حسن حسننتاج، نماینده مردم بابل در گفتوگو با خبرنگار اقتصاد معاصر درباره گرانی برنج در بازار و میزان تولید داخل و واردات، اظهار داشت: اولین مساله این است که برنج از دست کشاورز خارج شده و اکنون در اختیار تجار است. تجار نیز با سرمایهای که پیش از این گذاشتهاند، دنبال این هستند که محصول را با قیمت بالاتری بفروشند.
نماینده مردم بابل در ادامه به تاثیر سیاستهای ارزی بر قیمت برنج اشاره کرد و افزود: برنجی که با ارز ترجیحی وارد شده، اکنون با قیمت بالاتری در بازار عرضه میشود. اگرچه دولت ارز ترجیحی را برای واردات برنج اختصاص داده اما برخی از تجار، این برنج را با نرخ ارز آزاد میفروشند. این موضوع باعث شده قیمت برنج داخلی نیز افزایش پیدا کند.
وی تاکید کرد: وقتی برنج خارجی را کیلویی ۹۰ هزار تومان یا بیشتر میفروشند؛ طبیعی است که قیمت برنج ایرانی نیز افزایش یابد.
حسننتاج در مورد میزان واردات برنج گفت: آمار دقیقی در دسترس نیست اما به طور حدودی میزان واردات در حدود یک میلیون تن برآورد میشود.
وی با اشاره به میزان تولید داخلی برنج، گفت: بر اساس برآوردها، سالانه حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تا ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن برنج در کشور تولید میشود. بنابراین، نیازی به این حجم از واردات وجود ندارد. اگر دولت قصد دارد از بازار حمایت کند، به جای اختصاص ارز به واردات، بهتر است این منابع را به کشاورزان اختصاص دهد و یارانه پرداخت کند.
وی پیشنهاد داد: دولت میتواند برنج را مستقیم از کشاورزان خریداری کرده و آن را با قیمت مناسب میان مردم توزیع کند. همچنین مدیریت بهتر ارز ترجیحی ضروری است، زیرا اگر برنج با ارز ترجیحی وارد شده، نباید بیش از ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان در بازار فروخته شود اما هماکنون این محصول با قیمت کیلویی ۹۰ هزار تومان یا بیشتر عرضه میشود. از سوی دیگر، شفافیت در زنجیره توزیع نیز اهمیت دارد تا از ورود واسطههای غیرضروری و مافیاگونه در بازار برنج جلوگیری شود.
حسننتاج در پاسخ به این گفته که برخی از نمایندگان مدعی وجود مافیا در بازار برنج هستند، گفت: عدهای بر این باورند که مافیا در بخش واردات و توزیع برنج نقش دارد. برخی افراد با سرمایههای کلان، مقادیر زیادی برنج را از بازار خریداری میکنند و با افزایش قیمت، آن را به فروش میرسانند. این افراد در حقیقت دلالانی هستند که بازار برنج را کنترل میکنند، اما آنهایی که برنج وارد و با قیمتهای بالا عرضه میکنند، ممکن است از رانتها و حمایتهای خاصی برخوردار باشند.
نماینده مردم بابل عنوان کرد: دو عامل اصلی گرانی برنج، سیاستهای ارزی دولت و حضور واسطهها و دلالان در بازار است. واردات برنج در حجم بالا، با وجود تولید کافی در کشور، موجب ضربه به تولیدکنندگان داخلی شده است.
به گفته وی ارز ترجیحی باید به کشاورزان اختصاص داده شود تا هزینههای تولید کاهش یابد و بازار تنظیم شود. دولت باید در مدیریت بازار برنج شفافتر عمل و از سودجویی برخی تجار جلوگیری کند.