اولین آزمون مردودی دولت در برنامه هفتم در بخش انرژی است؟

به گزارش اقتصاد معاصر؛ طبق تأکید برنامه هفتم توسعه قرار است سازمان‌هایی که سالها با بودجه بیت‌المال فعالیت کردند و خروجی مشخصی در زمینه بهینه سازی مصرف انرژی نداشتند، از جمله "شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت" و "ستاد مدیریت حمل‌و نقل و سوخت"، ادغام شده و تشکیل یک سازمان منسجم دهند تا بهانه‌تراشی‌ها در بخش علل عدم بهینه‌سازی مصرف انرژی در ایران پایان یابد.

عمده بهانه این سازمان‌ها در عدم موفقیت، فراوزارتخانه‌ای نبودن بوده، و تشکیل یک سازمان فراوزارتخانه‌ای ذیل نظر رئیس جمهوری با اختیارات بیشتر و با قابلیت مدیریت متمرکز در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی، می‌تواند نقطه عطفی در حل مشکل ناترازی‌های انرژی در ایران باشد.

در متن قانون برنامه هفتم توسعه در این زمینه آمده: "دولت مکلف است به‌منظور ایجاد هماهنگی فرابخشی و مدیریت کلان و متمرکز در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی، مدیریت بهینه ناترازی انرژی در بخشهای مختلف با رعایت ملاحظات کاهش شدت انرژی و پیگیری اجرای طرحهای بهینه‌سازی انرژی در بخشهای عرضه و مصرف انرژی و تعیین میزان و نحوه تخصیص کلیه یارانه‌‌های انرژی در هر بخش با اجرای کامل قانون هدفمندکردن یارانه‌ها، «سازمان ‌بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی» را زیر نظر رئیس‌جمهور منوط به موافقت وی از تجمیع و ادغام ‌ظرفیت‌های سازمانی موجود در شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) و ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و سوخت تأسیس نماید و اساسنامه آن را ظرف سه‌‌ماه به‌تصویب ‌هیأت وزیران برساند."

اگرچه آغاز برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه از ابتدای سال جاری دیده شده، اما با توجه به ابلاغ برنامه هفتم در تیرماه، دولت چهاردهم حداکثر تا پایان مهرماه وقت دارد که اساسنامه «سازمان ‌بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی» را به تأیید هیئت وزیران رسانده و این سازمان را تشکیل دهد.

بررسی‌های تسنیم از مجموعه وزارت نفت و وزارت نیرو حاکی از این است که دولت هنوز نگارش اساسنامه سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی را‌ آغاز نکرده و سازمان‌های ساتبا، بهینه‌سازی مصرف سوخت و ستاد مدیریت حمل‌و نقل و سوخت هیچ خبری در خصوص ادغام قریب‌الوقوع خود ندارند.

از اینرو، به‌نظر می‌رسد اولین برنامه محقق نشده در وقت مقرر در برنامه هفتم توسعه در بخش انرژی و تشکیل «سازمان ‌بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی» رقم بخورد؛ این‌درحالی‌است که بحث ناترازی انرژی و شدت بالای مصرف انرژی در ایران یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد کشور در دولت چهاردهم است و این انتظار از دولت وجود داشت که در این زمینه اهتمام ویژه‌ای به‌خرج دهد.

درحال حاضر شدت مصرف انرژی در ایران بسیار بالا و بیش از 2 برابر میانگین جهانی است و برای تولید و خدمات بیش از 2 برابر دنیا انرژی مصرف می‌کنیم. در ناترازی برق، گاز و بنزین، رد پای عدم بهینه‌سازی مصرف دیده می‌شود و جدای از چالش های بخش تولید، اگر فقط در بخش مصرف، بهینه سازی صورت گیرد، ناترازی‌های فعلی برطرف خواهد شد و با رشد بخش تولید، می‌توانیم حضور ایران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی انرژی را تقویت کنیم./تسنیم