موانع سامانه تجارت برای تجار؛ از کمبود ارز تا عدم امکان ویرایش

مرتضی حاجی آقامیری، رئیس کمیسیون فرش و صنایع دستی اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر در تشریح دلایل بروز مشکل در سامانه جامع تجارت اظهار داشت: کمبود ارز و تحریم‌ها، سامانه جامع تجارت را مختل و تجارت خارجی ایران را با چالش مواجه کرده است؛ تاخیر در تخصیص ارز، ماندگاری کالاها در گمرک و محدود شدن بازارهای صادراتی از عوامل اصلی این مشکلات هستند.

حاجی آقامیری بیان کرد: سامانه جامع تجارت به دلیل کمبود ارز با اختلال مواجه شده است. فرآیندها به‌ گونه‌ای متوقف می‌شوند تا تقاضا برای ارز کاهش یابد. این مساله در فاجعه بندرعباس، با ماندگاری طولانی کانتینرها در گمرک، نمایان شد که پس از اعتراض بخش خصوصی و بازدید رئیس‌ جمهور، سامانه دوباره فعال شد. 

وی افزود: مشکلات فنی سامانه، مانند عدم امکان ویرایش سفارش‌ها، باعث شده بازرگانان فرصت خود را از دست بدهند. برای مثال اگر اعتبار پیش‌فاکتور منقضی شود، سامانه اجازه ویرایش نمی‌دهد و ثبت سفارش به تاخیر می‌افتد. 

رئیس کمیسیون فرش درباره تخصیص ارز گفت: تاخیر در تخصیص ارز برای کالاهای اساسی مانند ذرت، تا هشت ماه طول می‌کشد که همین امر قیمت‌ها را افزایش داده است. بازارهای صادراتی ما به هفت کشور محدود شده و ۸۰ درصد صادرات به این بازارها وابسته است.

حاجی آقامیری با انتقاد از بی‌توجهی به موانع بخش خصوصی افزود: بخش خصوصی با هزینه‌های بالا، ارز را بازمی‌گرداند اما صنایعی که ارز را برنمی‌گردانند، عمدتا دولتی یا خصولتی هستند. نمونه آن ۶ میلیارد دلار بلوکه‌شده ایران در قطر است که دولت نتوانسته است آن را بازگرداند. 

وی با اشاره به مذاکرات اخیر با طرف امریکایی تصریح کرد: بدون ارز، مواد اولیه وارد نمی‌شود، بنگاه‌ها تعطیل می‌شوند و بیکاری افزایش می‌یابد. اصلاح ریشه‌ای نظام ارزی و تجاری ضروری است. 

حاجی آقامیری مدعی شد: تا زمانی که تحریم‌ها رفع نشود، مشکلات سامانه تجارت و تجارت خارجی ادامه خواهد یافت و بخش خصوصی تحت فشار خواهد ماند.