تولید محصولات کشاورزی

سیاست خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی ، سال‌ها است که به ‌عنوان راهبرد اصلی تامین امنیت غذایی در ایران دنبال می‌شود اما این سیاست بدون در نظر گرفتن محدودیت‌های اقلیمی و منابع آبی، هزینه‌های سنگینی بر محیط زیست و اقتصاد کشور تحمیل می‌کند. ادامه این مسیر، نه فقط بهره‌وری کشاورزی را کاهش داده، بلکه ایران را به سمت بحران‌های زیست‌محیطی و وابستگی به واردات سوق خواهد داد.

عضو اتاق اصناف کشاورزی با انتقاد از عملکرد وزارت نیرو در مدیریت خاموشی چاه‌های کشاورزی، تاکید کرد که این اقدام باعث افزایش هزینه‌های تولید و خسارت دو برابری به کشاورزان شده است.

در شرایطی که ایران با بحران کم‌آبی و کاهش منابع آبی روبه‌رو است، تامین امنیت غذایی به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کشور تبدیل شده است. با وجود محدودیت‌های منابع آبی و نیاز به واردات محصولات اساسی، کشت فراسرزمینی به ‌عنوان یک راهکار استراتژیک در برنامه‌های پیشرفت مطرح شده است. این سیاست، به ‌ویژه در شرایط بحرانی منابع آبی، می‌تواند فرصتی برای کاهش وابستگی به واردات، افزایش تولید داخلی و بهبود شرایط اقتصادی کشور باشد.

کشاورزی ایران طی چهار دهه گذشته از وابستگی شدید به واردات به سمت خودکفایی در برخی محصولات اساسی حرکت کرده است. تولیدات کشاورزی با رشد ۵۰۰ درصدی همراه بوده و توسعه کشت گلخانه‌ای، افزایش بهره‌وری و ورود فناوری‌های نوین از مهم‌ترین عوامل این پیشرفت به شمار می‌آیند.

ایران با ظرفیت‌های بی‌نظیر اقلیمی و توسعه فناوری‌های نوین، توانسته است جایگاه خود را در تولید محصولات کشاورزی و باغی در سطح جهان تثبیت کند، تولید محصولات کشاورزی ایران که پیش از این حدود ۲۵ میلیون تن بود پس از چهار دهه اکنون به ۱۳۵ میلیون تن افزایش یافته و ۵ برابر شده است.

امنیت غذایی، مفهومی کلیدی در سیاست‌های توسعه‌ای جهان و به‌معنای دسترسی پایدار همه افراد به غذای کافی، سالم و مغذی است. در ایران، با وجود تولید سالانه ۱۳۰ میلیون تن محصولات کشاورزی، چالش‌هایی همچون تغییرات اقلیمی و خاک، تحریم‌ها و توزیع ناعادلانه منابع، تهدیدی جدی برای این امنیت محسوب می‌شود. 

در ایران، با افزایش جمعیت و ضرورت تامین مواد غذایی، مکانیزاسیون کشاورزی به یکی از مهم‌ترین راهبردهای توسعه این بخش تبدیل شده است؛ این راهبرد نه‌ تنها می‌تواند هزینه‌های تولید را کاهش دهد، بلکه بهره‌وری و پایداری کشاورزی را نیز به میزان چشمگیری ارتقا خواهد داد. 

نایب رئیس کمیسیون کشاورزی گفت: براساس سند امنیت غذایی تا افق ۱۴۱۱، تولید محصولات کشاورزی باید به ۱۶۰ میلیون تن برسد.

 رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی حجم تولید محصولات کشاورزی را ۱۳۳ میلیون تن دانست و گفت: اسراف عامل نابودی ۲۵ تا ۳۰ درصد محصول کشاورزی یعنی یک سوم غذای مردم است.

وزیر جهاد کشاورزی گفت: حدود یک سوم محصولات کشاورزی به سبب دورریز و ضایعات بدست مصرف کننده نهایی نمی‌رسد، درحالیکه با رعایت اخلاق درست می‌شود.

نایب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس، گفت: سامانه زنجیره یکپارچه تولیدی و توزیعی محصولات کشاورزی، نهاده‌ها و کالاهای اساسی برای اولین بار در کشور و در ۱۲ استان اجرای موفقیت آمیز داشته و تا حد زیادی از ارائه آمارهای غلط و ایجاد انحراف آماری در خصوص تولید و توزیع محصولات کشاورزی جلوگیری می کند.