به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ در جریان معاملات بازار سرمایه در نخستین روز هفته، بازارها به تعویق مذاکرات ایران و آمریکا واکنش نشان دادند. این واکنش در بورس منفی و در سایر بازارها مثبت و با افزایش قیمتها همراه بود. این در حالی است که بسیاری از فعالان اقتصادی انتظار داشتند تا نشستهای مذاکراتی به صورت منظم و طبق برنامه ادامه یابد اما تعویق نشست چهارم در روز شنبه باعث واکنش بازارها شد.
در هر حال، روز گذشته شاخص کل بازار سهام با افت ۱.۹۵ درصدی مواجه شد و شاخص هموزن نیز کاهش ۱.۱۶ درصدی را تجربه کرد. خروج بیش از ۴ هزار میلیارد تومان پول حقیقی از چرخه معاملات سهام هم در شرایطی دیروز رقم خورد که از ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۲، این خروج نقدینگی از تالار شیشهای بیسابقه بود. همزمان اما در بازارهای رقیب، قیمت دلار با رشد ۳ هزار و ۵۰۰ تومانی به سطح ۸۵ هزار و ۳۰۰ تومان رسید.
به باور کارشناسان، شاخص کل بورس در حالی پس از یک رالی متعادل و صعودی و بازدهی ۱۸ درصدی، روز گذشته با افت بیش از ۶۱ هزار واحدی یا کاهش نزدیک به ۲ درصد شاخص کل بورس همراه شد که برخی از آن به عنوان اصلاح و استراحتی عمیق یاد میکنند.
این در حالی است که تعویق مذاکرات از کنار تصمیم سازمان بورس در خصوص کاهش ضریب خرید اعتبار نیز به این اصلاح و شرایط بد در بازار دامن زد. بر این اساس به تازگی کمیته پایش ریسک بازار سازمان بورس، در مصوبهای ضرایب تعدیل انواع اوراق بهادار و محاسبه حساب تضمین مقررات خرید اعتباری اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران را تعیین و اعلام کرد.
طبق این ابلاغیه، ضریب خرید اعتباری سهام و حق تقدم در بورس تهران و بازار اول و دوم فرابورس، ۷۵ درصد تعیین و بالاترین ضریب مربوط به صندوقهای سرمایهگذاری در اوراق با درآمد ثابت است که ضرایب آن ۸۲.۵ درصد تعیین شده است.
پیش از این، ضریب خرید اعتباری صندوقهای اهرمی حدود ۷۰ درصد بود که به صندوقها اجازه میداد سهم بزرگی از پرتفوی اعتباری سهامدار را اشغال کنند اما اکنون با اجرای محدودیت جدید که از دیروز توسط کمیته پایش ریسک بازار اجرایی شده، این سهم به حداکثر ۳۷.۵ درصد کاهش یافته است.
این تصمیم دیروز و امروز واکنش منفی سهامداران و سرمایهگذاران را به همراه داشت و برخی از کارشناسان بخشی از شرایط منفی بازار سرمایه، به ویژه تشکیل صفهای فروش سنگین در نماد صندوقهای اهرمی را به این تصمیم نسبت میدهند.
در این زمینه، قادر معصومی خانقاه، مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس با اشاره به کاهش ضریب اعتباری صندوقهای اهرمی به ۳۷.۵ درصد در صفحه شخصی خود در فضای مجازی اعلام کرد: «کاهش ضریب اعتبار صندوقهای اهرمی برای مشتریان اعتباری شرکتهای کارگزاری که این صندوقها را در پرتفوی دارند، فقط حدود ۱.۵ درصد کاهش در ارزش تضمین را به همراه خواهد داشت. برای یک دستمال، قصر را به آتش نکشید.»
در مجموع در حالی بازار سرمایه دیروز و در نخستین روز کاری هفته، سنگینترین ریزش خود در سال جاری را تجربه کرد که این ریزش از یکسو، تحت تاثیر تعویق مذاکرات هستهای و انتشار سیگنالهای ضدونقیض از سوی مقامات آمریکایی و در نهایت ایجاد فضای ابهامآلود در تالار شیشهای مجر شد و از دیگر سو، تصمیم سازمان بورس برای کاهش ناگهانی ضرایب صندوقهای اهرمی آن بدون اطلاعرسانی قبلی به نگرانیهای بیشتر در بورس دامن نزد.
این فضا و شرایط امروز نیز در بازار سرمایه ادامه داشت؛ تا جایی که شاخص بورس با ثبت افت بیش از ۲۴ هزار واحدی، ارتفاع ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد را از دست داد. شاخص کل هموزن در مقابل، حدود ۴ هزار واحد رشد کرد و در فرابورس نیز شاخص کل این بازار با رشد ۱۴۳ واحدی مواجه شد.
افزون بر این در جریان معاملات امروز بازار سرمایه، از ۳۶۱ نماد معاملاتی فعال در بورس، ۲۲ درصد معادل ۸۱ نماد معاملاتی مثبت و ۷۸ درصد معادل ۲۸۰ نماد منفی بودند. در فرابورس نیز از ۳۸۳ نماد فعال در این بازار، ۳۲ درصد معادل ۱۲۳ نماد معاملاتی مثبت و ۶۸ درصد معادل ۲۶۰ نماد منفی بودند. همچنین در پایان معاملات امروز، ۱۴ درصد معادل ۵۲ نماد معاملاتی در بورس با صف خرید و ۴۸ درصد معادل ۱۷۵ نماد با صف فروش مواجه شدند. در فرابورس هم ۲۲ درصد معادل ۸۳ نماد با صف خرید و ۳۲ درصد معادل ۱۲۴ نماد با صف فروش به کار خود پایان دادند. ضمن اینکه در پایان معاملات، ارزش صفهای خرید نیز ۹۰۰ میلیارد تومان در برابر ۷ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومانی بود که در صف فروش بودند.
علاوه بر این، ۴ هزار میلیارد تومان پول حقیقی نیز از بازار سهام خارج شد و صندوقهای درآمد ثابت نیز با ورود ۴۸ میلیارد تومانی نقدینگی مواجه بودند.