۱۶/تير/۱۴۰۴ | ۰۲:۰۲

بودجه ۱۴۰۴

بودجه ۱۴۰۴
بودجه سال آینده در شرایطی تدوین می‌شود که اقتصاد کشور با کسری منابع، تورم فزاینده و نیازهای گسترده در حوزه معیشت روبه‌رو است. در پرونده «بودجه ۱۴۰۴» به بررسی راهکارهای دولت برای تامین منابع، کنترل هزینه‌ها و اولویت‌بندی نیازها می‌پردازیم و چشم‌انداز احتمالی اثرات بودجه بر زندگی مردم و ثبات اقتصادی را تحلیل می‌کنیم.
وضعیت بخش کشاورزی و منابع‌ طبیعی در بودجه ۱۴۰۴

وضعیت بخش کشاورزی و منابع‌ طبیعی در بودجه ۱۴۰۴

بودجه سال ۱۴۰۴ در حالی با رشد ۳۰ درصدی اعتبارات بخش کشاورزی تدوین شده که سهم این بخش از کل اعتبارات امور اقتصادی کشور کاهش یافته است؛ موضوعی که از عدم اولویت‌دهی به بخش راهبردی کشاورزی حکایت دارد. در عین حال، توزیع نامتوازن اعتبارات میان برنامه‌ها و نهادهای تابعه، ضعف حمایت از سیاست‌های نوین و پایدار کشاورزی و اتکای بالای بودجه به شرکت‌های دولتی تامین‌کننده کالاهای اساسی، از چالش‌های مهم این بودجه برای توسعه پایدار منابع طبیعی و امنیت غذایی کشور به شمار می‌رود.
|
توزیع ۸۰ درصد منابع حمایتی خانوار به شکل یارانه‌ غیرهدفمند در بودجه ۱۴۰۴

توزیع ۸۰ درصد منابع حمایتی خانوار به شکل یارانه‌ غیرهدفمند در بودجه ۱۴۰۴

با وجود رشد چشمگیر اعتبارات حمایتی در بودجه سال ۱۴۰۴ و اختصاص بیش از ۹۲۳ هزار میلیارد تومان برای حمایت از خانوارها، بررسی‌ها نشان می‌دهد که همچنان بیش از ۸۰ درصد این منابع به شکل یارانه‌های همگانی و غیرهدفمند توزیع می‌شود؛ مساله‌ای که تردیدهایی جدی درباره اثربخشی این بودجه‌ها در کاهش فقر و بهبود وضعیت معیشتی اقشار نیازمند ایجاد کرده است.
|
کاهش سهم بخش روستایی و شهری از بودجه عمومی کشور

کاهش سهم بخش روستایی و شهری از بودجه عمومی کشور

با وجود رشد ۳۵ درصدی اعتبارات اختصاص‌یافته به حوزه مدیریت و پیشرفت روستایی و عشایری در بودجه ۱۴۰۴، بررسی دقیق جداول بودجه نشان می‌دهد که سهم این مناطق از بودجه عمومی کشور کاهش چشم‌گیری داشته و به کمتر از یک درصد رسیده است. این در حالی بوده که قانون برنامه هفتم پیشرفت، دولت را موظف به تحقق اهدافی نظیر ریشه‌کنی فقر مطلق و کاهش شکاف درآمدی در مناطق روستایی کرده است.
|
تحقق سرمایه‌گذاری برای تولید با اصلاح قوانین زائد و نفت‌زدایی از بودجه

تحقق سرمایه‌گذاری برای تولید با اصلاح قوانین زائد و نفت‌زدایی از بودجه

عضو کمیسیون اصل نود مجلس با بیان اینکه کنترل فرار‌های مالیاتی به نفت‌زدایی از بودجه کمک می‌کند و مقابله با فرار مالیاتی به رفع مشکلات مالی کشور می‌انجامد، گفت: اگر مسؤولان توجه ویژه‌ای به اصلاح قوانین زائد و تفویض اختیار به استان‌ها داشته باشند، قطعا می‌توانیم عملکرد خوبی در سرمایه‌گذاری برای تولید داشته باشیم و اهداف اقتصادی کشور را محقق کنیم. 
|
اثرات کسری‌ بودجه بر تورم؛ بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی جهش‌های تورمی آفرید

اثرات کسری‌ بودجه بر تورم؛ بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی جهش‌های تورمی آفرید

اقتصاد ایران در سال‌های اخیر با تورم‌های بالا و کسری بودجه مزمن دست‌وپنجه نرم می‌کند، آمارها نشان می‌دهد که ریشه بخشی از این بحران را باید در ناترازی‌های ساختاری بودجه‌ای و بانکی جست‌وجو کرد، ناترازی‌هایی که با عبور از مسیرهای غیرمستقیم نظیر بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی یا انتشار بی‌رویه اوراق بدهی، سرانجام به رشد پایه پولی، افزایش نقدینگی و جهش‌های تورمی منتهی می‌شود.
|
بحران مالی صندوق‌های بازنشستگی؛ وابستگی ۶۲۱ همتی به بودجه عمومی

بحران مالی صندوق‌های بازنشستگی؛ وابستگی ۶۲۱ همتی به بودجه عمومی

وابستگی شدید صندوق‌های بازنشستگی به بودجه عمومی در لایحه بودجه ۱۴۰۴ بار دیگر نمایان شد؛ جایی که بیش از ۶۲۱ هزار میلیارد تومان از منابع عمومی کشور صرف پرداخت تعهدات این صندوق‌ها می‌شود و فقط دو صندوق بازنشستگی کشوری و تامین اجتماعی نیروهای مسلح، ۹۲ درصد این اعتبارات را به خود اختصاص داده‌اند.
|
چالش‌های تامین مالی دولت در بودجه ۱۴۰۴

چالش‌های تامین مالی دولت در بودجه ۱۴۰۴

بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که مصارف عمومی دولت در سال آینده با رشد ۹۳ درصدی همراه خواهد بود، در حالی‌ که بودجه شرکت‌های دولتی نیز افزایش ۷۰ درصدی را تجربه می‌کند. با این حال، کاهش سهم اعتبارات عمرانی و افزایش وابستگی دولت به استقراض، چالش‌هایی جدی در مسیر اجرای پروژه‌های زیرساختی کشور ایجاد خواهد کرد.
|
بودجه‌ دو مرحله‌ای، گامی مثبت در اصلاحات ساختاری بودجه

بودجه‌ دو مرحله‌ای، گامی مثبت در اصلاحات ساختاری بودجه

اصلاحیه مواد ۱۸۰ و ۱۸۲ آیین‌نامه داخلی مجلس در دی‌ماه ۱۴۰۱، تحولی بنیادین در فرآیند تدوین و تصویب بودجه کشور ایجاد کرد. این تغییر که بر اساس دو مرحله‌ای شدن بررسی بودجه صورت گرفته، گامی مهم به سوی شفافیت، کاهش اتلاف منابع و ارتقای استانداردهای مدیریت مالی بخش عمومی (PFM) محسوب می‌شود. با این حال، چالش‌هایی نظیر مغایرت در مصوبات دو مرحله و عدم ارائه دقیق سنجه‌های ارزیابی دستگاه‌ها، نیاز به بازنگری و تکمیل این فرآیند را آشکار می‌کند.
|
اقتصاد ایران زیر سایه سنگین بدهی‌های عمومی

اقتصاد ایران زیر سایه سنگین بدهی‌های عمومی

بحران‌های اقتصادی ناشی از بدهی‌های عمومی، زنگ خطری جدی برای دولت‌ها در سراسر جهان به شمار می‌آید. در ایران نیز با افزایش چشمگیر بدهی‌های عمومی طی سال‌های اخیر، ضرورت مدیریت بهینه این بدهی‌ها بیش از پیش احساس می‌شود.
|
آسیب‌شناسی حقوقی بودجه‌ عمومی کشور

آسیب‌شناسی حقوقی بودجه‌ عمومی کشور

مساله کسری بودجه در ایران طی ۵ دهه گذشته، همواره جزو اثرگذارترین متغیرهای ناکارایی نظام اقتصادی کشور محسوب می‌شود. در بررسی و تحلیل این ابرچالش حکمرانی، محدود کردن عوامل آن صرفا به یک چارچوب اقتصادی، اولین خطای استراتژیک سیاست‌گذاری کشور است. بنابر اذعان صاحب‌نظران حوزه بودجه‌ریزی، کسری بودجه دارای ابعاد سیاسی، حقوقی، اداری و اقتصادی است.
|
۱
گزارش
گزارش

واکاوی ریشه‌هایی تورم از نگاه صاحب‌نظران

در حالی‌ که تورم مزمن و بالا، سال‌هاست به مهم‌ترین معضل اقتصاد ایران و زندگی روزمره مردم تبدیل شده اما اجماع نظری در مورد ریشه‌های آن هنوز در میان اقتصاددانان و سیاست‌گذاران حاصل نشده است.

اقتصاد معاصر بررسی می‌کند

خودکفایی هوشمند؛ راهی برای تامین امنیت غذایی

در حالی که برنامه‌های بالادستی کشور دستیابی به خودکفایی کامل در تولید محصولات اساسی کشاورزی را هدف‌گذاری کرده‌اند اما چالش‌های ساختاری، اقلیمی و بودجه‌ای تحقق این هدف را با ابهام روبه‌رو کرده‌اند.

فین‌تک در نظام بانکی ایران و ضرورت بلوغ نظام‌مند

با گسترش فناوری‌های دیجیتال، صنعت بانکداری جهان به‌ سرعت در حال پوست‌اندازی است و فین‌تک‌ها به‌ عنوان موتور محرک این تحول، نقشی حیاتی در آینده مالی ایفا می‌کنند. در ایران نیز با وجود شکل‌گیری زیرساخت‌های اولیه فین‌تک از اوایل دهه ۸۰ شمسی اما مسیر بلوغ این صنعت همچنان با چالش‌های ساختاری، نظارتی و فناورانه روبه‌رو است.

بورس ابوظبی و درس‌آموخته‌هایی برای ایران

در حالی که بورس ابوظبی طی دو دهه اخیر با اصلاحات ساختاری، جذب سرمایه‌گذاران خارجی و توسعه ابزارهای نوین مالی به یکی از موفق‌ترین بازارهای سرمایه منطقه خلیج فارس تبدیل شده، بررسی تجربه این بازار می‌تواند درس‌های مهمی برای بورس تهران در مسیر توسعه، تنوع‌بخشی و افزایش نقدشوندگی به‌ همراه داشته باشد.

یادداشت و تحلیل
یادداشت و تحلیل
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی

بازار سرمایه پساجنگ و راهکارهای موثر

با بازگشایی بورس پس از جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل، بازار سرمایه با ریزشی سنگین و فشار فروش بی‌سابقه مواجه شد؛ به‌ طوری که ۹۹ درصد نمادها در صف فروش قفل شدند.

محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی

۱۵ اکوسیستم اقتصادی اسرائیل چطور در ضربات له‌کننده ایران هدف قرار گرفت

با پایان جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل، چرخش تاریخی در راهبردهای نظامی و اقتصادی منطقه رقم خورد؛ جایی که عملیات «وعده صادق ۳» فقط یک پاسخ موشکی نبود، بلکه ضربه‌ای سیستماتیک و چندلایه به اکوسیستم اقتصادی اسرائیل بود، این عملیات، معادله جنگ را از حوزه نظامی صرف به عمق زیرساخت‌های انرژی، فناوری، حمل‌ونقل، دانش و سرمایه‌گذاری دشمن کشاند و مفهوم «له‌شدن رژیم...

رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی

تامین مالی صنعت برق از طریق بازار سرمایه

مساله ناترازی برق در ایران و کمبود منابع مالی برای توسعه زیرساخت‌ها، لزوم بهره‌گیری از ابزارهای نوین تامین مالی را بیش از گذشته نمایان کرده است. در این میان، بازار سرمایه می‌تواند با استفاده از ابزارهایی مانند اوراق سبز، صندوق‌های پروژه و قراردادهای خرید تضمینی برق، نقش تعیین‌کننده‌ای در جذب سرمایه و رفع شکاف تولید و مصرف ایفا کند؛ تجربه کشورهای پیشرفته...

گیتی صادقیان، پژوهشگر اقتصادی

پیش‌فروش ارز؛ ابزاری برای اقناع صادرکننده یا در جهت تثبیت نرخ‌ها؟

قراردادهای پیش‌فروش ارز، به‌عنوان ابزار مشتقه، می‌توانند به بانک مرکزی در مدیریت نوسانات ارزی و کاهش اثرات شوک‌های ناگهانی کمک کنند، ضمن اینکه نگرانی‌های صادرکنندگان و واردکنندگان را نیز تا حدی برطرف می‌سازند. این قراردادها با فراهم کردن امکان معامله ارز در آینده با نرخ مشخص، ریسک نوسانات ارزی را برای طرفین کاهش داده و نقدینگی ریالی صادرکنندگان را تامین...

گفت وگو
گفت وگو
در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر مطرح شد

تدابیر به‌ موقع بانک مرکزی از وقوع شوک‌های شدید در بازار ارز جلوگیری کرد

فرزانی عملکرد بانک مرکزی در جنگ ۱۲ روزه اخیر را موفق ارزیابی کرد و گفت: واکنش رژیم صهیونیستی و قرار دادن بانک مرکزی در فهرست سازمان‌های تروریستی، نشان می‌دهد این نهاد در مهار بحران ارزی و حفظ ثبات اقتصادی عملکردی قابل قبول داشته است.

در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر اعلام شد

طرح سه‌فوریتی مجلس برای تسریعِ کمک دولت به آسیب‌دیدگان از جنگ

رئیس کمیته مسکن و معماری مجلس گفت: در بند میم ماده ۲۸ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به رئیس‌‌جمهور اختیار داده شده است تا برای تامین خسارات ناشی از حوادث طبیعی، مبلغی را تخصیص دهد، اما چون در این ماده به صراحت اشاره‌ای به شرایط جنگی نشده است، روز گذشته تصمیم گرفتیم تا طرح سه‌فوریتی برای گنجاندن شرایط جنگی در این قانون تدوین کنیم تا بتواند از...

در گفت‌وگوی یک فعال فلسطینی با اقتصاد معاصر اعلام شد

قرص مخدر در آردهای ارسالی آمریکا؛ غزه‌نشینان در صف نان و دارو ترور می‌شوند

در یکصد و ششمین روز از تهاجم نظامی اسرائیل علیه نوار غزه، بحران انسانی به مرز فاجعه رسیده و محاصره کامل، محدودیت ورود کمک‌ها و تورم افسارگسیخته، زندگی بیش از دو میلیون فلسطینی را به کابوس تبدیل کرده است. در این میان، گزارش‌هایی از توزیع کمک‌های آلوده، تیراندازی به صفوف گرسنگان و سقوط کامل خدمات درمانی، تصویری بی‌سابقه از مرگ خاموش و مهندسی‌شده در یکی...

در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر اعلام شد

افزایش بودجه دفاعی و نظامی کشور با کاهش بار مالی دولت

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: مباحثی در مجلس در ارتباط با تسریع اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ برای کم کردن بار مالی از دوش دولت، مطرح شد تا این امکان را فراهم کنیم که دولت بتواند توان دفاعی و نظامی کشور را ترمیم و تقویت کرده و تاب‌آوری کشور را ارتقا دهد.