بحران اقتصادی اسرائیل در سایه جنگ غزه
به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر به نقل از بلومبرگ، در شرایطی که اسرائیل با بحرانهای اقتصادی و امنیتی بیسابقهای مواجه است، دولت نتانیاهو در تلاش است تا از یک فروپاشی اقتصادی جلوگیری کند. تورم و بیکاری در حال افزایش است و تولید ناخالص داخلی با کاهش مواجه شده است.
در این میان، وزیر دارایی اسرائیل، بزالل اسموتریچ، از برنامههای جدیدی برای کاهش هزینههای عمومی و افزایش مالیاتها پرده برداشته است تا از افزایش بدهیها جلوگیری کند. او اعلام کرده که برای حفظ ثبات اقتصادی، دولت باید هدف کسری بودجه ۴ درصدی را دنبال کند و تعدیلات دائمی به ارزش ۳۵ میلیارد شکل (معادل ۹.۳ میلیارد دلار) انجام دهد.
این در حالی است که نتانیاهو، برخلاف دوران وزارت دارایی خود در ۲۱ سال پیش که سیاستهای ریاضتی را برای نجات اقتصاد اسرائیل اجرا کرده بود، اکنون با افزایش هزینههای عمومی و حمایت از گروههای حامی خود، به ویژه ارتدوکسهای افراطی و شهرکنشینان کرانه باختری، سیاستهای متفاوتی را دنبال میکند. این گروهها که بخش مهمی از پایگاه سیاسی نتانیاهو را تشکیل میدهند، از مزایای مالیاتی و یارانههای دولتی بهرهمند هستند و هرگونه کاهش در این مزایا میتواند به فروپاشی ائتلاف او منجر شود.
بحران اقتصادی و فشارهای داخلی
با ادامه جنگ غزه و افزایش هزینههای نظامی، اسرائیل با چالشهای جدی در تأمین هزینههای جنگ مواجه است. بانک مرکزی اسرائیل تخمین میزند که هزینههای جنگ تا پایان سال آینده به ۲۵۰ میلیارد شکل برسد. دولت اسرائیل تاکنون بیش از ۲۰۰ میلیارد شکل از بازارهای داخلی و بینالمللی قرض گرفته است که با توجه به افزایش نرخ بهره، هزینههای بدهی دولت نیز به شدت افزایش یافته است.
علاوه بر این، اعتراضات گستردهای در داخل اسرائیل علیه سیاستهای نتانیاهو در جریان است. در ماه ژوئن، بیش از ۱۰۰ هزار اسرائیلی به همراه خانوادههای گروگانها در تلآویو به خیابانها آمدند و خواستار آتشبسی فوری برای آزادی گروگانها شدند. این اعتراضات که هر هفته ادامه دارد، نشاندهنده نارضایتی عمومی از نحوه مدیریت بحران توسط نتانیاهو و ائتلاف او با وزیرانی همچون اسموتریچ و بن گویر است که به شدت مخالف هرگونه توافق با حماس برای آزادی گروگانها هستند.
نگرانیهای بینالمللی و آینده سیاسی نتانیاهو
در حالی که روابط اسرائیل با ایالات متحده، بزرگترین حامی مالی و نظامی این کشور، به دلیل سیاستهای داخلی و جنگ غزه دچار تنش شده است، نتانیاهو امیدوار است که نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به نفع او باشد. برخی تحلیلگران معتقدند که نتانیاهو منتظر است تا ببیند چه کسی در انتخابات آمریکا پیروز میشود؛ چرا که در صورت پیروزی دونالد ترامپ، نتانیاهو آزادی عمل بیشتری در سیاستهای خود خواهد داشت.
در این میان، بسیاری از ناظران معتقدند که نتانیاهو برای حفظ قدرت خود، در نهایت راهحلی برای بحران بودجه پیدا خواهد کرد. مزال معالم، یکی از منتقدان سرسخت نتانیاهو، میگوید: «نتانیاهو میداند که فروپاشی اقتصادی به معنای پایان دوران سیاسی او خواهد بود.»
با این حال، آینده اسرائیل همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد و تصمیمات نتانیاهو در ماههای آینده تأثیرات عمیق و شاید برگشتناپذیری بر اقتصاد و سیاست این کشور خواهد داشت.