از گندم تا نانوایی؛ زنجیرهای که هر حلقه آن دچار نقص است
کیفیت پایین نان و مشکلات مربوط به این حوزه، در ایران دیگر یک گلایه روزمره نیست، بلکه به یک مساله ساختاری تبدیل شده که از مزرعه تا سفره امتداد دارد. نانی که قرار بود سادهترین و در دسترسترین کالای اساسی باشد، امروز هم در فرایند پخت با چالش مواجه است، هم در زنجیره تامین و هم در نظام یارانهای که به جای بهبود کیفیت، مسیر رانت و اتلاف منابع را هموار کرده...
تورمِ جهش ارز با کنترل نقدینگی مهار نمیشود
بررسی متغیرهای اقتصادی سال های اخیر نشان می دهد موتور تولید تورم در اقتصاد ایران در 5 سال اخیر، «جهشهای ارزی ناشی از اختلال در تسویه ارز»، «فقدان شبکه رسمی مبادلات ارزی» و همچنین «برخی سیاستهای غلط ارزی» بوده است و این یعنی تلاش برای کنترل تورم از مسیر کاهش رشد نقدینگی، صرفا به کاهش رشد اقتصادی و سرمایهگذاری در اقتصاد منجر میشود.
واردکنندگان دانههای روغنی کشاورز میشوند؟
ایران سالانه به بیش از دو میلیون تن روغن نیاز دارد اما بخش عمده این نیاز از طریق واردات تامین میشود و برنامههای قبلی خودکفایی تاکنون ناکام مانده است، با این حال، اقدام اخیر وزارت جهاد کشاورزی در اعلام شرایط جدید واردات دانههای روغنی، مسیر مشارکت بخش خصوصی با تولید داخلی را هموار کرده است.
خلق پول دولتی موتور تورم را روشن میکند؟
دادههای تازه بانک مرکزی از متغیرهای پولی مرداد ۱۴۰۴ پرده از بحرانی تازه در اقتصاد ایران برمیدارد؛ جایی که رشد سهساله رکوردشکن نقدینگی، جهش کمسابقه پایه پولی و جابهجایی موتور خلق پول از بانکها به دولت، تصویری نگرانکننده از گرفتار شدن اقتصاد در یک تله سهگانه ترسیم میکند.
هر استان یک مدلل
مصوبه تازه دولت که اختیار واردات کالاهای اساسی را مستقیماً به استانداران سپرده، مسیر یک دهه سیاستگذاری و سامانهسازی تجاری را از مدار خارج کرده و تصمیمگیری درباره حیاتیترین اقلام معیشتی مردم را از مرکز به استانها برده است؛ تغییری که اگرچه با شعار «تسهیل تأمین» معرفی شده اما در عمل دولت را وارد بازی خطرناکی با بازار ارز، تولید داخل و امنیت غذایی میکند.
پارادوکس مالیاتی ایران؛ از فرار بزرگان تا فشار بر خردها
در ادبیات اقتصاد توسعه، مالیات فقط ابزاری برای پر کردن خزانه دولت و پرداخت حقوق کارمندان نیست، بلکه مهمترین اهرم حاکمیت برای تنظیمگری اقتصادی، بازتوزیع ثروت و جهتدهی به سرمایهگذاریهاست. یک نظام مالیاتی کارآمد، خون را در رگهای اقتصاد به جریان میاندازد اما یک نظام معیوب میتواند خود به بزرگترین مانع تولید و عدالت تبدیل شود.
گذار جمعیتی و شکاف معیشتی؛ تاملی بر فقر سالمندان در ایران
جمعیت کهنسال ایران در دهههای آینده به سرعت افزایش خواهد یافت و همزمان، تمرکز شدید سالمندان در پایینترین دهکهای درآمدی، تهدیدی جدی برای رفاه این قشر و تابآوری اقتصادی خانوادهها ایجاد کرده است.
یارانه انرژی؛ از خطای محاسبه تا خطای سیاست
یارانه انرژی بهعنوان یکی از بحثبرانگیزترین مفاهیم اقتصادی سالهای اخیر با برآوردهایی تا ۳۰۰ میلیارد دلار، مبنای سیاست حذف یارانهها شده است اما واقعیت نشان میدهد این مفهوم بر فرضهای نادرست، محاسبات ارزی و نادیدهگرفتن عدالت اجتماعی استوار است.
اتلاف انرژی در مسیر توزیع؛ وزارتخانهها و استانداران پایِکار بهینهسازی باشند
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: در حوزه مصرف سوخت، انرژی، آب و سایر منابع و انرژیها موفقیت سازمان بهینهسازی و مدیریت راهبردی انرژی، بستگی به میزان همکاری مدیران استانها، استانداران و به خصوص وزارتخانهها که خود مصرفکننده هستند، دارد.
ارز ترجیحی چندان به هدف اصابت نمیکند؛ دولت فکری به حال وزیر جهاد کند
عضو کمیسیون برنامه و بودجه گفت: ما ارز ترجیحی دادهایم تا قیمت برنج، گوشت و مرغ برای مردم کاهش یابد و مردم از فشار اقتصادی دور باشند اما به هدف اصابت نکرد، برای ۱۰۲ میلیون تن برنج وارد شده ارز ترجیحی دادیم اما آیا آثار آن در زندگی مردم مشهود است؟ آیا قیمت برنج پایین آمد یا بالا رفت؟ تجربه نشان میدهد که این هدف به طور کامل محقق نشده است.
فراوانی نهاده در کشور؛ سامانه بازارگاه کارکرد دلالی پیدا کرده است
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: نهاده باید از طریق سامانه بازارگاه به تولیدکنندگان واقعی برسد اما در همان مراحل ابتدایی توزیع، بخشی از آن توسط برخی عوامل به نفع خودشان جذب و منحرف شده است؛ به همین دلیل، امروز هر مقدار نهادهای در بازار آزاد موجود است اما با قیمتهای گران.
اگر تامین ارز آزاد شود تجار ارز کشور را تهیه میکنند
رئیس اتاق بازرگانی بندرعباس با انتقاد از کمبود ارز و بخشنامههای متعدد، گفت: مشکل فعلی تجارت کشور مانند ماندگاری کالا در گمرکات ارتباطی با خود سازمان گمرک ندارد بلکه دلیل اصلی آن بخشنامههای خلق الساعه و نرسیدن ارز است.