱.۲ واحد در اردیبهشت به ۲۱.۲ واحد در خرداد رسیده که میتواند از تاثیر مستقیم قطعی انرژی بر فعالیت خودروسازان و قطعهسازان باشد.
کاهش سفارشها و صادرات
شاخص «میزان سفارشهای جدید» نیز از ۴۰.۹ واحد در اردیبهشت به ۲۳.۴ واحد در خرداد کاهش یافته که نشاندهنده افت ۱۷.۵ واحدی در تقاضای جدید است. در بخش صادرات نیز وضعیت چندان مطلوب نیست؛ شاخص «میزان صادرات» با کاهش ۸.۲ واحدی از ۴۹.۱ واحد به ۴۰.۹ واحد رسیده که بیانگر کاهش صادرات خودرو و قطعات است.
افزایش قیمتها و کاهش موجودی انبار
با وجود کاهش سرعت رشد قیمت مواد اولیه، شاخص «قیمت خرید مواد اولیه» همچنان بالای مرز ۵۰ و در سطح ۷۵ واحد قرار دارد . همچنین شاخص «موجودی محصول نهایی در انبار» از ۴۸ واحد در اردیبهشت به ۴۴.۳ واحد در خرداد کاهش یافته که میتوان از آن نتیجه گرفت که خودروسازان در حال کاهش موجودی انبار خود هستند.
کاهش امید به آینده و تعدیل نیرو
یکی از نگرانکنندهترین بخشهای گزارش، شاخص «انتظارات تولید در ماه آینده» است که از ۴۹.۶ واحد با افت ۱۷.۹ واحدی در اردیبهشت به ۳۱.۷ واحد در خرداد سقوط کرده است.همچنین شاخص «میزان استخدام و به کارگیری نیروی انسانی» با کاهش ۶.۶ واحدی به ۴۱.۷ واحد رسیده که نشاندهنده کاهش استخدام و حتی تعدیل نیرو در واحدهای تولیدی است.
عوامل تشدیدکننده بحران
عواملی مانند تداوم قطعی انرژی، نااطمینانیهای اقتصادی ناشی از جنگ ۱۲ روزه، سختگیریهای ارزی و مشکلات عرضه و تقاضا، صنعت خودروسازی را در وضعیت نامطلوبی قرار داده است. این گزارش نشان میدهد که پس از صنعت نساجی و پوشاک، خودروسازی در بدترین شرایط خود از سال ۱۳۹۷ تاکنون قرار دارد. از همینرو سیاستگذاران و متولیان صنعت باید با اقدامات فوری در صدد رفع موانع تولید و بازگرداندن اعتماد به فعالان این حوزه باشند.