پدیده نوظهور پتروشیمی ایران؛ مدل ترکیبی ظهیر، «کرماشا» را از حصار تحریم‌ها به سه‌برابر سود رساند
به گزارش اقتصاد معاصر؛ گزارش رسمی عملکرد شش‌ماهه منتهی به شهریور ۱۴۰۴ نشان می‌دهد این شرکت با اتکا به مدل ترکیبی ظهیر، مدلی که دانش روز مدیریت تولید و مالی را با عرق ملی و هوش سازمانی ترکیب می‌کند، توانسته هم در بخش عملیاتی و هم در درآمدزایی رکوردی کم‌سابقه به ثبت برساند و تحریم‌ها را بی‌اثر و بی‌خاصیت کند.
بر اساس داده‌های رسمی، مقدار تولید اوره در این دوره به ۳۴۳ هزار و ۴۰۱ تن رسیده که نسبت به دوره مشابه سال قبل (۳۰۶ هزار و ۹۳۸ تن) رشد ۱۲ درصدی دارد و حتی از ظرفیت عملی شرکت نیز فراتر رفته است. تولید آمونیاک نیز با ثبت ۱۹۷ هزار و ۷۷۱ تن نسبت به ۱۷۷ هزار و ۳۹۴ تن در سال قبل حدود ۱۲ درصد افزایش نشان می‌دهد؛ یعنی کرماشا نه‌تنها ظرفیت فنی خود را تثبیت کرده، بلکه پایداری تولید را در حد بالاتر از میانگین ملی دیگر اوره‌ساز‌های کشور حفظ کرده است. در مقایسه با رقبای بزرگ نظیر پتروشیمی شیراز، پردیس و رازی که در همین دوره رشد میانگین ۵ تا ۸ درصدی داشته‌اند، عملکرد کرماشا از نظر شاخص «ضریب پایداری تولید» و «نسبت تولید واقعی به ظرفیت عملی» در جایگاه نخست قرار دارد.
در بخش فروش، جهش قابل توجهی مشاهده می‌شود؛ مجموع فروش اوره در نیمه نخست ۱۴۰۴ حدود ۳۱۸ هزار تن بوده که نسبت به سال قبل (۲۳۰ هزار تن) رشد ۳۸ درصدی را ثبت کرده است. در صادرات، کرماشا با فروش ۲۲۹ هزار تن اوره به ارزش تقریبی ۵۹ میلیون دلار و نرخ متوسط ۳۹۶ دلار به ازای هر تن، رشد نزدیک به ۱۹۰ درصدی ارزآوری را تجربه کرده است. فروش داخلی نیز با مجموع بیش از ۲۳ هزار میلیارد ریال، در کنار صادرات، درآمد عملیاتی شرکت را به بیش از ۸۲ هزار میلیارد ریال رسانده؛ عددی که در دوره مشابه سال قبل ۳۰ هزار میلیارد ریال بود و نشان از افزایش ۲.۷ برابری درآمد عملیاتی دارد.
کارشناسان مالی، سود خالص کرماشا در این دوره را معادل سه‌برابر سال گذشته برآورد می‌کنند، نسبت سود به فروش خالص نیز حدود ۴۱ درصد تخمین زده می‌شود، در حالی‌که میانگین سوددهی سایر شرکت‌های اوره‌ساز کشور مانند پردیس و شیراز در همین دوره بین ۲۶ تا ۳۰ درصد بوده است. این جهش چشمگیر نتیجه مستقیم رویکرد یکپارچه ظهیر در کنترل هزینه‌ها، ارتقای ساختار‌های فروش صادراتی و هوشمندسازی جریان نقدی شرکت است.
تحلیل درون‌صنعتی این روند نشان می‌دهد مدیریت کرماشا بر سه پایه اصلی بنا شده است: نخست، چابک‌سازی تولید و طرح تلفیقی مدیریت تولید و مالی که موجب کاهش توقفات ناخواسته و افزایش زمان کار مفید واحد‌ها شده؛ دوم، هوشمندسازی فروش از طریق تنوع در مسیر‌های عرضه و بهینه‌سازی نرخ‌های تسعیر؛ و سوم، ارتقای عدالت سازمانی در سرمایه انسانی که انسجام و انگیزه مجموعه تولید را چندبرابر کرده است. حاصل این ترکیب، سودآوری‌ای است که بسیاری از تحلیلگران آن را نقطه عطف جدید اقتصاد پتروشیمی ایران می‌دانند.
در حالی که مجموع ظرفیت سالیانه اوره‌ساز‌های بزرگ کشور حدود هشت میلیون تن برآورد می‌شود، کرماشا با عملکرد نیم‌سال خود نشان داده که می‌توان در نصف دوره مالی، همان سطح سودآوری سال کامل را محقق کرد. این رکورد نه صرفاً نتیجه افزایش تولید، بلکه نماد ظهور نسل جدید مدیران صنعتی کشور است که با ترکیب دانش، درک دقیق از میدان اقتصادی و روح ملی، توانسته‌اند معادلات دشمنان را به‌کلی بر هم زنند و مسیر رشد را شتاب بخشند.
کرماشا اکنون در جایگاه یکی از سه شرکت سودآور برتر صنعت اوره ایران قرار دارد. تحلیل‌ها حاکی از آن است که در ادامه‌ی سال ۱۴۰۴ نیز این روند صعودی حفظ خواهد شد. عملکرد این شرکت نشان داد که در شرایطی که پتروشیمی‌های شیراز و رازی با ثبات تولید روبه‌رو بودند و پردیس رشد محدودی را تجربه کرد، تنها کرماشا توانست تحریم‌ها را نه‌فقط بی‌اثر بلکه بی‌معنا کند. این دستاورد، تصویری تازه از صنعت ایران ارائه داده است؛ صنعتی که امروز با تکیه بر نظام هوشمند راهبری مهندس ظهیر از سد هر محدودیتی عبور می‌کند.
