۱۳/فروردين/۱۴۰۴ | ۱۶:۰۵

بودجه ۱۴۰۴

بودجه ۱۴۰۴
بودجه سال آینده در شرایطی تدوین می‌شود که اقتصاد کشور با کسری منابع، تورم فزاینده و نیازهای گسترده در حوزه معیشت روبه‌رو است. در پرونده «بودجه ۱۴۰۴» به بررسی راهکارهای دولت برای تامین منابع، کنترل هزینه‌ها و اولویت‌بندی نیازها می‌پردازیم و چشم‌انداز احتمالی اثرات بودجه بر زندگی مردم و ثبات اقتصادی را تحلیل می‌کنیم.
چالش‌های تامین مالی دولت در بودجه ۱۴۰۴

چالش‌های تامین مالی دولت در بودجه ۱۴۰۴

بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که مصارف عمومی دولت در سال آینده با رشد ۹۳ درصدی همراه خواهد بود، در حالی‌ که بودجه شرکت‌های دولتی نیز افزایش ۷۰ درصدی را تجربه می‌کند. با این حال، کاهش سهم اعتبارات عمرانی و افزایش وابستگی دولت به استقراض، چالش‌هایی جدی در مسیر اجرای پروژه‌های زیرساختی کشور ایجاد خواهد کرد.
|
بودجه‌ دو مرحله‌ای، گامی مثبت در اصلاحات ساختاری بودجه

بودجه‌ دو مرحله‌ای، گامی مثبت در اصلاحات ساختاری بودجه

اصلاحیه مواد ۱۸۰ و ۱۸۲ آیین‌نامه داخلی مجلس در دی‌ماه ۱۴۰۱، تحولی بنیادین در فرآیند تدوین و تصویب بودجه کشور ایجاد کرد. این تغییر که بر اساس دو مرحله‌ای شدن بررسی بودجه صورت گرفته، گامی مهم به سوی شفافیت، کاهش اتلاف منابع و ارتقای استانداردهای مدیریت مالی بخش عمومی (PFM) محسوب می‌شود. با این حال، چالش‌هایی نظیر مغایرت در مصوبات دو مرحله و عدم ارائه دقیق سنجه‌های ارزیابی دستگاه‌ها، نیاز به بازنگری و تکمیل این فرآیند را آشکار می‌کند.
|
اقتصاد ایران زیر سایه سنگین بدهی‌های عمومی

اقتصاد ایران زیر سایه سنگین بدهی‌های عمومی

بحران‌های اقتصادی ناشی از بدهی‌های عمومی، زنگ خطری جدی برای دولت‌ها در سراسر جهان به شمار می‌آید. در ایران نیز با افزایش چشمگیر بدهی‌های عمومی طی سال‌های اخیر، ضرورت مدیریت بهینه این بدهی‌ها بیش از پیش احساس می‌شود.
|
آسیب‌شناسی حقوقی بودجه‌ عمومی کشور

آسیب‌شناسی حقوقی بودجه‌ عمومی کشور

مساله کسری بودجه در ایران طی ۵ دهه گذشته، همواره جزو اثرگذارترین متغیرهای ناکارایی نظام اقتصادی کشور محسوب می‌شود. در بررسی و تحلیل این ابرچالش حکمرانی، محدود کردن عوامل آن صرفا به یک چارچوب اقتصادی، اولین خطای استراتژیک سیاست‌گذاری کشور است. بنابر اذعان صاحب‌نظران حوزه بودجه‌ریزی، کسری بودجه دارای ابعاد سیاسی، حقوقی، اداری و اقتصادی است.
|
لایحه بودجه ۱۴۰۴ چقدر در اصلاح ناترازی بانک‌ها موثر است؟

لایحه بودجه ۱۴۰۴ چقدر در اصلاح ناترازی بانک‌ها موثر است؟

بندهای «ط» و «ظ» تبصره ۲ لایحه بودجه ۱۴۰۴، بر اساس بند «الف» ماده ۸ قانون برنامه هفتم پیشرفت در راستای اصلاح ساختار مالی نظام بانکی و برطرف‌ کردن مشکل ناترازی موسسات اعتباری در نظر گرفته شده است.
|
نگاهی به پیامدهای کسری بودجه

نگاهی به پیامدهای کسری بودجه

دولت در طول سال اجرای بودجه سعی می‌کند تا به اندازه‌ای که منابع وصول می‌کند، هزینه کند؛ طبیعتا هر چقدر منابع وصول نشود، ممکن بوده از مصارف خود بکاهد.
|
نقشه لایحه بودجه ۱۴۰۴ برای کاهش نابرابری‌های توزیع درآمد

نقشه لایحه بودجه ۱۴۰۴ برای کاهش نابرابری‌های توزیع درآمد

هزینه‌های مربوط به امور حمایتی و رفاهی بودجه‌های سالانه، بخش مهم و قابل توجهی از مصارف کل بودجه را هر ساله به خود اختصاص می‌دهند؛ این هزینه‌ها در کنار هزینه‌های جبران خدمات کارکنان، بیش از ۷۵ درصد از مخارج دولت را تشکیل می‌دهد.
|
آنچه از وضعیت درآمدهای مالیاتی در بودجه ۱۴۰۴ نمی‌دانید

آنچه از وضعیت درآمدهای مالیاتی در بودجه ۱۴۰۴ نمی‌دانید

یکی از اقدامات مفید در لایحه بودجه ۱۴۰۴ در راستای انسجام و انضباط بیشتر در ساختار بودجه، انتقال همه احکام درآمدهای مالیاتی و عوارض واردات به تبصره (۱) بودجه است، این در حالی است که در سنوات گذشته، احکام مالیاتی ذیل یک تبصره تجمیع نمی‌شدند و بیشتر در تبصره (۶) قرار داشتند. 
|
دولت برای مهار کسری بودجه بی‌انضباطی‌ها را کاهش دهد

دولت برای مهار کسری بودجه بی‌انضباطی‌ها را کاهش دهد

نائب رئیس کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی گفت: در زمانی که برای خرید تضمینی گندم دولت مجبور بود تا اوراق منتشر کند و به دنبال پول بود، گزارش دیوان محاسبات نشان می‌داد که رقم بسیاری بالایی در حساب دستگاه‌ها و سازمان‌ها مسدود شده بود.
|
ملاحظات راهبردی و چالش‌های مدیریت کسری بودجه

ملاحظات راهبردی و چالش‌های مدیریت کسری بودجه

بررسی دقیق زمان وقوع کسری بودجه و دلایل آن، به‌ ویژه در شرایط اقتصادی مختلف، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ به طور مثال در شرایط رکود اقتصادی، استقراض دولت می‌تواند ابزاری برای تحریک تقاضای کل و کاهش بیکاری باشد.
|
۱
گزارش
گزارش
سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی-بخش نهم

تاثیر سرمایه‌گذاری بر امنیت غذایی؛ سنگ‌ بنای خودکفایی ایران در دهه پیش رو

در سالی که «سرمایه‌گذاری در تولید» به‌ عنوان شعار ملی ایران مطرح شده، امنیت غذایی بیش از همیشه به‌ عنوان یک اولویت راهبردی برجسته شده است. وابستگی به واردات در برخی محصولات اساسی، کشور را در برابر بحران‌های جهانی آسیب‌پذیر کرده و ضرورت سرمایه‌گذاری هوشمند در کشاورزی را دوچندان ساخته است.

لزوم مدیریت منابع آب زیرزمینی

بحران کم‌آبی و کاهش سطح منابع آب شیرین به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های کشور تبدیل شده است. در حالی که بیش از ۶۰ درصد منابع آب شرب و کشاورزی از آب‌های زیرزمینی تامین می‌شود اما برداشت بی‌رویه آب و حفر چاه‌های غیرمجاز موجب تهدید جدی برای این منابع شده است.

اقتصاد معاصر گزارش می‌دهد؛

نگاهی به وضعیت بخش حمل‌ونقل در بودجه سال ۱۴۰۴

بودجه حمل‌ونقل ۱۴۰۴ با افزایش چشمگیر اعتبارات سرمایه‌ای، امیدهایی برای توسعه زیرساخت‌های ترانزیتی کشور ایجاد کرده اما چالش‌هایی همچون عدم تامین سرمایه اولیه صندوق توسعه حمل‌ونقل و حذف برخی اعتبارات حیاتی، نگرانی‌هایی را برانگیخته است.

سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی-بخش هشتم؛

تاثیر سرمایه‌گذاران خارجی بر کشاورزی کشور

سرمایه‌گذاری خارجی در کشاورزی ایران، فرصتی طلایی برای جهش تولید و ارزآوری است اما بدون نظارت و برنامه‌ریزی، می‌تواند به وابستگی و تخریب منابع منجر شود. در حالی‌ که کشورهای همسایه با جذب سرمایه‌های کلان، کشاورزی خود را مدرن کرده‌اند اما ایران هنوز از ظرفیت‌های بالقوه‌اش بهره کافی نبرده است.

یادداشت و تحلیل
یادداشت و تحلیل
دانیال داودی، پژوهشگر توسعه اقتصادی

تحقق رشد ۸ درصدی اقتصاد امکان‌پذیر است

برخی تحلیلگران دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی در ایران را با استناد به عملکرد اقتصاد ایران در دهه‌ ۹۰، آثار منفی تحریم‌ها و پدیده هیسترزیس (Hysteresis) ناممکن می‌دانند، اما داده‌های بین‌المللی، ظرفیت‌های خالی تولیدی و تجربیات کشورهای مشابه ایران نشان می‌دهد که با اصلاحات ساختاری، بهره‌گیری از توان داخلی و بهبود فضای کسب‌وکار، اقتصاد ایران قادر به دستیابی...

مجتبی بابائی، پژوهشگر حوزه صنعت

چالش‌های استحصال لیتیوم در کشور

با افزایش تقاضای جهانی برای لیتیوم به دلیل نقش کلیدی آن در صنعت باتری‌سازی، ایران نیز به دنبال بهره‌برداری از منابع داخلی این عنصر حیاتی است. با این حال، بررسی‌های تخصصی نشان می‌دهد که شورابه‌های ایران، به‌ ویژه دریاچه نمک قم، خور اصفهان و طرود سمنان، از نظر غلظت لیتیوم بسیار کمتر از حد اقتصادی بوده و نسبت بالای منیزیم به لیتیوم، استحصال این فلز را...

محمدباقر شیرمهنجی، کارشناس اقتصادی

نقش رهبر معظم انقلاب در نظام برنامه‌ریزی اقتصادی ایران

رهبر معظم انقلاب در سخنرانی نوروز ۱۴۰۴ تاکید کردند که در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دخالتی ندارند، چراکه این وظیفه دولت است. این موضع‌گیری بازتابی از ساختار حکمرانی ایران بر اساس قانون اساسی است که رهبری را در سطح سیاست‌گذاری کلان و هدایت نهادی تعریف می‌کند، نه در مدیریت اجرایی. بررسی اسناد بالادستی و عملکرد نهادها نشان می‌دهد که رهبری نقش خود را در تعیین...

علیرضا خلج، پژوهشگر اقتصادی

سرمایه‌گذاری در کشاورزی؛ کلید طلایی تولید و امنیت غذایی

رهبر معظم انقلاب اسلامی سال ۱۴۰۴ را «سرمایه‌گذاری برای تولید» نام‌گذاری کردند و بر نقش کلیدی دولت و مردم در توسعه اقتصادی تاکید داشتند. در این میان، سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی می‌تواند یکی از اقدامات راهبردی برای تحقق این شعار باشد. ایران با دارا بودن منابع طبیعی غنی، اقلیم متنوع و ظرفیت بالای صادرات محصولات کشاورزی، ظرفیت بالایی برای توسعه این بخش...

گفت وگو
گفت وگو
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر؛

دولت باید مکانیزم‌های تنبیهی برای بازگشت ارز صادراتی اجرا کند

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: اکنون که نرخ ارز نیما به نرخ آزاد نزدیک شده است، انتظار می‌رود که دولت از مکانیزم‌های تشویقی و تنبیهی بهره ببرد تا از عدم عرضه ارز صادراتی جلوگیری کند.

عضو کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر؛

مقصران کرسنت هنوز مشخص نشده‌اند

عضو کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی گفت: پرونده کرسنت علیه ایران در دادگاه بین‌المللی عملا بسته شده و ما در آن محکوم شده‌ایم اما مقصران خسارت‌ها هنوز مشخص نشده‌اند.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر؛

سیاست‌های ارزی فعلی مانعی بزرگ برای صادرات و تولید کشور

عضو هیات نمایندگان اتاق ایران با اشاره به وعده‌های دولت چهاردهم برای تعامل بیشتر با بخش خصوصی، از بهبود نسبی همکاری‌ها خبر داد اما تاکید کرد که سیاست‌های ارزی بانک مرکزی همچنان مانع ورود آسان ارز و رشد صادرات است.

سخنگوی صنعت آب در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر؛

بحران آب فقط به دلیل کم‌بارشی‌ها نیست

سخنگوی صنعت آب ایران گفت: کمبود آب در کشور نه فقط به دلیل کم‌بارشی‌ها، بلکه ناشی از اشتباهات مدیریتی و ناترازی در تامین و مصرف آب است.