پرداخت ۸۷۸۹ هزار میلیارد تومان اعتبار عمرانی در ۲۰ سال گذشته
به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ بودجه عمرانی در دوران برنامههای توسعه از نظر ریالی روند رو به رشدی داشته است اما به با توجه به تورم سالانه، به همان اندازه که بودجه عمرانی به صورت اسمی و ریالی افزایش دارد، قدرت تامین مالی بودجه عمرانی را افزایش نمیدهد.
در این گزارش هم بر مبنای تورم مصرف کننده و هم تولیدکننده، به صورت جداگانه، ارزش واقعی بودجه عمرانی بر مبنای قیمتهای ثابت سال ۱۳۸۳ محاسبه شده است.
سال ۸۵ رکوددار بیشترین پرداخت عمرانی
بیشترین بودجه عمرانی پرداختی به قیمتهای ثابت سال ۱۳۸۳ متعلق به سال ۱۳۸۵ است. در این سال به صورت اسمی ۱۴ هزار و ۵۵۷ میلیارد تومان بودجه عمرانی پرداخت شده اما این رقم بالاترین بودجه عمرانی پرداختی در طولهای ۱۳۸۳ تا ۱۴۰۲ است.
بعد از سال ۸۵، سال ۸۷ است که بالاترین پرداختهای عمرانی در آن دوره انجام شده است. برمبنای تورم مصرف کننده و قیمتهای ثابت سال ۱۳۸۳، بودجه عمرانی پرداختی در سال ۱۳۸۵ معادل ۱۱ هزار و ۸۷۸ میلیارد تومان و در سال ۱۳۸۷ معادل ۱۱ هزار و ۶۴۷ میلیارد تومان است.
کاهش بودجه عمرانی از سال ۹۱ به بعد
از سالهای ۱۳۹۱ به بعد به دلیل کاهش درآمدهای ارزی دولت، افت شدیدی در بودجه عمرانی به قیمتهای ثابت سال ۱۳۸۳ رخ میدهد به طوری که در سال ۹۱ ارزش واقعی پرداختهای عمرانی دولت حدود ۶۰ درصد کاهش داشته است.
در سالهای ۹۲ تا ۹۷ میزان پرداختهای عمرانی به قیمتهای ثابت، بعد از افت شدید در سال ۱۳۹۱ تاحدود زیادی ترمیم نمیشود، چراکه در دوره مذکور به قیمتهای ثابت سال ۸۳ متوسط سالانه پرداختهای عمرانی ۵ هزار و ۱۷۵ میلیارد تومان میلیارد تومان است.
متوسط سالانه بودجه عمرانی پراختی سالهای ۹۲ تا ۹۷ در مقایسه با سال ۱۳۸۵ حدود ۵۶ درصد و نسبت به متوسط بودجه عمرانی سالهای ۸۳ تا ۹۰ که معادل ۱۰ هزار و ۱۹۸ میلیارد تومان است که حدود ۵۰ درصد کاهش نشان میدهد.
سالهای ۹۸ و ۹۹ رکوددار کمترین بودجه عمرانی
در سالهای ۹۸ و ۹۹ میزان پرداختهای عمرانی به قیمتهای ثابت سال ۱۳۸۳ به کمترین میزان خود میرسد، به طوری که در این دو سال متوسط سالانه بودجه عمرانی پرداختی ۶۸ درصد کمتر از سال ۸۵ و حدود ۶۴ درصد کمتر از متوسط سالانه ۸۳ تا ۹۰ بودجه عمرانی پرداخت شده است.
جهش بودجه عمرانی در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱
در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بودجه عمرانی پرداختی به قیمتهای جاری جهش قابل توجهی دارد و بودجه عمرانی به قیمتهای ثابت هم رشد خوبی دارد اما این رشد شکاف شدید ایجاد شده نسبت به پرداختهای عمرانی نیمه دوم دهه ۸۰ را از بین نمیبرد.
در سال ۱۴۰۱ بودجه عمرانی پرداختی ۲۷۳ هزار و ۸۱۶ میلیارد تومان است که این بودجه به قیمتهای ثابت سال ۱۳۸۳ معادل ۶ هزار و ۲۳۶ میلیارد تومان است.
بودجه عمرانی همچنان با دهه ۸۰ فاصله معناداری دارد
بنابراین باوجود جهش بودجه عمرانی از ۷۷ هزار و ۴۷۰ میلیارد تومان در سال ۹۹ به ۲۷۳ هزار و ۸۱۶ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱، بودجه عمرانی به قیمتهای ثابت سال ۱۳۸۳ هنوز ۴۷ درصد کمتر از بودجه عمرانی سال ۸۵ و حدود ۳۸ درصد کمتر از متوسط سالانه بودجه عمرانی پرداختی سالهای ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۰ است.
بودجه پرداختی سال ۱۴۰۲ باوجود افزایش اسمی، براساس قیمتهای ثابت از بودجه سال ۱۴۰۱ کمتر بود و حدود ۲۱.۳ درصد کاهش یافت.
ارزش روز پرداختهای عمرانی ۸۷۸۹ هزار میلیارد تومان
تبدیل بودجه عمرانی تحققیافته به قیمتهای روز، نشان میدهد، به قیمتهای امروز، از سال ۱۳۸۳ تا ۱۴۰۲ معادل ۸ هزار و ۷۸۹ هزار و ۸۴۲ میلیارد تومان اعتبار برای اجرا و تکمیل پروژههای عمرانی پرداخت شده است. به عبارت دیگر، اگر دولت امروز میخواست معادل همه پروژههای عمرانیای که در ۲۰ سال گذشته پیشرفت داشته یا تکمیل شده و به بهره برداری رسیده است، اعتبار بدهد باید ۸ هزار و ۷۸۹ هزار و ۸۴۲ میلیارد تومان بودجه پرداخت میکرد.
پرداختهای عمرانی میتوانست ۶۵ درصد بیشتر باشد
اما اگر، بودجه عمرانی پرداخت شده در ۲۰ سال گذشته، معادل بودجه عمرانی سال ۱۳۸۵ میبود و این سهم از گزند تورم و کسری بودجه در امان میماند، در طول این ۲۰ سال پرداختهای عمرانی دولت به رقمی معادل ۱۴ هزار و ۵۶۵ هزار میلیارد تومان میرسید. بنابراین اگر بودجه عمرانی پرداختی سال ۱۳۸۵ (برمبنای قیمتهای ثابت سال ۱۳۸۳) از سال ۱۳۸۳ تا سال ۱۴۰۲ به همان نسبت پرداخت میشد، حجم فعالیت و پرداختهای عمرانی در این دو دهه بیش از ۶۵ درصد افزایش مییافت.
به عبارت دیگر، در صورت حفظ بودجه عمرانی سال ۸۵ در سالهای بعد از آن، ۶۵ درصد بیشتر از پروژههای ساخته شده دو دهه اخیر، در این مدت به بهرهبرداری میرسید و کشور در حوزه توسعه زیرساختها فاصله زیادی با وضعیت امروز داشت.