۳۱/ارديبهشت/۱۴۰۴ | ۱۴:۲۸

اقتصاد کشاورزی

اقتصاد کشاورزی
در شرایطی که چالش‌های اقتصادی و محیطی رو به افزایش‌ هستند، امنیت غذایی بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. با این حال، فناوری‌های نوین، روش‌های کشاورزی پایدار و تلاش‌های جامعه برای کاهش هدررفت غذا، امید به آینده‌ای با تغذیه سالم‌تر و دسترسی بهتر به مواد غذایی را زنده نگه داشته است. در این پرونده به بررسی راهکارها و فرصت‌های تازه برای تقویت امنیت غذایی و تامین منابع پایدار می‌پردازیم.
گرانی حبوبات؛ از صادرات بی‌ضابطه تا حذف ارز حمایتی

گرانی حبوبات؛ از صادرات بی‌ضابطه تا حذف ارز حمایتی

در حالی که حبوبات همواره به ‌عنوان یکی از پایه‌های سبد غذایی خانوارهای ایرانی شناخته می‌شدند، جهش بی‌سابقه قیمت این محصولات، به ‌ویژه لوبیا چیتی در ماه‌های اخیر، امنیت غذایی اقشار متوسط و کم‌درآمد را با چالشی جدی روبه‌رو کرده و ضعف در سیاست‌گذاری‌های تجاری، ارزی و نظارتی را بیش از پیش آشکار ساخته است.
|
دامپزشکی چطور اقتصاد غذایی کشور را متحول کرد

دامپزشکی چطور اقتصاد غذایی کشور را متحول کرد

در حالی که دامپزشکی در نگاه عموم، محدود به درمان دام‌ها تلقی می‌شود اما واقعیت این است که این حوزه نقشی بسیار فراتر از تصور عمومی دارد، امروز دامپزشکی، با سهم اندک از هزینه‌های تولید، یکی از ارکان اصلی سلامت جامعه و اقتصاد مقاومتی کشور محسوب می‌شود؛ نقشی راهبردی که آینده پایدار را برای امنیت غذایی کشورتضمین می‌کند.
|
چالش کشاورزان در خرید تضمینی گندم؛ تصمیمات کاغذی با واقعیت تولید فاصله دارد

چالش کشاورزان در خرید تضمینی گندم؛ تصمیمات کاغذی با واقعیت تولید فاصله دارد

در حالی که دولت در راستای تحقق اهداف خودکفایی محصولات استراتژیک، نرخ خرید تضمینی گندم را برای سال زراعی جاری ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین کرده، شکاف آشکار میان هزینه‌های واقعی تولید و قیمت اعلام شده، نارضایتی کشاورزان را برانگیخته است، این موضوع به امنیت غذایی کشور هم آسیب وارد می‌کند.
|
الگوی کشت در بن‌بست/ فقدان آمار دقیق، دشمن پنهان امنیت غذایی

الگوی کشت در بن‌بست/ فقدان آمار دقیق، دشمن پنهان امنیت غذایی

با گذشت بیش از یک دهه از تصویب مصوبه الگوی کشت، این طرح ملی همچنان در گرداب بی‌برنامگی، نبود بودجه و تعارض منافع گرفتار مانده است. در حالی که بازار محصولات کشاورزی هر سال با نوسانات شدید، مازاد تولید، زیان کشاورزان و ورود اضطراری دولت به خرید تضمینی مواجه است، کارشناسان معتقدند اجرای واقعی و هدفمند الگوی کشت می‌توانست سال‌ها پیش این بحران‌ها را مهار کند.
|
فشار تورم و بحران انرژی بر کشاورزی؛ از کاهش تولید تا تهدید امنیت غذایی ملی

فشار تورم و بحران انرژی بر کشاورزی؛ از کاهش تولید تا تهدید امنیت غذایی ملی

کشاورزی، ستون فقرات امنیت غذایی کشور، امروز بیش از هر زمان دیگری زیر فشار چالش‌های ساختاری و بحران انرژی، در آستانه آسیب جدی قرار گرفته است؛ معضلاتی که از قطعی‌های مکرر برق تا سیاست‌های ناکارآمد مالیاتی، فعالان این بخش را با موجی از خسارت‌ها و بی‌ثباتی سرمایه‌گذاری مواجه کرده و آینده تولید ملی را با تهدیدی جدی روبه‌رو ساخته است.
|
روند رو به رشد تولید و صادرات تخم‌مرغ در ایران

روند رو به رشد تولید و صادرات تخم‌مرغ در ایران

تخم‌مرغ به‌ عنوان یکی از منابع اصلی پروتئینی در سبد غذایی خانوارهای ایرانی، اهمیت ویژه‌ای در تامین امنیت غذایی کشور دارد. با افزایش هزینه‌های تولید و نوسانات قیمت نهاده‌های دامی، تولیدکنندگان تخم‌مرغ هشدارهایی درباره تهدیدهای اقتصادی و چالش‌های موجود در مسیر تولید پایدار می‌دهند. با این حال، ایران با صادرات موفق تخم‌مرغ به کشورهای مختلف، ظرفیت‌های بالقوه‌ای برای تبدیل این صنعت به یکی از ارکان اصلی صادرات غیرنفتی کشور در سال‌های آینده دارد.
|
بحران کم‌آبی در کشاورزی؛ فاصله ۶۰ درصدی تخصیص آب با اهداف برنامه هفتم

بحران کم‌آبی در کشاورزی؛ فاصله ۶۰ درصدی تخصیص آب با اهداف برنامه هفتم

در پی کاهش ۳۰ درصدی بارش‌ها نسبت به دوره نرمال و بحران کم‌آبی در کشور، کشاورزی ایران با چالش جدی در تامین آب مواجه شده است. با وجود پیش‌بینی‌های هواشناسی و تاکید بر لزوم بازنگری در الگوی کشت، تاخیر در اعلام آب قابل تخصیص و فاصله معنادار میان منابع تخصیص‌یافته و اهداف برنامه هفتم، نگرانی‌ها درباره امنیت غذایی کشور را افزایش داده است.
|
اهتمام کشور برای خودکفایی تولید بذر؛ عبور از مرز واردات با اتکا به دانش بومی

اهتمام کشور برای خودکفایی تولید بذر؛ عبور از مرز واردات با اتکا به دانش بومی

بذر به ‌عنوان نخستین حلقه در زنجیره امنیت غذایی شناخته می‌شود، ایران پس از سال‌ها وابستگی به واردات بذر، اکنون در مسیر خودکفایی گام بر می‌دارد. کاهش واردات بذرهای هیبریدی، توسعه تولید بذر گندم و تمرکز بر محصولات استراتژیک، از نشانه‌های این تحول است، البته نشانه‌های افت تولید گندم در سال جاری، زنگ هشداری برای سیاست‌گذاران است که در کنار حمایت از تولید داخل منابع واردات را نیز تامین کنند.
|
صنعت تخم‌مرغ در تنگنا/ بازارهای هدف یکی پس از دیگری از دست می‌رود

صنعت تخم‌مرغ در تنگنا/ بازارهای هدف یکی پس از دیگری از دست می‌رود

در حالی که بازار تخم‌مرغ با مازاد بی‌سابقه، سقوط قیمت درب مرغداری و تهدید ناترازی در تولید مواجه است، صادرات به ‌عنوان تنها روزنه نجات، درگیر انحصار، ناکارآمدی ساختاری و فرصت‌سوزی‌های متوالی شده است؛ وضعیتی که هم تولیدکننده را متضرر کرده و هم امنیت غذایی کشور را به مخاطره انداخته است.
|
رهاشدگی بازار میوه و صیفی‌ در اهمال دولت/ ناتوانی مردم در جدال با گرانی‌ها

رهاشدگی بازار میوه و صیفی‌ در اهمال دولت/ ناتوانی مردم در جدال با گرانی‌ها

قیمت میوه و صیفی‌جات در هفته‌های ابتدایی سال ۱۴۰۴، در نبود نظارت دولت و با سودجویی دلالان و میدان‌داران، جهش بی‌منطقی دارد، ناتوانی مردم در تأمین ساده‌ترین میوه‌ها برای فرزندان و خانواده خود در کنار تهدید امنیت غذایی، نگرانی‌های تازه‌ای را در میان خانوارها ایجاد کرده است؛ ضرورت دارد دولت در راستای تنظیم بازار دست واسطه‌ها و دلالان میوه را کوتاه کند.
|
۱
گزارش
گزارش
اقتصاد معاصر خبر می‌دهد

پروژه اقتصادی خطرناک آمریکا در سومالی‌لند؛ نقض تعادل بازارهای دریایی خلیج عدن

در شرایطی که منطقه خلیج عدن به یکی از مهم‌ترین شاه‌راه‌های تجارت جهانی تبدیل شده، تصمیم یک‌جانبه آمریکا برای به رسمیت شناختن جمهوری خودخوانده سومالی‌لند، زنگ خطر یک بحران اقتصادی و ژئوپلیتیک را به صدا در آورده است. این اقدام می‌تواند تعادل شکننده میان قدرت‌های منطقه‌ای را بر هم زند و مسیر ۱۲ درصد از تجارت جهانی را با تهدیدات تازه‌ای مواجه کند.

اقتصاد معاصر خبر می‌دهد

همکاری سازمان هواپیمایی و ایرلاین‌ها در اتلاف بیت‌المال؛ صادق چطور ابزار تهاتر شد؟

برای سفر نوروزی وزیر راه و خانواده به کیش، سازمان هواپیمایی در نامه‌ای به یکی از ایرلاین‌ها که هتلی مجلل در کیش دارد، از این شرکت خواسته است پیرو تفاهمنامه‌ای که آبان ۱۴۰۳ در خصوص تسهیلات رفاهی سفر برای کارکنان این سازمان منعقد کرده‌‎اند، صدور بلیت و اقامت در کیش برای وزیر راه و 6 نفر از همراهان وی انجام شود؛ مقرر شده بود تامین مالی این سفر و اقامت...

سه‌نرخی شدن گازوئیل؛ ضربه سخت به قاچاق

مصوبه جدید هیات وزیران برای سه‌نرخی کردن گازوئیل، با هدف مقابله با ناترازی انرژی و قاچاق روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت، مسیر تازه‌ای را در مدیریت هدفمند یارانه‌ها و تثبیت هزینه‌های حمل‌ونقل در کشور ترسیم کرده است. این سیاست که با محوریت سامانه «بارنامه برخط» اجرا می‌شود، با حفظ سهمیه ارزان‌قیمت برای ناوگان قانون‌مند و تعیین نرخ‌های واقعی برای مصرف مازاد،...

اقتصاد معاصر بررسی می‌کند

آبزیان؛ فرصت مغفول مانده در امنیت غذایی ایران

با وجود پهنه‌های آبی گسترده و ظرفیت‌های کم‌نظیر در تولید آبزیان، سهم این منبع پروتئینی سالم و کم‌مصرف از سبد غذایی خانوارهای ایرانی همچنان پایین است. این در حالی است که آبزی‌پروری نه‌ فقط وابستگی به نهاده‌های وارداتی را کاهش می‌دهد و فشاری بر منابع آبی وارد نمی‌کند، بلکه با حمایت‌های هدفمند و فرهنگ‌سازی مناسب، می‌تواند نقش کلیدی در امنیت غذایی، اشتغال‌زایی...

یادداشت و تحلیل
یادداشت و تحلیل
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی

الگوی ترامپ برای تعامل با کشورهای نفت‌خیز عربی

سفر دونالد ترامپ به منطقه غرب آسیا در آغاز ریاست‌ جمهوری‌اش، نه نشانه‌ای از دیپلماسی، بلکه بخشی از پروژه کلان امنیت‌فروشی آمریکا به کشورهای عربی است؛ طرحی که با هدف تضمین ثبات بازار انرژی، کنترل مسیرهای انتقال نفت و جبران کسری تراز تجاری ایالات متحده طراحی شده و در سایه سیاست «وابسته‌سازی مطلق»، به دنبال تبدیل دولت‌های نفت‌خیز منطقه به گاوهای شیردهی...

محسن فاطمی، کارشناس ارشد اقتصاد

نقش اقتصاد دریا در توسعه پایدار مناطق محروم ساحلی کشور

با وجود بیش از ۵۸۰۰ کیلومتر خط ساحلی و ظرفیت‌های گسترده در حوزه‌هایی همچون شیلات، گردشگری، انرژی‌های نو و تجارت دریایی در کشورمان، مناطق جنوبی ایران همچنان با چالش‌های توسعه‌نیافتگی، فقر و کمبود زیرساخت مواجه هستند، در حالی که اقتصاد دریا می‌تواند محرک اصلی توسعه پایدار در این مناطق باشد.

سیده‌ طیبه حسینی، مدیرکل روابط عمومی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها

گفت‌وگو و شفافیت؛ شرط تحقق اعتماد در حکمرانی عمومی

اردیبهشت، فقط روز گرامیداشت روابط عمومی نیست، بلکه لحظه‌ای برای بازاندیشی در نقش بنیادین آن در معماری حکمرانی است؛ نقشی که از حاشیه اطلاع‌رسانی عبور کرده و به قلب تپنده‌ سیاست‌گذاری عمومی در عرصه‌هایی چون یارانه‌ها و عدالت توزیعی بدل شده است.

امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی

ریشه‌یابی ناکامی‌ها در نظارت بانکی

در حالی که نظام بانکی به‌ عنوان شریان حیاتی اقتصاد ایران شناخته می‌شود، ضعف در نظارت بر عملکرد بانک‌ها می‌تواند زمینه‌ساز بروز بحران‌های مالی، گسترش فساد و از دست رفتن اعتماد عمومی شود؛ از همین‌رو، بازنگری در شیوه‌های نظارتی بانک مرکزی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، شرطی اساسی برای حفظ سلامت و ثبات شبکه بانکی کشور به شمار می‌رود.

گفت وگو
گفت وگو
کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر اعلام کرد

گسترش خاموشی‌ها و توقف تولید در صورت اصلاح‌نشدن بهای انرژی

یک کارشناس اقتصادی گفت: اگر قیمت حامل‌های انرژی اصلاح نشود، نه‌ فقط خاموشی در تابستان قطعی است، بلکه تولید صنعتی کشور هم به‌شدت آسیب خواهد دید و قطعا مدت‌زمان خاموشی‌ها افزایش می‌یابد

در گفت‌وگوی یک کارشناس انرژی با اقتصاد معاصر مطرح شد

نیروگاه‌ سیکل ترکیبی ابزار تقابل با ناترازی برق؛ بازدهی نیروگاه‌ گازی ۳۰ درصد است

یک کارشناس انرژی گفت: راندمان نیروگاه‌های گازی دولتی حدود ۳۰ درصد است، یعنی ۷۰ درصد انرژی ورودی به‌ صورت گرما هدر می‌رود. با تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی، می‌توان از این گرمای هدر رفته برای تولید برق بیشتر استفاده کرد، نزدیک به ۹۰ درصد نیروگاه‌های ما گازی هستند، بنابراین بهینه‌سازی این بخش باید در اولویت قرار گیرد. 

در گفت‌و‌گوی تفصیلی با اقتصاد معاصر مطرح شد

روایت مدیرعامل سابق راه‌آهن از توجه ویژه شهیدجمهور به خط‌آهن شلمچه-بصره + فیلم

«اگر پیگیری‌های ممتد شهید رئیسی درباره خط‌آهن شلمچه-بصره نبود، همکاری همه دستگاه‌های اجرایی این پروژه امکان‌پذیر نمی‌شد، سفارشات و توصیه‌های ایشان موجب شد این خط‌آهن جزو پروژه‌های اولویت‌دار شرکت راه‌آهن باشد و به همین دلیل اینجانب در ۱۶ ماه مدت خدمت خود در راه‌آهن، ۱۶ بار از این پروژه بازدید کردم و الحمدالله با رفع کامل موانع، تحویل دولت چهاردهم دادیم»؛...

رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر

مجمع گفت‌وگوی تهران به سکویی برای دیپلماسی اقتصادی تبدیل شد

رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه ایران، در حاشیه مجمع گفت‌وگوی تهران از حضور ۵۰۰ شرکت‌کننده و برگزاری ۴۵ جلسه تخصصی خبر داد و تاکید کرد که این رویداد به تقویت دیپلماسی اقتصادی و منطقه‌ای ایران کمک کرده و بستری برای گسترش همکاری‌های تجاری فراهم کرده است.