
گافهای عجیب هوش مصنوعی GPT-۵

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ شرکت OpenAI پس از ماهها گمانهزنی سرانجام از مدل جدید خود با نام GPT-۵ رونمایی کرد. این انتشار که با هیجان زیادی در جامعه فناوری دنبال میشد، مجموعهای از مدلها شامل GPT-۵، GPT-۵ Pro، GPT-۵ Mini و GPT-۵ Nano را معرفی کرد تا نیازهای متنوع کاربران را از نظر سرعت، هزینه و قدرت محاسباتی پوشش دهد. با این حال انتشار این مدلها با مشکلات و حاشیههایی همراه بود که سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI را وادار به اعتراف به یک راهاندازی پر فراز و نشیب کرد و حتی به بازگرداندن مدلهای قدیمیتر نیز منجر شد.
وعدههای بزرگ و واقعیتهای متفاوت
OpenAI در معرفی GPT-۵، آن را جهشی بزرگ در کیفیت، سرعت و قابلیتهای هوش مصنوعی توصیف کرد. از جمله ویژگیهای برجسته این مدل توانایی آن در تولید یک برنامه وب کامل با یک دستور ساده و عملکردی در سطح متخصصان انسانی در زمینههایی مانند حقوق و مهندسی بود. سم آلتمن، مدیرعامل این شرکت از این مدل به عنوان بهترین مدل جهان یاد کرد و تجربه کار با آن را به ارتقا از یک صفحه نمایش پیکسلی به یک صفحه نمایش شفاف تشبیه کرد.
با این حال به محض انتشار عمومی، کاربران با نمونههای متعددی از عملکرد ضعیف و اشتباهات عجیب GPT-۵ روبهرو شدند. این مدل در حل مسائل ساده ریاضی و منطقی و حتی تشخیص حروف در کلمات دچار خطا میشد. به عنوان مثال، در پاسخ به سوالی درباره تعداد ایالتهای آمریکا که حرف «R» دارند، نه تنها فهرست نادرستی ارائه کرد بلکه حتی در بحث و جدل با کاربر به اشتباهات خود اصرار ورزید و در نهایت به دلیل رسیدن به محدودیت استفاده از ادامه پاسخ دادن بازماند که این موارد تبلیغات پرشور OpenAI مبنی بر کاهش خطاهای مدل را زیر سوال برد.
جنگ قیمتها و مدلهای متنوع
یکی از نکات کلیدی در انتشار GPT-۵، استراتژی قیمتگذاری OpenAI بود که میتواند به یک جنگ قیمتی در صنعت هوش مصنوعی منجر شود. قیمت API نسخه کامل GPT-۵ با ۱.۲۵ دلار به ازای هر میلیون توکن ورودی، به طور قابل توجهی از رقیب خود، Claude Opus ۴.۱ و حتی نسبت به مدل قبلی خود یعنی GPT-۴o نیز ارزانتر است که این اقدام با توجه به هزینههای عظیم زیرساختی که غولهای فناوری مانند گوگل و متا در حوزه هوش مصنوعی متحمل میشوند، بسیار جسورانه به نظر میرسد.
OpenAI برای پاسخگویی به نیازهای مختلف چهار نسخه، GPT-۵ مدل اصلی برای کارهای عمومی با کیفیت بالا، GPT-۵ Pro نسخه پیشرفتهتر با قدرت استدلال بالاتر و مخصوص محیطهای سازمانی و تحقیقاتی، GPT-۵ Mini نسخهای سریعتر و بهینهتر برای کاهش تاخیر و GPT-۵ Nano سبکترین و سریعترین نسخه مناسب برای دستگاههای موبایل و کاربردهای با محدودیت هزینه از GPT-۵ را ارائه کرده است.
همچنین این شرکت مجموعهای از مدلهای متنباز به نام GPT-oss را نیز به صورت رایگان برای استفاده آفلاین منتشر کرده است.
اشتباهات فنی و عقبنشینی OpenAI
مشکلات GPT-۵ به اشتباهات منطقی محدود نشد و سم آلتمن به صورت عمومی اعتراف کرد که انتشار مدلهای جدید با فراز و نشیب همراه است. یکی از دلایل اصلی این مشکلات عملکرد نادرست سوئیچر خودکار مدلها بود که به صورت خودکار، مدل مناسب را بر اساس سختی درخواست کاربر انتخاب میکرد. آلتمن توضیح داد که این سیستم در روزهای اولیه به درستی کار نمیکرده و باعث میشد GPT-۵ کندتر از حد انتظار ظاهر شود.
در ادامه و با موج گسترده نارضایتی کاربران از عملکرد نامنظم GPT-۵، شرکت OpenAI تصمیم گرفت دسترسی به مدلهای قدیمیتر خود از جمله GPT-۴o، را دوباره برای کاربران فراهم کند. این اقدام به نوعی اعتراف به این بود که مدل جدید هنوز به پایداری و کارایی لازم نرسیده است.
در نهایت، اگرچه GPT-۵ با تواناییهایی همچون تولید کد و افزایش دقت در استدلالهای چندمرحلهای پیشرفتهای چشمگیری داشته اما عملکرد پرنوسان آن و مشکلات فنی در هنگام راهاندازی باعث شده که کاربران هنوز به طور کامل قانع نشدهاند که این مدل یک جهش بزرگ است و این حاشیهها فرصتی را برای رقبای OpenAI فراهم میکند تا جایگاه خود را در بازار رقابتی هوش مصنوعی تثبیت کنند.