به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر به نقل از فایننشال تایمز؛ مذاکرات میان اتحادیه اروپا و دولت دونالد ترامپ به مراحل پایانی رسیده و انتظار میرود بهزودی توافقی تجاری حاصل شود که بر اساس آن، تعرفههایی بالاتر از آنچه به بریتانیا تعلق گرفته برای کالاهای اروپایی اعمال خواهد شد؛ موضوعی که بهعنوان یکی از پیامدهای برگزیت، برخی پایتختهای اروپایی را نگران کرده است.
بر اساس این توافق موقت، اتحادیه اروپا میپذیرد تعرفههای متقابل پیشنهادی ترامپ بر کالاهای اروپایی را در سطح ۱۰ درصد حفظ کند؛ میزانی برابر با تعرفه پایهای که بر بریتانیا اعمال شده است. با این حال، منابع دیپلماتیک تأکید دارند که دسترسی اتحادیه اروپا به بازار آمریکا در این توافق، معادل امتیازاتی نیست که بریتانیا برای صادرات محصولاتی نظیر فولاد و خودرو کسب کرده است. افزون بر این، ترامپ درخواست کرده است که تعرفه ۱۷ درصدی بر محصولات کشاورزی و غذایی اروپایی اعمال شود.
یکی از دیپلماتهای اتحادیه اروپا با اشاره به روند مذاکرات عنوان کرده است: «توافقی که بریتانیا به دست آورد، به مراتب بهتر از توافق فعلی است و این نتیجه با توجه به مدت زمان طولانی مذاکرات، غیرمنتظره است.»
پس از انعقاد اولین توافق میان لندن و واشنگتن در ماه مه، بسیاری از دیپلماتها و مسئولان اروپایی بر این باور بودند که بریتانیا با شتابزدگی وارد مذاکره شده و شرایط نهچندان مطلوبی را پذیرفته است. در مقابل، اتحادیه اروپا با تکیه بر قدرت اقتصادی بالاتر خود بهعنوان بزرگترین بلوک تجاری جهان، امیدوار بود در بلندمدت بتواند امتیازات بیشتری از آمریکا بگیرد، اما تا این لحظه، از اتخاذ اقدامات تلافیجویانه متقابل در برابر تعرفههای ایالات متحده خودداری کرده است.
آنا کاواتزینی، رئیس کمیته بازار داخلی پارلمان اروپا، ضمن انتقاد از عملکرد اتحادیه اروپا اعلام کرده است: «پاسخ ندادن به تعرفههای غیرقانونی ترامپ در آوریل، اشتباه بود و در واقع فضای مانور اتحادیه اروپا برای کاهش این تعرفهها را محدود کرد.»
در مقابل، کیر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، با ریسک بر دستیابی سریع به توافق و استفاده از مشاوران تجاری کارآزموده، توانست مذاکرات را به نفع بریتانیا پیش ببرد. یکی از مقامات بریتانیایی گفته است: «ما مذاکرات را نه صرفاً به چشم یک توافق تجاری، بلکه بهعنوان یک معامله با رویکردی شفاف، با شناخت اهداف طرف آمریکایی و تیمی هماهنگ به پیش بردیم.»
در طول مذاکرات، هم فعالان اقتصادی و هم مقامات برخی کشورهای اروپایی از عملکرد تیم مذاکرهکننده اتحادیه اروپا انتقاد کردهاند. برنار آرنو، مدیرعامل LVMH، اعلام کرده بود که اتحادیه اروپا نسبت به بریتانیا عملکرد ضعیفتری در مذاکرات داشته و فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، نیز فرآیند مذاکرات را بسیار پیچیده دانسته و خواستار تسریع در رسیدن به توافق شده است.
با وجود ادامه مذاکرات میان اتحادیه اروپا و آمریکا، هر دو طرف امیدوارند تا پایان هفته جاری به توافق دست یابند. ترامپ نیز اعلام کرده است که ممکن است طی روزهای آینده توافق اولیه بهصورت مکتوب امضا شود.
در صورتی که تا اول اوت توافقی حاصل نشود، تعرفههای آمریکا بر کالاهای اروپایی تا ۲۰ یا حتی ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت؛ مسئلهای که به گفته برخی دیپلماتها، موفقیت در کاهش این تعرفهها به ۱۰ درصد، یک دستاورد مهم به شمار میآید.
در مورد صادرات خودرو، بریتانیا موفق شد سهمیه سالانه ۱۰۰ هزار خودرو با تعرفه ۱۰ درصدی برای صادرات به آمریکا دریافت کند؛ در حالی که سایر صادرکنندگان با تعرفه ۲۵ درصدی روبهرو هستند. همچنین توافق بدون تعرفه برای صادرات فولاد و آلومینیوم بریتانیا حاصل شده، گرچه هنوز اجرایی نشده است. در حوزه دارو نیز، وعده رفتار ترجیحی به بریتانیا داده شده و تضمینهایی در زمینه صادرات مس، چوب و موتور جت اخذ شده است.
در مقابل این امتیازات، بریتانیا متعهد شده است الزامات آمریکا درباره نقش چین در زنجیره تأمین خود را رعایت کند و همچنین سهمیهای برای واردات بدون تعرفه گوشت گاو و بیواتانول به آمریکا اختصاص دهد.
ترامپ که از ابتدا دیدگاهی انتقادی نسبت به اتحادیه اروپا داشته و حتی این اتحادیه را «بدذات» توصیف کرده است، همچنان بر مواضع سختگیرانه خود پافشاری میکند. به گفته دیپلماتهای اروپایی، ایالات متحده هیچ تضمینی برای کاهش تعرفه ۵۰ درصدی فولاد اروپا ارائه نداده و حاضر نشده معافیت تعرفهای برای دارو و نیمههادیها در نظر بگیرد.
دو طرف همچنین در حال بررسی کاهش تعرفه ۲۵ درصدی خودرو و حذف تعرفهها بر هواپیما و قطعات آن هستند. اتحادیه اروپا نیز اعلام کرده است که بهمنظور کاهش مازاد تجاری ۱۹۸ میلیارد یورویی خود با آمریکا، واردات تسلیحات و گاز طبیعی مایع از این کشور را افزایش خواهد داد.
دیوید هنیک، کارشناس مرکز اروپایی اقتصاد سیاسی بینالملل، با اشاره به ابعاد بزرگتر اقتصاد اتحادیه اروپا تأکید کرده است که این اتحادیه در عمل با چالشهای بیشتری روبهروست. او گفته است: «با توجه به مواضع ترامپ در قبال اتحادیه اروپا، تعرفه ۱۰ درصدی شاید بهتر از پیشبینی برخی باشد، اما این نتیجه برای بلوکی که امیدوار بود همه تعرفههای ترامپ حذف شود، چندان رضایتبخش نیست و شاید نشان دهد بریتانیا با توافق زودهنگام، اشتباه نکرده است.»
اتحادیه اروپا در جریان مذاکرات با واشنگتن، اجرای اقدامات تلافیجویانه را به تعویق انداخته، اما مقرر شده است از ۱۴ ژوئیه، تعرفههای متقابل بر بخشی از صادرات آمریکا به ارزش ۲۱ میلیارد یورو اعمال شود و اتحادیه اروپا نیز بستهای دیگر به ارزش ۹۵ میلیارد یورو، شامل تعرفه بر هواپیما و مواد غذایی، آماده کرده است که اجرای آن به تصویب کشورهای عضو بستگی دارد.